Η προτομή του Δημήτριου Ιωαννίδη στη Σιάτιστα

Ο Δημήτριος Ιωαννίδης γεννήθηκε στη Σιάτιστα το 1841. Μετοίκησε στην Σερβία όπου και ασχολήθηκε με το επάγγελμα του δασκάλου. Σύντομα το εγκατέλειψε προκειμένου να ασχοληθεί με το εμπόριο υφασμάτων. Κατάφερε να δημιουργήσει μια μεγάλη περιουσία. Πέθανε στη Θεσσαλονίκη το 1906. Με την διαθήκη του κληροδότησε ένα ποσό υπέρ των συμπολιτών του ενώ με δικές του ευεργεσίες πραγματοποιήθηκαν πολλά σημαντικά έργα στην Σιάτιστα.

Η προτομή του βρίσκεται στο πάρκο κοντά στον άγιο Αντώνιο, στη συνοικία της Γεράνειας. Πρόκειται για μια μαρμάρινη κατασκευή την οποία κατασκεύασε ο γλύπτης Σώτος Αλεξίου. Χορηγός υπήρξε το Ιωαννίδιεο Ίδρυμα και τα αποκαλυπτήρια της πραγματοποιήθηκαν στις 22.10.1989. Η προτομή εδράζεται πάνω σε ένα ψηλό βάθρο, ύψους περίπου τριών μέτρων. Ο Ιωαννίδης αποδίδεται σε μέση ηλικία, με κοντά μαλλιά και μουστάκι. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΔΗΜ. Δ. ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ

Η ΣΙΑΤΙΣΤΑ

ΘΥΜΑΤΑΙ ΚΑΙ ΤΙΜΑ

1841 - 1906

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη και το έτος της κατασκευής:

Σ. ΑΛΕΞΙΟΥ 80

Από την επιγραφή συμπεραίνουμε πως το έργο κατασκευάστηκε εννέα χρόνια πριν την τοποθέτηση του, το 1980. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Η ιστορία της Σιάτιστας σμιλεμένη στο μάρμαρο και στο μέταλλο, Αικατερίνη Στεφάνου, 2014

Η προτομή του Αναστάσιου Τσίπου στη Σιάτιστα

Ο Αναστάσιος Τσίπος γεννήθηκε το 1900 στην Σιάτιστα. Ήταν γιος του μακεδονομάχου Θωμά Τσίπου.  Πήγε σχολείο μέχρι και τη Β΄ Γυμνασίου στην πόλη της Μακεδονίας και το 1916 έφυγε ως μετανάστης στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Εγκαταστάθηκε στην Πολιτεία του Michigan όπου και παρακολούθησε μια σειρά τεχνικών σχολών. Το 1926 προσλήφθηκε  από την General Motors, ένα κολοσσό της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας με έδρα το Detroit. Πολύ γρήγορα κατόρθωσε να ανέλθει ιεραρχικά φτάνοντας ως τις ανώτερες διευθυντικές θέσεις. Το 1962, παραιτήθηκε και επέστρεψε στην Ελλάδα. Πέθανε το 1981 στην Αθήνα.

Κατά τα χρόνια της παραμονής του στις Η.Π.Α. κατόρθωσε να δημιουργήσει μεγάλη περιουσία μέρος της οποίας διέθεσε για κοινωφελή έργα στην πατρίδα του. Σημαντικότερη από όλες τις ευεργεσίες του ήταν η ανέγερση του Τεχνικού Λυκείου της Σιάτιστας το οποίο λειτουργεί ως τις μέρες μας, φέροντας το όνομα του (Επαγγελματικό Λύκειο Σιάτιστας "Αναστάσιος Τσίπος").

Η προτομή του βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του σχολείου, πλάι σε αυτήν του πατέρα του. Χορηγήθηκε από το Δήμο της Σιάτιστας και τα αποκαλυπτήρια της πραγματοποιήθηκαν στις 10.11.2002. Πρόκειται για μια ορειχάλκινη κατασκευή, έργο αγνώστου γλύπτη. Ο ευεργέτης αποδίδεται σε μέση ηλικία, Έχει κοντά μαλλιά και μεγάλο μέτωπο ενώ φοράει γυαλιά μυωπίας. Φοράει επίσης σακάκι, πουκάμισο και γραβάτα. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ Θ. ΤΣΙΠΟΣ

1900 - 1981

ΜΕΓΑΣ ΕΥΕΡΓΕΤΗΣ

ΤΗΣ

ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Η Ιστορία της Σιάτιστας Σμιλεμένη στο μάρμαρο και στο μέταλλο, Αικατερίνη Ζωγράφου, 2014

Η προτομή του Θωμά Τσίπου στη Σιάτιστα

Ο Θωμάς Τσίπος γεννήθηκε το 1857 στη Σιάτιστα. Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα συμμετείχε ενεργά στην όλη πολεμική προσπάθεια κρύβοντας αντάρτες στο σπίτι του, μεταφέροντας πολεμοφόδια και πληροφορίες μεταξύ των αντάρτικων σωμάτων και των εθνικών οργανώσεων. Ανήμερα της 25ης Μαρτίου του 1908 δολοφονήθηκε στη διασταύρωση του Καλονερίου (στο ύψος της Αγίας Κυριακής) από Τούρκους καθώς πήγαινε μαζί με τον Ευάγγελο Σιμιτζή στο παζάρι της Καστοριάς προκειμένου να πουλήσουν υποδήματα. Γιος του ήταν ο ευεργέτης της Σιάτιστας Αναστάσιος Τσίπος.

Η προτομή του βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του Επαγγελματικού Λυκείου της Σιάτιστας. Πρόκειται για μια ορειχάλκινη κατασκευή, έργο του γλύπτη Πέτρου Μωραΐτη. Το έργο χορήγησε ο Αναστάσιος Τσίπος και τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν στις 21.06.1970. Ο Θωμάς Τσίπος αποδίδεται με την στολή του Μακεδονομάχου, σε μέση ηλικία, με μικρό μουστάκι. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΘΩΜΑΣ Π. ΤΣΙΠΟΣ

ΠΑΤΗΡ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ ΤΣΙΠΟΥ

1857 - 1908

ΈΠΕΣΕΝ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ

25 ΜΑΡΤΙΟΥ 1908

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Η Ιστορία της Σιάτιστας Σμιλεμένη στο μάρμαρο και στο μέταλλο, Αικατερίνη Ζωγράφου, 2014

Η προτομή του Αργύριου Τύρνα στη Σιάτιστα

Ο Αργύριος Τύρνας ήταν Σιατιστινός μετανάστης στις Η.Π.Α. που πρωτοστάτησε στη δημιουργία του δικτύου ύδρευσης της πόλης του. Γεννήθηκε το 1901 και πέθανε σε μεγάλη ηλικία το 1995. 

Η προτομή του βρίσκεται δίπλα ακριβώς στο άγαλμα της Περιστέρας Κράκα πλάι στο Πνευματικό Κέντρο της πόλης. Πρόκειται για μια μαρμάρινη κατασκευή, έργο του γλύπτη Γεώργιου Γεωργιάδη. Ο Τύρνας αποδίδεται σε μέση ηλικία, με κοντά μαλλιά και φορώντας πουκάμισο, γραβάτα και σακάκι. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΑΡΓΥΡΙΟΣ Ι. ΤΥΡΝΑΣ

1901 - 1995

ΜΕΓΑΣ ΕΥΕΡΓΕΤΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ

ΟΡΑΜΑΤΙΣΤΗΚΕ ΤΗΝ ΎΔΡΕΥΣΗ

ΤΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ

ΠΡΟΣΕΦΕΡΕ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟ 

ΠΟΣΟ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΟΠΟΙΗΣΕ ΤΟΥΣ

ΣΙΑΤΙΣΤΕΙΣ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΓΙΑ

ΤΗΝ ΎΔΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ

ΑΠΌ ΤΟ ΌΡΟΣ ΜΠΟΥΡΙΝΟΣ 1951 - 1953

ΩΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΣΙΑΤΙΣΤΕΩΝ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ

ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΠΡΩΤΟΠΟΡΩΝ

ΣΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΑΥΤΟ ΈΡΓΟ

Στα πλαϊνά του βάθρου υπάρχει η παρακάτω επιγραφή αναφορικά με το όνομα του χορηγού:

