Ο βυζαντινός ναός του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά στην Πλάκα

Για το ναό του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά δεν υπάρχουν αναφορές στις μεσαιωνικές πηγές ούτε κάποια επιγραφή η οποία να καταμαρτυρεί το έτος της ανοικοδόμησής του. Οι ειδικοί εικάζουν πως το κτήριο χτίστηκε στον 11ο αιώνα μιας και τα στιλιστικά χαρακτηριστικά του είναι παρόμοια με εκείνα πολλών εκκλησιών εκείνης της περιόδου. Το όνομα του ναού προέρχεται από την αριστοκρατική οικογένεια Ρακαβά των Αθηνών μέλος της οποίας ήταν και ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Μιχαήλ Ραγκαβάς ο 1ος (811-813).

Ίσως να λειτούργησε αρχικά ως ιδιωτικός ναός στη συνέχεια πάντως έγινε ενοριακός και τέτοιος παραμένει και σήμερα. Ο τύπος του ναού είναι ο σταυροειδής εγγεγραμμένος ενώ με την πάροδο του χρόνου έγιναν πολλές αλλοιώσεις και πολλές προσθήκες στο σώμα του. Τέτοια μεταγενέστερη προσθήκη είναι το παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής στη βόρεια πλευρά της εκκλησίας.

Συνοψίζοντας - Προσωπικές εντυπώσεις

Το κτήριο αυτό καθεαυτό είναι επιβλητικό, ίσως ο μεγαλύτερος βυζαντινός ναός της πόλης των Αθηνών. Για το εσωτερικό του ναού δεν έχω γνώμη μιας και ήταν κλειστός την μέρα που τον επισκέφτηκα. Ωστόσο, αυτό που μ' ενοχλεί στο συγκεκριμένο ναό είναι η ίδια η ονομασία του. Μια ονομασία που αποδεικνύει πως το μεγάλο κεφάλαιο ανέκαθεν έπλεε μέσα σε πελάγη ματαιοδοξίας και διατηρούσε ακόμα και με τα θεία μια σχέση αγοραπωλησίας. Φαίνεται πως τα μέλη αυτής της οικογένειας θέλανε να εξασφαλίσουν την ...μεταθανάτια ζωή έχοντας ένα απτό δείγμα της αφοσίωσής τους στο Θεό. Πεθαίνοντας θα μπορούσαν κάλλιστα να πουν στον Άγιο Πέτρο: έχουμε χτίσει και ναό για τον Πανάγαθο! Να εκεί στην Αθήνα την πόλη των ειδωλολατρών, έχει και το όνομά μας αν δεν μας πιστεύεις!! Πάρε το ναό, φέρε μας την αθανασία!

Πως θα πάμε

Ο ναός του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά βρίσκεται στην περιοχή της Πλάκας, στη δυτική πλευρά του Βράχου της Ακρόπολης. Για να φτάσουμε στο ναό με τα πόδια κατηφορίζουμε από το Σύνταγμα τη Βασιλίσσης Αμαλίας. Στο ύψος της πύλης του Αδριανού στρίβουμε δεξιά στην οδό Λυσικράτους. Διασχίζουμε όλη τη οδό μέχρι το μνημείου του Λυσικράτη. Από εκεί μπαίνουμε στην οδό που βρίσκεται βορειοδυτικά και η οποία έχει ονομαστεί εξαιτίας του ναού, οδός Ραγκαβά. Ο ναός βρίσκεται στα 300 περίπου μέτρα, στο αριστερό μας χέρι.

Φωτογραφίες από το ναό εδώ

Διαβάστε για το ναό Ι,ΙΙ,ΙΙΙ, IV, V


Βιβλιογραφία:

• Στα ίχνη της βυζαντινής Αθήνας, Νάνσυ Σελέντη - Σταυρουλάκη Φανή, ΥΠ.ΠΟ., Αθήνα, 2001
• Άγιος Νικόλαος Ραγκαβάς: συμβολή στην ιστορία του μνημείου,Κουνουπιώτου Μανωλέσσου Ελένη, Δελτίο Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρεία, Τόμος ΚΔ΄, 2003