ΕΣΤΗΘΗ Η ΠΡΟΤΟΜΗ ΑΥΤΗ

ΔΑΠΑΝΑΙΣ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ

ΕΥΕΡΓΕΤΟΥ

ΤΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ

Ο Νικόλαος Τύρνας ήταν αδερφός του Αργύριου.Τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν στις 4 Ιουλίου του 1999.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Η Ιστορία της Σιάτιστας Σμιλεμένη στο μάρμαρο και στο μέταλλο, Αικατερίνη Ζωγράφου, 2014

Η προτομή του Μιχαήλ Κουκουλίδη στη Σιάτιστα

Ο Μιχαήλ Κουκουλίδης γεννήθηκε στη Σιάτιστα της Μακεδονίας το 1872. Το 1884 μετοίκησε στο Ποζάρεβατς της Σερβίας όπου βρισκόταν ο μεγαλύτερος αδερφός του Ιωάννης. Αργότερα, τα δυο αδέρφια μετέφεραν τις εμπορικές τους δραστηριότητες στο Βελιγράδι όπου και απόκτησαν μεγάλη περιουσία. Το 1927, μαζί με τη γυναίκα του Αλεξάνδρα Πάντου εγκαταστάθηκαν μόνιμα στη Θεσσαλονίκη. Το ζευγάρι τα επόμενα χρόνια πραγματοποίησε μια σειρά από δωρεές προς τη Σιάτιστα όπως η ανέγερση στου Ηρώου στην κεντρική πλατεία, η αποπεράτωση του ναού του αγίου Νικολάου της συνοικίας της Γεράνειας, ενώ με χρήματα του κληροδοτήματος του ζευγαριού κτίστηκε το Πνευματικό Κέντρο της πόλης.

Ο Δήμος της Σιάτιστας θέλοντας να τιμήσει τον ευεργέτη του έστησε στη μικρή πλατεία ακριβώς δίπλα από τον άγιο Νικόλαο την μαρμάρινη προτομή του. Πρόκειται για μια δημιουργία του γλύπτη Λάζαρου Λαμέρα τα αποκαλυπτήρια της οποίας πραγματοποιήθηκαν στις 4 Νοεμβρίου του 1959. Ο Κουκουλίδης αποδίδεται σε μεγάλη ηλικία με κοντά μαλλιά και μουστάκι ενώ φοράει γραβάτα, πουκάμισο, γιλέκο και σακάκι. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΜΙΧΑΗΛ ΚΟΥΚΟΥΛΙΔΗΣ

1872 - 1954

Η ΣΙΑΤΙΣΤΑ

ΕΥΓΝΩΜΟΣΝΟΥΣΑ

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

Λ. ΛΑΜΕΡΑΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Η Ιστορία της Σιάτιστας Σμιλεμένη στο μάρμαρο και στο μέταλλο, Αικατερίνη Ζωγράφου, 2014

Το άγαλμα της Περιστέρας Κράκα στη Σιάτιστα

Η Περιστέρα Κράκα γεννήθηκε στη Σιάτιστα της Κοζάνης το 1860. Το 1878 σε ηλικία 18 ετών συμμετείχε στην επανάσταση του ελληνικού πληθυσμού της Δυτικής Μακεδονίας που είχε ως στόχο την κατάργηση της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου που προέβλεπε ότι η περιοχή θα περνούσε από οθωμανική σε βουλγαρική κυριαρχία. Κύρια αιτία τς συμμετοχής της στην επανάσταση ήταν η συμμετοχή του αδερφού της τον οποίο έπιασαν αιχμάλωτο και εκτέλεσαν οι Οθωμανοί. Δρούσε στα βουνά της Δυτικής Μακεδονίας φέροντας το ψευδώνυμο "Καπετάν Σπανοβαγγέλης". Μετά την κατάργηση της συνθήκης του Αγίου Στεφάνου και την λήξη της επανάστασης, η Περιστέρα πήγε στην Θεσσαλία όπου παντρεύτηκε τον Παύλο Νεράντζη (καπετάν Περδίκας). Τα τελευταία χρόνια της ζωής της τα πέρασε στη Σιάτιστα όπου και πέθανε το 1938.

Το άγαλμα της βρίσκεται σε μικρή πλατεία δίπλα από το Πνευματικό Κέντρο της Σιάτιστας.  Πρόκειται για μια μαρμάρινη κατασκευή φυσικών διαστάσεων την οποία φιλοτέχνησε η γλύπτρια Αλίκη Χατζή το 1990 έπειτα από χορηγία του Σιατιστινού Νικόλαου Τύρνα. Η Περιστέρα Κράκα αποδίδεται με πολεμική ενδυμασία. Έχει μακριά, ξέπλεκα μαλλιά και φοράει πουκάμισο, γιλέκο, φουστανέλα και τσαρούχια. Στη ζώνη της έχει περασμένες σφαίρες. Στο δεξί χέρι κρατάει όπλο. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΠΕΡΙΣΤΕΡΑ ΚΡΑΚΑ

ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ 1878

ΣΤΗ ΣΙΑΤΙΣΤΑ ΕΦΑΝΗΚΕ

ΑΝΔΡΕΙΩΜΕΝΗ ΚΟΡΗ

ΠΟΥ ΠΕΤΑΞΕ ΣΑΝ ΣΤΑΥΡΑΕΤΟΣ

ΣΤΟ ΓΡΙΒΑ Τ' ΜΠΑΛΑΜΠΑΝΗ

ΉΤΑΝ Η ΑΝΥΠΟΤΑΧΤΗ

Η ΤΟΥΡΚΟΦΑΓΟΣ ΑΜΑΖΟΝΑ

Η ΛΕΟΝΤΟΚΑΡΔΗ ΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΑ

Η ΠΕΡΙΣΤΕΡΑ ΚΡΑΚΑ

Στα πλαϊνά του βάθρου υπάρχουν δυο επιγραφές αναφορικά με το όνομα του χορηγού, το όνομα της γλύπτριας και το έτος κατασκευής και τοποθέτησης:

ΔΩΡΕΑ

ΤΟΥ ΑΞΙΟΥ ΤΕΚΝΟΥ ΤΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ

ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΙΩΑΝ. ΤΥΡΝΑ

ΤΟ ΈΤΟΣ 1990

ΦΙΛΟΤΕΧΝΗΣΕ

Η ΓΛΥΠΤΡΙΑ ΑΛΙΚΗ ΧΑΤΖΗ

ΤΟ ΈΤΟΣ 1990

Τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν στις 12 Αυγούστου του 1990.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Η Ιστορία της Σιάτιστας Σμιλεμένη στο μάρμαρο και στο μέταλλο, Αικατερίνη Ζωγράφου, 2014

Το Μνημείο της Αγάπης στην Πρέβεζα

Στην πλατεία του Γεωργίου Σεφέρη στην πόλη της Πρέβεζας, στριμωγμένο ανάμεσα σε καφετέριες και αυτοκίνητα, είναι τοποθετημένο το "Μνημείο Αγάπης", ένα έργο του γλύπτη Torgny Larsson που αποκαλύφτηκε το έτος 2000. Το μνημείο στήθηκε προκειμένου να τιμήσει δυο Πρεβεζάνους γιατρούς οι οποίοι υπηρέτησαν το κοινωνικό σύνολο της πόλης τους και πρόσφεραν στην Πρέβεζα από διάφορες θέσεις: τον Δημήτριο Κρόκο και τον Χριστόφορο Τσαντούλα. Tο μνημείο αποτελείται από μια εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα πάνω σε έναν πέτρινο τοίχο. Η πλάκα αναπαριστά ανάγλυφα τους δυο γιατρού να περιθάλπτουν δυο ασθενείς: mια κοπέλα ξαπλωμένη σε κρεβάτι και ένα νέο αγόρι καθισμένο σε καρέκλα. Πάνω από τα ανάγλυφα αυτά υπάρχει γυναικεία αγγελική μορφή η οποία πετάει προς το μέρος τους κρατώντας δυο δάφνινα στεφάνια. Στη βάση της πλάκας είναι χαραγμένη η επιγραφή:

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΡΟΚΟΣ - ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΤΣΑΝΤΟΥΛΑΣ

ΓΙΑ ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΓΙΑΤΡΟΣ

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΓΑΠΑΣ ΤΟΝ ΆΝΘΡΩΠΟ

ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ

Αριστερά - όπως κοιτάμε - της κεντρικής πλάκας, υπάρχει μια έτερη μαρμάρινη πλάκα στην οποία είναι χαραγμένο το όνομα του γλύπτη, το όνομα του αρχιτέκτονα, το όνομα του χορηγού και η ημερομηνία των αποκαλυπτηρίων:

ΙΔΕΑ - ΔΩΡΕΑ

ΜΠΑΜΠΗΣ ΤΣΟΚΑΣ

ΓΛΥΠΤΗΣ: TORGNY LARSSON

ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ: NILS MORITZ

ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΒΟΛΗ

ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΡΕΒΕΖΑΣ

5 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2000

Δεξιά και αριστερά της κεντρικής πλάκας υπάρχουν δυο μεταλλικές πλάκες οι οποίες μας δίνουν πολύτιμα βιογραφικά στοιχεία για τα δυο τιμώμενα πρόσωπα:

Δημήτριος Κρόκος

του Σπυρίδωνος

(1905 - 1985)

Ο Δημήτριος Κρόκος γεννήθηκε το 1905 στην Πρέβεζα,

όπου και τελείωσε τη βασική του εκπαίδευση. Σπούδασε

Ιατρική στην Αυστρία, στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης.

Ειδικεύτηκε στην Παθολογία, έγινε Διδάκτορας και

ακολούθησε πανεπιστημιακή καριέρα. Το 1939, όταν οι

Γερμανοί εισέβαλαν στην Αυστρία, γυρίζει πίσω στην

Ελλάδα, διακόπτοντας έτσι την καριέρα του.

Το 1940 στρατεύεται ως οπλίτης Ιατρός, αναλαμβάνει τη

διεύθυνση της παθολογικής κλινικής του Σ.Ν. Ιωαννίνων.

Προάγεται σε ανθυπίατρο, και ο Στρατηγός Παπάγος του

απονέμει τον έπαινο "του άξιου της ευγνωμοσύνης

της πατρίδος".

Με πρόταση του Ε.Α.Μ. γίνεται πρόεδρος της "Εθνικής

Αλληλεγγύης" και γι' αυτό το λόγο διώκεται κατά τη

διάρκεια του εμφυλίου πολέμου.

Μετά το τέλος του πολέμου αναλαμβάνει τη διεύθυνση των

εξωτερικών Ιατρείων της Παθολογικής Κλινικής του

θεραπευτηρίου Ευαγγελισμού στην Αθήνα. Το 1955

εκλέγεται βουλευτής του νομού Πρεβέζης με την Ε.Δ.Α.

και το 1965 με την Ένωση Κέντρου. Το 1959 και το 1977

εκλέγεται Δήμαρχος της Πρέβεζας. Το 1961 του απονέμεται

το παράσημο του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος του Φοίνικος

από το βασιλιά Παύλο για τη "κοινωνική του προσφορά".

Συνέδραμε πάντα και χωρίς καμία αμοιβή τους πάσχοντες.

Αγαπούσε ιδιαίτερα τη γενέτειρα του, την Πρέβεζα, και κατά

τη διάρκεια της κατοχής έσωσε πολλούς συμπολίτες του από

τις ομαδικές εκτελέσεις των Γερμανών.

Απεβίωσε στις 7 Μαρτίου 1985.

ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΤΣΑΝΤΟΥΛΑΣ

του Δημητρίου

(1906 - 1992)

Ο Χριστόφορος Τσαντούλας γεννήθηκε στην Καμαρίνα

Πρέβεζας. Τελείωσε το Γυμνάσιο στην Πρέβεζα και

σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών. Το 1932

μετέβη με υποτροφία στη Γαλλία, όπου εξειδικεύτηκε στα

τροπικά νοσήματα και ιδιαίτερα στην ελονοσία, στην

εξάλειψη της οποίας συνέβαλε μετά την επιστροφή του

στην Ελλάδα.

Αναβάθμισε την Ιατρική στην Πρέβεζα με την εγκατά-

σταση του πρώτου Ακτινολογικού μηχανήματος στην

ιδιωτική κλινική που ίδρυσε. Η κλινική του ήταν ανοιχτή

για όλους τους συμπολίτες, ακόμα και για εκείνους που δεν

είχαν οικονομική ευχέρεια.

Το 1961 εξελέγη βουλευτής με την Ένωση Κέντρου και

επανεξελέγη τα έτη 1963, 1964 με την ΕΡΕ και το 1974 με

τη Νέα Δημοκρατία.

Παντρεύτηκε την Κυριακή Ζαχαριάδη και απέκτησε δύο

γιους, τον Δημήτρη και τον Βαγγέλη, που ακολούθησαν το

επάγγελμα του πατέρα τους.

Ο Χριστόφορος Τσαντούλας διακρίθηκε ιδιαίτερα και σαν

επιστήμονας και σαν πολιτικός, υπηρετώντας την Πρέβεζα

και τους πολίτες της με ευαισθησία, συνέπεια και αγάπη.

Απεβίωσε στις 6 Δεκεμβρίου 1992 και ετάφη στη Πρέβεζα.

Τέλος, δεξιά της κεντρικής πλάκας υπάρχει μια ακόμα μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφεται η επιγραφή:

ΜΝΗΜΕΙΟ ΑΓΑΠΗΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το ταφικό μνημείο του Βασίλειου Λέπα στην Πρέβεζα

Το ταφικό μνημείο του Βασίλειου Λέπα βρίσκεται στο ναό του αγίου Χαραλάμπους στην πόλη της Πρέβεζας. Πρόκειται για μια λιτή μαρμάρινη πλάκα η οποία είναι εντοιχισμένη στο νότιο τοίχο του ναού. Η πλάκα έχει ύψος περίπου δυο μέτρα και περιμετρικά φέρει εγχάρακτους μαίανδρους. Στην πρόσοψη αναπαρίσταται ανάγλυφα ένας σταυρός ανάμεσα σε ένα δάφνινο στεφάνι. Κάτω από τον σταυρό ακολουθεί η επιγραφή:

ΕΝΘΑΔΕ ΚΕΙΤΑΙ

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΛΕΠΑΣ

ΓΕΝΝΗΘΕΙΣ ΤΗ 1 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1826 ΚΑΙ ΑΠΟΘΑΝΩΝ ΤΗ 17 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ

1888

ΚΑΤΕΛΙΠΕ ΜΕΡΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ ΠΡΕΒΕΖΗΣ

ΑΙ ΘΥΓΑΤΕΡΕΣ ΑΥΤΟΥ ΤΟΝΔΕ ΤΟΝ ΕΠΙΤΥΜΒΙΟ ΛΙΘΟΝ ΕΙΣ

ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΝ ΑΙΩΝΙΟΝ ΕΘΕΝΤΟ

Κάτω από την επιγραφή υπάρχει ένα ανάγλυφο λυχνάρι. Οι μόνες πληροφορίες που μπόρεσα να βρω για τον Λέπα είναι αυτές που αναγράφονται στην παραπάνω επιγραφή. Πως γεννήθηκε δηλαδή το 1826 και πέθανε το 1888 και μέσω της διαθήκης του άφησε ένα μέρος της περιουσίας του υπέρ των ελληνικών σχολείων της Πρέβεζας. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το ταφικό μνημείο του Θεόδωρου Βαρζέλη στην Πρέβεζα

Το ταφικό μνημείο τoy Θεοδωρου Βαρζέλη βρίσκεται στο ναό του αγίου Χαραλάμπους της Πρέβεζας. Πρόκειται για μια λιτή μαρμάρινη πλάκα - έργο αγνώστου γλύπτη - η οποία είναι εντοιχισμένη στο νότιο τοίχο του ναού. Στην κορυφή της πλάκας υπάρχει ένα όμορφο ανάγλυφο το οποίο αναπαριστά μια νεαρή κοπέλα σε στάση θρήνου. Από κάτω ακολουθεί η εγχάρακτη επιγραφή:

ΣΥΓΧΩΡΗΣΑΙ ΚΑΙ ΚΛΑΥΣΑΙ Ω ΔΙΑΒΑΤΑ

ΤΟΝ ΩΔΕ ΚΕΊΜΕΝΟΝ ΘΕΟΔΩΡΟΝ ΒΑΡΖΕΛΗΝ

ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΑ ΕΙΣ ΠΡΕΒΕΖΑΝ

ΚΑΙ ΥΠΗΚΟΟΝ ΡΩΣΣΟΝ

ΚΑΙ ΥΙΟΝ ΤΟΥ ΠΟΤΕ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΒΑΡΖΕΛΗ ΤΟΥ ΕΞ ΑΚΑΡΝΑΝΙΑΣ

ΑΠΟΘΑΝΩΝΤΑ ΕΝ ΤΑΥΤΑ ΤΩ 1850 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 19

ΌΝΤΑ ΕΤΩΝ 22

Δυστυχώς, το μνημείο δεν έχει συντηρηθεί και η επιγραφή είναι δυσανάγνωστη. Σύμφωνα με άρθρο του Ντίνου Στυλιανού το οποίο αναδημοσιεύει η Βιολέττα Σάντα στο aromalefkadas.gr οι Βαρζέληδες ήταν μεγάλης οικονομικής επιφάνειας οικογένεια με καταγωγή από τη Λευκάδα. Κάποιοι από αυτούς συμμετείχαν στα Ορλωφικά, κερδίζοντας την ρώσικη υπηκοότητα από την Μεγάλη Αικατερίνη. Ο Απόστολος Βαρζέλης γεννήθηκε στην Ζαβέρδα της Ακαρνανίας και διατηρούσε εκεί μεγάλη κτηματική περιουσία. Θεωρούνταν από τους πλουσιότερους κατοίκους της Ηπείρου την εποχή εκείνη. Ο Θεόδωρος διετέλεσε ιππότης της τσαρικής φρουράς αξιοποιώντας το κληρονομικό δικαίωμα που δόθηκε στην οικογένεια από την Αικατερίνη. Ο θάνατος του Θεόδωρου οφείλεται μάλλον σε φυματίωση. Η πλάκα αρχικά βρισκόταν εντοιχισμένη πάνω στον τάφο και μεταγενέστερα εντοιχίστηκε στον τοίχο του ναού. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Απόστολος Βαρζέλης ο Ζαβερδιανός: ο έμπορος από την Πάλαιρο, ένα ιστορικό πρόσωπο με τεράστια περιουσία, Στυλιανός Ντίνος, aromalefkadas.gr, 01.01.2017

Το ταφικό μνημείο του μητροπολίτη Νικοπόλεως και Πρεβέζης Αμβρόσιου στην Πρέβεζα

Ο Μητροπολίτης Νικοπόλεως και Πρεβέζης Αμβρόσιος γεννήθηκε το 1841 στο Βαφεοχώρι του Βοσπόρου φέροντας το κοσμικό όνομα Αμβρόσιος Κωνσταντινίδης. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης από όπου και αποφοίτησε το 1864. Το 1871 εξελέγη Μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης, το 1877 Μητροπολίτης Χίου και το 1881 Μητροπολίτης της νεοσύστατης μητρόπολης Νικοπόλεως και Πρεβέζης. Πέθανε το 1885.

Το ταφικό του μνημείο βρίσκεται στο ναό του αγίου Χαραλάμπους στην πόλη της Πρέβεζας. Πρόκειται για μια μαρμάρινη πλάκα η οποία είναι εντοιχισμένη στο νότιο τοίχο του ναού. Η πλάκα έχει ύψος περίπου δυο μέτρα και φέρει σε όλες τις πλευρές της περιμετρικά εγχάρακτους μαίανδρους. Στην κορυρφή υπάρχει μια ανάγλυφη μητροπολιτική μήτρα και μια ποιμαντορική ράβδος η οποία διαπερνά την όλη κατασκευή διαγώνια από την μια πλευρά στην άλλη. Κάτω από την μήτρα, είναι χαραγμένη η επιγραφή:

ΙΡΑ ΜΕΝ ΟΣΤΕΑ ΤΗΔΕ ΤΟΔ ΗΡΙΟΝ ΑΜΦΙΚΑΛΥΠΤΕΙ

ΨΥΧΗΝ Δ' ΗΓΑΘΕΗΝ ΕΙΝΙ ΧΟΡΟΙΣ ΑΓΙΩΝ

ΠΑΝΤΩΣ ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΤΑ[..]ΔΙΗΝ ΑΡΕΤΗΝ ΟΧ ΑΡΙΣΤΟΥ

ΑΡΧΙΟΥΝΤΩΝ ΖΑΘΕΩΝ ΑΜΒΡΟΣΙΟΥ ΓΕΡΑΡΟΥ

ΤΟΝ ΜΕΝ ΈΦΥΣΕ ΧΙΟΣ ΜΕΓΑΛΑΝΩΡ ΚΥΔΟΣ ΕΑΥΤΗΝ

ΕΥΕΡΓΟΝ ΔΕ ΛΑΧΟΝ ΠΟΙΜΕΝΑ ΣΙΣΑΝΙΟΝ

ΠΑΤΡΙΣ ΕΗ ΚΑΙ ΝΙΚΟΠΟΛΙΣ ΠΥΜΑΤΗΟΘΙ ΜΕΛΛΕ

ΕΚΠΡΟΛΙΠΕΙΝ ΒΙΟΤΗΝ ΠΕΝΘΟΣ ΆΛΗΣΤΟΝ ΑΦΕΙΣ

ΑΠΕΒΙΩΣΕ ΜΗΝΙ ΙΟΥΝΙΩ ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΈΤΟΥΣ ΑΩΠΕ 

1885

Κάτω από την επιγραφή υπάρχει ένα ανάγλυφο λυχνάρι και δίπλα του η παρακάτω επιγραφή αναφορικά με τον γλύπτη του έργου:

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Ι. ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ ΤΗΝΙΟΣ

ΕΠΟΙΕΙ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το μνημείο πεσόντων στην Καστοριά

Το μνημείο πεσόντων βρίσκεται στη πλατεία Μακεδονομάχων, στη βόρεια όχθη της Καστοριάς, κοντά στο Δημαρχείο της πόλης. Πρόκειται για μια μαρμάρινη κατασκευή, έργο του γλύπτη Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Πάνω σε ένα βάθρο, είναι τοποθετημένες δυο μορφές σε φυσικό μέγεθος. Η πρώτη μορφή απεικονίζει ένα νεαρό στρατιώτη σύγχρονης εποχής, ντυμένο με πλήρη πολεμική εξάρτηση. Ακριβώς δίπλα του είναι τοποθετημένη η δεύτερη μορφή η οποία απεικονίζει έναν αρχαίο Έλληνα πολεμιστή ο οποίος φέρει κράνος στο κεφάλι, θώρακα, σπαθί και ασπίδα. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΤΟΙΣ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΠΕΣΟΥΣΙ

Πάνω στον γλυπτό εντοπίζουμε εγχάρακτη την υπογραφή του γλύπτη:

Θ. Κολοκοτρώνης

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Ο ανδριάντας του Αθανάσιου Χριστόπουλου στην Καστοριά

Ο Αθανάσιος Χριστόπουλος γεννήθηκε το 1772 στην πόλη της Καστοριάς. Γιος ιερέα, μετακόμισε με την οικογένεια του στο Βουκουρέστι σε ηλικία οκτώ ετών όπου και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του. Συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Βούδας και της Πάντοβας και επέστρεψε στο Βουκουρέστι όπου και τέθηκε στην υπηρεσία του ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Αλέξανδρου Μουρούζη. Άσκησε το αξίωμα του δικαστή στις ηγεμονίες και ασχολήθηκε με την συγγραφή γράφοντας πλήθος πραγματειών μεγάλο μέρος των οποίων έχουν δυστυχώς χαθεί. Γνωστότερος ωστόσο είναι για το ποιητικό του έργο το οποίο έγραψε εξ' ολοκλήρου στη δημοτική γλώσσα, γεγονός το οποίο υπήρξε τομή για τη νεοελληνική λογοτεχνία. Το 1818 μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία. Πέθανε το 1847 στο Βουκουρέστι.

Ο ανδριάντας του βρίσκεται στον κεντρικό λόφο της Καστοριάς επί της οδού 15ης Μεραρχίας. Είναι τοποθετημένος με τέτοιο τρόπο ούτως ώστε να κοιτάζει την βόρεια όχθη της πόλης. Πρόκειται για μια μαρμάρινη κατασκευή, έργο αγνώστου γλύπτη. Ο Χριστόπουλος αποδίδεται σε μέση ηλικία. Έχει πυκνά, κοντά, σπαστά μαλλιά και παχύ μουστάκι. Φοράει γούνινο παλτό που παραπέμπει στο δικαστικό του αξίωμα. Το δεξί του χέρι είναι υψωμένο στο ύψος της μέσης του και το δεξί του χέρι είναι ελαφρώς προτεταμένο. Στο αριστερό του χέρι κρατά έναν πάπυρο. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια: 

ΑΘΑΝΑCIΟC XΡICΤΟΠΟΥΛΟC

Κάτω από την επιγραφή υπάρχει ένα ανάγλυφο το οποίο αναπαριστά τρεις μορφές η μια εκ των οποίων παίζει έναν αυλό. Δεν μπόρεσα να εντοπίσω το όνομα του γλύπτη και το έτος της κατασκευής.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το μνημείο ευγνωμοσύνης των Εβραίων στην Ζάκυνθο

Τον Δεκέμβρη του 1943 ήρθε - στο κατεχόμενο από τις δυνάμεις του Άξονα -  νησί της Ζακύνθου διαταγή η οποία απαιτούσε τη συγκέντρωση του εβραϊκού πληθυσμού του νησιού (περίπου 270 άτομα εκείνη την εποχή) και τη μεταφορά του στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι κατοχικές αρχές ζήτησαν από τον Δήμαρχο Λουκά Καρρέρ και από τον ορθόδοξο Μητροπολίτη Χρυσόστομο Α΄ να τους παραδώσουν εντός 72 ωρών κατάλογο με τα ονόματα των Εβραίων της πόλης. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα, ο Δήμαρχος και ο Μητροπολίτης φρόντισαν να κρύψουν τους Εβραίους σε ασφαλή μέρη και όταν έληξε η προθεσμία παρέδωσαν στους κατακτητές κατάλογο ο οποίος περιελάμβανε τα εξής δύο ονόματα: του Δημάρχου και του Μητροπολίτη. Η πράξη τους αυτή έσωσε τον εβραϊκό πληθυσμό του νησιού από βέβαιο θάνατο και μνημονεύεται μέχρι τις μέρες μας ως ύψιστη πράξη αυτοθυσίας και ανθρωπισμού. Γι' αυτή τους την στάση τιμήθηκαν από το κράτος του Ισραήλ και εντάχθηκαν στον κατάλογο των "Δίκαιων των Εθνών".

Το 1991 στη θέση όπου βρισκόταν η παλιά εβραϊκή συναγωγή, ανεγέρθηκε μνημείο προς τιμήν των δυο αυτών ηρωικών μορφών του ελληνισμού και της ανθρωπότητας έπειτα από χορηγία του Κεντρικού Ισραηλίτικου Συμβουλίου της Ελλάδας. Πρόκειται για δυο μαρμάρινες στήλες ύψους τριών μέτρων η κάθεμια που φέρουν την μορφή παπύρου. Στην αριστερή στήλη όπως κοιτάμε το μνημείο υπάρχει εντοιχισμένη η ορειχάλκινη ανάγλυφη προτομή του Μητροπολίτη και στη δεξιά η αντίστοιχη ανάγλυφη προτομή του Δημάρχου. Κάτω από τα δυο ανάγλυφα είναι χαραγμένα αντιστοίχως τα λόγια:

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗC

ΧΡΥCΟCΤΟΜΟC ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

ΜΕ ΤΗ ΓΕΝΑΙΟΨΥΧΑ ΤΟΥ ΕCΩCΕ 

ΤΟΥΣ ΕΒΡΑΙΟΥC ΤΗC ΖΑΚΥΝΘΟΥ ΑΠΟ ΤΟΥC ΝΑΖΙ

ΔΗΜΑΡΧΟC 

ΛΟΥΚΑC ΚΑΡΡΕΡ

ΥΠΕΡΑCΠΙCΤΗΚΕ ΚΑΤΑ ΤΗ ΧΙΤΛΕΡΙΚΗ 

ΚΑΤΟΧΗ ΤΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ ΤΗC ΖΑΚΥΝΘΟΥ

Και τα δυο ανάγλυφα είναι υπογεγραμμένα από την γλύπτρια Ειρήνη Χαριάτη. Στην πρόσοψη του μικρού βάθρου είναι χαραγμένη η ακόλουθη επιγραφή:

CE ΑΝΑΓΝΩΡΙCΗ ΤΟ ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΙCΡΑΗΛΙΤΙΚΟ CΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΟΥC ΤΙΜΑ

CTON ΙΕΡΟ ΧΩΡΟ ΤΗC ΣΥΝΑΓΩΓΗC ΤΗC ΙCΡΑΗΛΙΤΙΚΗC ΚΟΙΝΟΤΗΤΟC ΖΑΚΥΝΘΟΥ

Στο μνημείο οδηγεί μια πόρτα η οποία βρίσκεται σε τοιχίο που πιθανότατα είναι ότι απέμεινε - ή ότι αναστηλώθηκε - από την συναγωγή η οποία υπήρχε στο σημείο και καταστράφηκε κατά το σεισμό του 1953. Πάνω στον τοίχο ατόν υπάρχουν εντοιχισμένες μια σειρά από μαρμάρινες πλάκες οι οποίες αναγράφουν τα παρακάτω:

ΕΙΣ ΤΟΝ ΧΩΡΟΝ ΤΟΥΤΟΝ

ΥΠΗΡΧΕ ΜΕΧΡΙ ΤΟ 1953 Μ.Χ.

Η ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΒΡΑΪΚΗ ΣΥΝΑΓΩΓΗ

ΙΔΡΥΘΕΙΣΑ ΤΟ ΠΡΩΤΟΝ ΤΟ ΈΤΟΣ

1489 Μ.Χ. ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΣΕΙΣΜΟΝ

ΤΟ ΈΤΟΣ 1953 ΚΑΤΕΣΤΡΑΦΗΣΑΝ

ΔΥΟ ΣΥΝΑΓΩΓΑΙ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

ΚΑΙ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ

ΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ ΖΑΚΥΝΘΟΥ ΘΑ ΕΝΘΥΜΟΥΝΤΑΙ

ΌΤΙ ΕΔΩ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΕ ΤΗΝ ΑΝΕΞΗΘΡΗΣΚΕΙΑΝ

Ο ΟΥΓΟΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ

ΕΙΣ ΗΛΙΚΙΑΝ ΕΝΝΕΑ ΕΤΩΝ

ΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ

ΕΝΕΤΟΙΧΙΣΑΝ ΤΗΝ ΕΠΙΓΡΑΦΗΝ

ΤΑΥΤΗΝ ΕΙΣ ΕΝΔΕΙΞΙΝ ΒΑΘΕΙΑΣ

ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΛΑ-

ΟΝ ΤΗΣ ΖΑΚΥΝΘΟΥ ΌΣΤΙΣ ΤΟ-

ΣΟΝ ΤΟΥΣ ΣΥΝΕΤΡΕΞΕ ΚΑΙ

ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΕΘΑΛΨΕ ΔΙΩΚΟΜΕ-

ΝΟΥΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΖΟΦΕΡΑΝ

ΕΡΙΟΔΟΝ ΤΗΣ ΝΑΖΙΣΤΙΚΗΣ

ΚΑΤΟΧΗΣ 1943 - 44

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Η Γλυπτική στα Ιόνια Νησιά, Αθανάσιος Χρήστου, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, 1995
• Η Εβραϊκή Κοινότητα Ζακύννθου, Επίσημη ιστοσελίδα ΚΙΣ

Το μνημείο πεσόντων στη Ζάκυνθο

Το μνημείο πεσόντων βρίσκεται στο λιμάνι της Ζακύνθου απέναντι από την πλατεία Σολωμού. Πρόκειται για ένα προσεισμικό έργο το οποίο κατασκευάστηκε το 1905 από τον σπουδαίο γλύπτη Γεώργιο Βρούτο. Πρόκειται για μια λιτή μαρμάρινη στήλη η οποία εδράζεται πάνω σε βάθρο τριών επιπέδων. Ως επίστεψη φέρει αναμμένη δάδα η οποία στηρίζεται σε δοχείο που φέρει όμορφα ανάγλυφα λεοντοκεφαλών. Στην πρόσοψη υπάρχει ένα ανάγλυφο, δάφνινο στεφάνι και από κάτω εγχάρακτη η επιγραφή:

ΠΡΟΜΑΧΟΙ ΤΩΝ ΕΘΝΙΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ

ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΩΤΑΙ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΤΗΝΔΕ ΤΗΝ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟΝ ΣΤΗΛΗΝ

ΠΡΟΣ ΤΙΜΗΝ ΥΜΩΝ ΣΤΗΛΗΝ ΊΔΡΥΣΑΝ

ΟΙ ΥΜΠΟΛΙΤΑΙ ΥΜΩΝ ΖΑΚΥΝΘΙΟΙ

1905

Κάτω από την επιγραφή ακολουθεί ανάγλυφο λυχνάρι.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Η Γλυπτική στα Ιόνια Νησιά, Αθανάσιος Χρήστου, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, 1995
• Τα γλυπτά της πόλης της Ζακύνθου: Ενότητα Α΄ - Μέρος Β΄, Γιάννης Δεμέτης, Ημέρα της Ζακύνθου, 11.02.2015

Η προτομή του Κομφούκιου στη Ζάκυνθο

Ο Κομφούκιος υπήρξε Κινέζος φιλόσοφος ο οποίος γεννήθηκε το 551 π.Χ και πέθανε το 479 π.Χ. Η διδασκαλία του υπήρξε καταλυτική για την φιλοσοφική και κοινωνική διαμόρφωση όχι μόνο της Κίνας αλλά και σχεδόν ολόκληρης της ανατολικής Ασίας. Το όλο φιλοσοφικό του σύστημα μετατράπηκε σε μια μορφή θρησκείας η οποία φέρει την ονομασία Κομφουκιανισμός και η οποία απαντάται μέχρι και τις μέρες μας. Σημαντικότερο του έργο είναι τα Ανάλεκτα τα οποία δεν τα έγραψε ο ίδιος αλλά οι μαθητές του. Σε αυτά περιλαμβάνονται διάλογοι με τους ακολούθους του οι οποίοι αναδεικνύουν τον τρόπο ζωής του, τον τρόπο σκέψης του και το όλο φιλοσοφικό του σύστημα.

Η αλήθεια είναι ότι η Ζάκυνθος είναι το τελευταίο μέρος στο οποίο θα περίμενε να δει κανείς προτομή του σπουδαίου αυτού Κινέζου στοχαστή δεδομένου του ότι οι διδαχές του δεν άσκησαν απολύτως καμία επιρροή στον ελληνικό κόσμο. Το έργο βρίσκεται τοποθετημένο στην πλατεία αγίου Λουκά, επί του παραλιακού δρόμου της Ζακύνθου. Πρόκειται για μια ορειχάλκινη προτομή, μεγάλου μεγέθους, η οποία αναπαριστά τον Κομφούκιο με κινέζικα ρούχα, μακριά μαλλιά και μεγάλο μούσι. Το βάθρο είναι ντυμένο με γρανίτη και στην κορυφή του έχει περιμετρικά εγχάρακτους μαίανδρους. Στην πρόσοψη είναι χαραγμένη μια επιγραφή στη κινέζικη γλώσσα και από κάτω ακολουθεί η μετάφραση της στα αγγλικά:

Confucius

(551BC - 479BC)

The great philosopher, educator and the founder

of Confucianism in ancient China.

Presented by Information Office of the

People's Goverment of Shandong Province

July, 2014

Η μετάφραση του παραπάνω επιγράμματος έχει ως εξής: Κομφούκιος, ο μεγάλος φιλόσοφος, διδάσκαλος και ιδρυτής του Κομφουκιανισμού στην αρχαία Κίνα. Δωρήθηκε από το Γραφείο Πληροφοριών της Λαϊκής Κυβέρνησης της Επαρχίας Shandong, Ιούλιος 2014.

Η προτομή δωρήθηκε από την επαρχία Σαντόνγκ της Κίνας στο Δήμο της Ζακύνθου τον Ιούλιο του 2014 στα πλαίσια της σύναψης συμφωνιών αδελφοποίησης και ανταλλαγής τουριστικών και πολιτιστικών ανταλλαγών μεταξύ των δυο φορέων. Το έργο έμεινε για μερικούς μήνες στο Τελωνείο και τελικά τοποθετήθηκε - χωρίς τελετές αποκαλυπτηρίων και επισημότητες - στη πλατεία του αγίου Λουκά τον Οκτώβρη του 2014.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Ζάκυνθος: αδελφοποίηση με την ιδιαίτερη πατρίδα του Κομφούκιου, Ναυτεμπορική, 07.07.2014
• Ο Κομφούκιος βρήκε στη στην πλατεία Αγίου Λουκά, Ημέρα Ζακύνθου, 03.10.2014

Το μνημείο των Σουλιωτών στη Ζάκυνθο

Στην πλατεία ακριβώς μπροστά από τον ορθόδοξο ναό της Κυράς των Αγγέλων στην πόλη της Ζακύνθου, βρίσκεται τοποθετημένο το γλυπτό προς τιμήν των Σουλιωτών αγωνιστών. Πρόκειται για μια μαρμάρινη κατασκευή, πανομοιότυπη με τα αντίστοιχα έργα προς τιμήν των Σουλιωτών στην Ηγουμενίτσα και την Άρτα.

Το έργο αποτελείται από μια μαρμάρινη στήλη ύψους περίπου δυο μέτρων η οποία στηρίζεται από δεξιά και από αριστερά με δυο περίτεχνα μαρμάρινα ανάγλυφα μικρότερου μεγέθους. Στην κορυφή της στήλης υπάρχει ένας εγχάρακτος σταυρός στον οποίο αναγράφονται οι λέξεις ΖΑΚΥΝΘΟΣ και ΣΟΥΛΙ 1821. Φέρει ρόδακες και στο φόντο του έχει έναν ήλιο. Από πάνω είναι χαραγμένη η επιγραφή:

ΧΑΙΡΕ Ω ΧΑΙΡΕ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Κάτω από τον σταυρό είναι χαραγμένη η επιγραφή:

ΖΑΚΥΝΘΩ ΤΗ ΚΑΛΛΙΣΤΗ

ΑΝΘ ΩΝ ΈΠΡΑΞΕ ΥΠΕΡ 

ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ

ΗΡΩΟΜΑΡΤΥΡΩΝ ΣΟΥΛΙΟΥ

Παρακάτω ακολουθεί εντοιχισμένο μαρμάρινο ανάγλυφο κυκλικού σχήματος το οποίο απεικονίζει τον θεό Απόλλωνα καθιστό με τη λύρα του. Περιμετρικά του κύκλου είναι χαραγμένα τα λόγια ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ και

Ω ΦΙΛΤΑΤΗ ΠΑΤΡΙΣ Ω ΘΑΥΜΑΣΙΑ ΝΗΣΟΣ Α. ΚΑΛΒΟΣ

Στο κάτω μέρος της στήλης υπάρχει η επιγραφή:

ΙΔΡΥΘΗ ΕΠΙ ΤΗ 150ΕΤΗΡΙΔΗ ΤΗΣ ΘΥΣΙΑΣ ΤΟΥ 

ΜΑΡΚΟΥ ΜΠΟΤΣΑΡΗ 1790 - 9.8.1823

Στο πίσω μέρος της στήλης υπάρχει η επιγραφή:

1973 ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Τ. ΝΟΤΗ ΜΠΟΤΣΑΡΗ

Δεν αναγράφεται πουθενά του όνομα του γλύπτη.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Τα γλυπτά της πόλης της Ζακύνθου: Ενότητα Α΄ - Μέρος Η΄, Γιάννης Δεμέτης, Ημέρα της Ζακύνθου, 01.04.2015

Το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης στη Ζάκυνθο

Στην κεντρική πλατεία της Ζακύνθου που φέρει το όνομα του Διονύσιου Σολωμού εκτός των άλλων μνημείων βρίσκεται και το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης.

Πρόκειται για μια ογκώδη - μάλλον άκομψη - ορθογώνια στήλη ύψους περίπου τριών μέτρων η οποία φέρει ως επίστεψη ένα περιστέρι, το σύμβολο της ειρήνης. Στην πρόσοψη του μνημείου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

ΣΤΟΥΣ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΖΑΚΥΝΘΙΝΟΥΣ

ΣΤΟΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΟΝ ΑΓΩΝΑ

1941 - 1944

Από κάτω ακολουθεί ένα ακαλαίσθητο ανάγλυφο με μάλλον κακές αναλογίες και έλλειψη ισορροπίας που απεικονίζει ένα νεαρό άνδρα να κρατά στο αριστερό του χέρι τουφέκι και με το δεξί να ετοιμάζεται να ρίξει μια πέτρα στον πεσμένο εχθρό. Στις υπόλοιπες τρεις πλευρές του μνημείου υπάρχουν εγχάρακτες οι ακόλουθες επιγραφές:

ΣΚΟΤΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ

ΦΑΣΙΣΤΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΤΕΣ

ΟΙ ΕΞΗΣ ΖΑΚΥΝΘΙΝΟΙ

ΒΥΘΟΥΛΚΑΣ ΧΑΡΑΛ.

ΓΟΥΛΙΑΡΗΣ ΠΑΝ.

ΖΟΥΓΡΑΣ ΔΙΟΝ.

ΚΑΣΣΙΜΑΤΗΣ ΓΙΩΡ.

ΚΟΡΦΙΑΤΗΣ ΚΟΡΦ.

ΚΑΡΔΑΡΗΣ ΧΡΗΣ.

ΚΟΥΡΟΥΜΑΛΟΣ ΓΙΑΝ.

ΚΕΦΑΛΛΗΝΟΣ ΠΡΟΚ.

ΚΕΦΑΛΛΗΝΟΣ ΠΑΝ.

ΛΟΜΠΟΤΕΣΗΣ ΚΥΡ.

ΜΑΡΙΝΟΣ ΔΙΟΝ.

ΞΕΝΟΣ ΧΑΡΑΛ.

ΠΑΛΑΙΟΘΟΔΩΡΟΣ ΒΑΣ.

ΣΟΥΡΜΠΗΣ ΑΝΔΡ.

ΣΟΥΛΗΣ ΛΑΜΠΡ.

ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΚΑΤΑ

ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ

ΣΤΟΝ ΑΗ-ΔΗΜΗΤΡΗ

ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΛΑΣ

ΕΠΕΣΑΝ

7-9-1944

ΖΗΒΑΣ ΜΑΡΙΝΟΣ

ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ

ΛΙΘΑΚΙΑΣ ΚΑΤΑ

ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ

10-9-1944

ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΛΑΣ

ΈΠΕΣΑΝ

ΜΠΟΖΙΚΗΣ ΓΙΑΝ.

ΛΥΚΟΥΡΕΣΗΣ ΤΙΜΟΘ.

ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΟΡΚΙΑ 

ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΩΝ

ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ 9.9.44

ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΛΑΣ ΈΠΕΣΑΝ

ΤΖΑΒΑΛΑΣ ΜΙΚ.

ΦΕΡΑΔΟΥΡΟΣ ΓΙΑΝ.

ΓΙΑΚΟΥΜΕΛΟΣ ΔΙΟ.

ΑΓΑΛΙΑΝΟΣ ΓΙΑΝ.

ΑΓΑΛΙΑΝΟΥ ΜΑΥΡΑ

Η μάχη του Αγίου Δημητρίου διεξήχθη στις 7 Σεπτεμβρίου του 1944 στο ομώνυμο χωριό του νησιού. Ο Βασίλης Σταμίρης συμμετείχε σε αυτήν και κατέθεσε δεκαετίες αργότερα τη μαρτυρία του στην εφημερίδα "Ημέρα της Ζακύνθου". Σύμφωνα λοιπόν με αυτήν την μαρτυρία, οι Γερμανοί έπεσαν σε ενέδρα των ανταρτών του ΕΛΑΣ οι οποίοι κατάφεραν να σκοτώσουν τον διοικητή τους. Οι περισσότεροι παραδόθηκαν στους αντάρτες οι οποίοι τους οδήγησαν στον Γαλάρο. Για τις υπόλοιπες δυο μάχες δεν μπόρεσα να βρω πληροφορίες πέρα από κάποιες καταχωρήσεις στον Ριζοσπάστη που αφορούν δωρεές στη μνήμη ανθρώπων οι οποίοι πολέμησαν στην μάχη της Λιθακιάς.

Σύμφωνα με άρθρο του Γιάννη Δεμέτη στην "Ημέρα της Ζακύνθου" το έργο φιλοτέχνησε από ντόπια πέτρα ο λιθοξόος Νικόλαος Ξένος - Τζάρης. Το μνημείο όταν το επισκέφτηκα το καλοκαίρι του 2017 βρισκόταν σε κακή κατάσταση. Στις αρχές του 2020 ο αρχιτέκτονας Νικόλαος Λυκούρεσης ανέλαβε αφιλοκερδώς να εκπονήσει μελέτη προκειμένου να αποκατασταθούν οι μεγάλες φθορές. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Ζάκυνθος: Ο τελευταίος επιζών της μάχης με τους Γερμανούς αφηγείται, Ημέρα Ζακύνθου, 30.08.2018
• Αποκατάσταση του Μνημείο Εθνικής Αντίστασης: Δωρεά της μελέτης από το Ν. Λυκούρεση, ΕΡΜΗΣnews.gr, 26.01.2020
• Τα γλυπτά της πόλης της Ζακύνθου - Ενότητα Α - Μέρος Ε, Γιάννης Δεμέτης, Ημέρα της Ζακύνθου, 11.03.2015 

Το μνημείο των πεσόντων Ζακυνθίων ομήρων αξιωματικών στη Ζάκυνθο

Στις 21 Ιανουαρίου του 1943 το ιταλικό πλοίο "Citta Di Genova" διέσχιζε το Ιόνιο Πέλαγος προκειμένου να περάσει από την Ελλάδα στην Ιταλία. Μεταξύ άλλων μετέφερε 152 Έλληνες αξιωματικούς αιχμάλωτους πολέμου που προορίζονταν για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Γερμανίας και της Ιταλίας. Οι Ιταλοί προχώρησαν σε αυτή την κίνηση προκειμένου να τρομοκρατήσουν το τότε ανερχόμενο αντιστασιακό κίνημα της Ελλάδας. Σύμφωνα με την μαρτυρία του Ηπειρώτη αξιωματικού του Ιππικού Ηρακλή Γκερλιώτη την οποία διέσωσε ο Τάσος Κοντογιαννίδης, το επιταγμένο εμπορικό πλοίο δέχτηκε τορπίλη πιθανότατα από αγγλικό υποβρύχιο. Εκτός των 152 Ελλήνων ομήρων, στο πλοίο επέβαιναν και περίπου 800 Ιταλοί στρατιώτες οι οποίοι μετέβαιναν στην Ιταλία ως αδειούχοι. Ο τορπιλισμός του πλοίου πραγματοποιήθηκε έξω από τη νήσο Σάσων, στα ανοιχτά της Αλβανίας. Συνολικά πνίγηκαν 81 Έλληνες αξιωματικοί μεταξύ των οποίων και ο θρυλικός συνταγματάρχης Κωνσταντίνος Δαβάκης.

Στην πόλη της Ζακύνθου, στον δρόμο που συνδέει την πλατεία του αγίου Μάρκου με την πλατεία του Διονύσιου Σολωμού υπάρχει μνημείο προς τιμήν των Ζακυνθίων αξιωματικών που έχασαν τη ζωή τους σε εκείνο το τραγικό ναυάγιο. Πρόκειται για μια μαρμάρινη στήλη ύψους περίπου τριών μέτρων. Εδράζεται πάνω σε πέτρινο βράχο. Στην κορυφή της φέρει ως επίστεψη αέτωμα διακοσμημένο με φυτική διακόσμηση. Στην πρόσοψη υπάρχουν εγχάρακτα φύλλα δάφνης και από κάτω ακολουθεί η επιγραφή:

ΤΟΔΕ ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟΝ

ΟΙ ΖΑΚΥΝΘΙΟΙ

ΕΥΛΑΒΩΣ ΑΦΙΕΡΟΥΣΙ

ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΤΩΝ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ 21-01-1943

ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ

ΠΝΙΓΕΝΤΩΝ ΟΜΗΡΩΝ

παρακάτω ακολουθούν εγχάρακτα τα ονόματα των Ζακυθίων αξιωματικών που πνίγηκαν εκείνη την μέρα:

ΑΝΤ. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΣΥΝ/ΡΧΗΣ

ΣΠΥΡ. ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗΣ ΤΑΓ/ΧΗΣ

ΠΑΝ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΛΟΧΑΓΟΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ ΛΟΧΑΓΟΣ

ΑΝΤ. ΠΑΤΡΑΣ ΛΟΧΑΓΟΣ

ΓΕΡΑΣ ΡΑΥΤΟΠΟΥΛΟΣ ΥΠΟΛ/ΓΟΣ

ΕΥΑΓ. ΜΑΚΡΗΣ ΑΝΘ/ΠΟΙΟΣ

ΚΩΝ. ΚΟΛΥΒΑΣ ΑΝΘ/ΓΟΣ

ΠΑΥΛΟΣ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΑΝΘ/ΓΟΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΛΛΙΓΕΡΟΣ ΑΝΘ/ΓΟΣ

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΚΑΡΒΕΛΑΣ ΑΝΘ/ΓΟΣ

Δεν αναφέρεται πουθενά το έτος κατασκευής του μνημείου και ο δημιουργός του.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Όταν οι συμμαχικές τορπίλες βύθιζαν το "Citta Di Genova", Τάσος Κ. Κοντογιαννίδης, Real news, 21.02.2014

Το μνημείο του Δημήτριου Λάγιου στη Ζάκυνθο

Ο Δημήτρης Λάγιος γεννήθηκε το 1952 στο νησί της Ζακύνθου. Σπούδασε πιάνο, κιθάρα και θεωρητικά στο Εθνικό Ωδείο και συνέχισε τις σπουδές του στο Σικάγο των Η.Π.Α. Το 1980 επέστρεψε στην Ελλάδα όπου και αφοσιώθηκε ολότελα στη μουσική δημιουργία. Κυκλοφόρησε μια σειρά από δίσκους σταθμούς όπως  "Ο Αη Λαός" (1983 σε ερμηνεία Σωτηρίας Μπέλλου και στίχους Μιχάλη Μπουρμπούλη) "Ο ¨Ήλιος ο Ηλιάτορας" (1982 σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη) καθώς και μελοποιημένα έργα Κυπρίων αγωνιστών ("Των Αθανάτων" που κυκλοφόρησε μεταθανάτια το 1994). Ασχολήθηκε σε βάθος με τη μεγάλη μουσική παράδοση της ιδιαίτερης πατρίδας του μελετώντας τόσο τα λαϊκά τραγούδια όσο και την εκκλησιαστική της μουσική. Πέθανε το 1991 σε ηλικία 39 ετών, από καρκίνο, αφήνοντας ένα μεγάλο κενό στη μουσική τέχνη της χώρας μας.

Στη γενέτειρα του πόλη της Ζακύνθου έχει ανεγερθεί μνημείο προς τιμήν του. Το γλυπτό βρίσκεται σε πλατεία που φέρει το όνομα του στη βόρεια πλευρά της πόλης, επί της παραλιακής λεωφόρου, μπροστά από τη δημοτική πλαζ. Πρόκειται για ένα μεγάλο κομμάτι πέτρινου βράχου το οποίο είναι λαξευμένο διαγωνίως από τη μια πλευρά. Σε αυτή την πλευρά υπάρχει εντοιχισμένη ορειχάλκινη ανάγλυφη προτομή η οποία αποδίδει τον Λάγιο με μακριά μαλλιά και μούσι. Πάνω από την ανάγλυφη προτομή (η οποία έχει κυκλικό σχήμα μεταλλίου) είναι χαραγμένα τα λόγια: 

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΑΓΙΟΣ

ΣΥΝΘΕΤΗΣ

ΈΦΥΓΕ ΤΟ 1991

ΕΤΩΝ 39

ΝΑ ΟΝΕΙΡΕΥΟΜΑΙ ΑΠ' ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΥΩ

ΝΑ ΜΠΑΙΝΩ ΜΕΣΑ ΣΟΥ ΝΑ ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΟΜΑΙ ΚΑΙ ΝΑ ΠΕΘΑΙΝΩ

Η ΣΩΤΗΡΙΑ ΜΟΥ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΚΟΡΜΙ ΣΟΥ

Σε μια μικρή πλάκα στη βάση του έργου είναι χαραγμένα τα λόγια:

Η ΖΑΚΥΝΘΟΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ

Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΑΔΙΚΟΣ

ΚΑΙ

ΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Ο Ανδρέας Λαδικός ήταν Δήμαρχος Ζακυνθίων από το 1990 μέχρι το 1996 οπότε και η δεύτερη θητεία του διακόπηκε απότομα από τον θάνατο του. Επομένως το μνημείο πρέπει να τοποθετήθηκε μετά το 1991 - έτος θανάτου του Λάγιου - και πριν το 1996, έτος θανάτου του Λαδικού. Σύμφωνα με άρθρο του Γιάννη Δεμέτη που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Ημέρα της Ζακύνθου" την ανάγλυφη προτομή κατασκεύασε ο γλύπτη Πραξιτέλης Τζανουλίνος. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Τα γλυπτά της πόλης της Ζακύνθου: Ενότητα Α΄ - Μέρος ΣΤ, Γιάννης Δεμέτης, Ημέρα της Ζακύνθου, 18.03.2015

Το μνημείο των Ζακυνθίων που συμμετείχαν στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου στη Ζάκυνθο

Νοτίως της πλατείας του Διονύσιου Σολωμού στη πόλη της Ζακύνθου, πάνω σε μια τριγωνική νησίδα επί του βραχίονα του λιμανιού βρίσκεται μνημείο προς τιμήν των Ζακυνθίων που συμμετείχαν στη ναυμαχία της Ναυπάκτου η οποία διεξήχθη το 1571. Οι Ζακυνθινοί ως υπήκοοι της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, συμμετείχαν στην ιστορική εκείνη σύγκρουση ως στρατιώτες και πληρώματα του ενωμένου στόλου της Ιερής Ένωσης (Lega Santa) εναντίον του Οθωμανικού Στόλου. 

Πρόκειται για μια μαρμάρινη στήλη ύψους περίπου δυο μέτρων έργο του γλύπτη Ιάκωβου Μαλακατέ. Στην κορυφή της υπάρχει ως επίστεψη φυτική διακόσμηση. Από κάτω ακολουθούν εγχάρακτοι μαίανδροι και παρακάτω δυο αγγελικές μορφές ανάμεσα σε φυτική διακόσμηση. Η κύρια γλυπτική σύνθεση βρίσκεται επίσης στην πρόσοψη και αναπαριστά εγχάρακτα μια γυναικεία μορφή γονατιστή σε στάση θρήνου. Από κάτω υπάρχει η υπογραφή του γλύπτη:

ΙΑΚΩΒΟΣ ΜΑΛΑΚΑΤΕΣ ΕΠΟΙΕΙ

Κάτω από την υπογραφή του γλύπτη υπάρχει ένα λυχνάρι και παρακάτω η επιγραφή:

ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ

7 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1971

Μεταξύ των αγγέλων και της  γυναικείας μορφής υπάρχει η παρακάτω επιγραφή:

Η

ΖΑΚΥΝΘΟΣ

ΤΙΜΩΣΑ ΤΗΝ ΙΕΡΑΝ ΜΝΗΜΗΝ

ΤΩΝ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΑΝΤΩΝ 

ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΝΕΥΡΩΠΗΝ

ΖΑΚΥΝΘΙΩΝ

ΤΗΝ ΣΤΗΛΗ ΤΑΥΤΗΝ

ΕΥΓΝΩΜΟΝΩΣ ΑΝΗΓΕΙΡΕΝ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