Φωτογραφίες από το έργο "Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος" του Ιωάννη Κόσσου στο παράρτημα Ναυπλίου της Εθνικής Πινακοθήκης

Φωτογραφίες από το έργο "Ιωάννης Καποδίστριας" του Ιωάννη Κόσσου στο παράρτημα Ναυπλίου της Εθνικής Πινακοθήκης

Φωτογραφίες από το έργο "Έρωτας" του Ιωάννη Κόσσου στην Εθνική Γλυπτοθήκη

Φωτογραφίες από το έργο "Ψυχή" του Ιωάννη Κόσσου στην Εθνική Γλυπτοθήκη

Φωτογραφίες από την προτομή του Γρηγόριου Ε΄ στο Μουσείο Μπενάκη

Φωτογραφίες από την προτομή του Γεωργίου του Α΄ στο Εθνικό και Ιστορικό Μουσείο της Αθήνας

Από την μόνιμη συλλογή του μουσείου

Φωτογραφίες από την προτομή της Όλγας στο Εθνικό και Ιστορικό Μουσείο της Αθήνας

Από την μόνιμη συλλογή του μουσείου

Φωτογραφίες από την προτομή του Αλέξανδρου Υψηλάντη στο Εθνικό και Ιστορικό Μουσείο της Αθήνας

Από την μόνιμη συλλογή του μουσείου

Φωτογραφίες από την προτομή του Πατριάρχη Γρηγόριου του Ε΄ στο Πολεμικό Μουσείο των Αθηνών

Φωτογραφίες από τη προτομή του Γεώργιου Σταύρου στα Ιωάννινα

Ο ανδριάντας του Αδαμάντιου Κοραή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών

Ο ανδριάντας του Αδαμάντιου Κοραή βρίσκεται στην είσοδο του Πανεπιστημίου των Αθηνών πλάι στον ανδριάντα του Ιωάννη Καποδίστρια. Το πρόπλασμα του έργου κατασκεύασε ο γλύπτης Ιωάννης Κόσσος. Ο θάνατος του όμως είχε ως συνέπεια το έργο να μεταφερθεί σε μάρμαρο από τον μαθητή του Γεώργιο Βρούτο. 

Ο Κοραής αναπαρίσταται καθιστός. Είναι ντυμένος με ευρωπαϊκή ενδυμασία. Στο ένα του χέρι κρατάει πάπυρο ενώ το άλλο ακουμπάει πάνω στο γόνατο του. Στα πόδια του υπάρχει ριγμένος μανδύας. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΚΟΡΑΗΣ

ενώ πιο κάτω ακολουθεί επιγραφή:

ΑΓΧΟΘΙ ΠΕΙΡΙΔΩΝ ΣΗΚΟΙΟ ΦΙΛΟΙ ΟΜΟΦΥΛΟΙ

ΤΟΥ ΚΛΕΙΝΟΥ ΚΟΡΑΗ ΤΟΝΔ ΑΝΕΘΕΝΤΟ ΤΥΠΟΝ

ΟΦΡΑ ΝΕΟΙ ΜΟΥΣΩΝ ΠΡΟΠΟΔΟΙ ΛΕΥΣΟΝΤΕΣ ΕΚΕΙΝΟΥ

ΜΟΡΦΗΝ ΑΙΝΗΤΟΥ ΖΗΛΟΝ ΕΧΩΣΙ ΒΙΟΥ

Στα πλαϊνά της βάσης υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

Γεώργιος Βρούτος

Αθηναίος εποίει 

Αθήναι 

Τα αποκαλυπτήρια του έργου πραγματοποιήθηκαν τον Μάρτη του 1874.

Η υπογραφή του γλύπτη Γεώργιου Βρούτου

Βιβλιογραφία

• Τα γλυπτά της Αθήνας: Υπαίθρια Γλυπτική 1834 - 2004, Αντωνοπούλου Ζέτα, Εκδόσεις Ποταμός, Αθήνα, 2003

Το γλυπτό "Αθηνά φέρουσα την Ακρόπολη" στην Αθήνα

Στον περίβολο του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Αθηναίων από την πίσω πλευρά του κτιρίου βρίσκεται ένα υπέροχο γλυπτό του Ιωάννη Κόσσου το οποίο φέρει την ονομασία "Αθηνά Φέρουσα την Ακρόπολη". Οι ερευνητές διαφωνούν για το εάν πρόκειται για "Αθηνά" ή για "Αθήνα". Και τα δυο θα ταίριαζαν εξίσου πιστεύω διότι ο Παρθενώνας είναι ο ναός προς τιμήν της Αθηνάς αλλά και το αιώνιο κόσμημα και καύχημα της Αθήνας.

Το γλυπτό που αντικρίζει ο επισκέπτης στον περίβολο του Πνευματικού Κέντρου είναι αντίγραφο το οποίο κατασκευάστηκε το έτος 1980. Το πρωτότυπο έργο βρίσκεται στη Δημοτική Πινακοθήκη των Αθηνών και φέρει την υπογραφή του γλύπτη και την ημερομηνία κατασκευής (1871). Τούτο το έργο είναι ανυπόγραφο.

Κατασκευασμένο εξ' ολοκλήρου από μάρμαρο αναπαριστά μια γυναικεία μορφή νεαρής ηλικίας, ντυμένη με αρχαιοελληνική ενδυμασία να φέρει ως επίστεψη στο κεφάλι της το σύνολο του βράχου της Ακρόπολης. Η προτομή αυτής της γυναίκας εδράζεται πάνω σε βάθρο που έχει τη μορφή ληκύθου. Τα ακατέργαστα μέρη της ληκύθου δείχνουν την μορφή ερειπίου, συμβολίζοντας την αρχαιότητα της πόλης. Στα επεξεργασμένα μέρη υπάρχουν ανάγλυφες διακοσμήσεις από τις οποίες ξεχωρίζουν τα λιοντάρια στη βάση. 

Βιβλιογραφία

• Τα γλυπτά της Αθήνας: Υπαίθρια Γλυπτική 1834 - 2004, Αντωνοπούλου Ζέτα, Εκδόσεις Ποταμός, Αθήνα, 2003

Ο ανδριάντας του Ευάγγελου Ζάππα στο Ζάππειο των Αθηνών

Έξω ακριβώς από το Ζάππειο Μέγαρο, στις δυο άκρες της εισόδου του, υπάρχουν δυο ανδριάντες: αναπαριστούν τον Ευάγγελο Ζάππα, τον άνθρωπο που με το κληροδότημα της διαθήκης του κατέστησε δυνατή την ανέγερση του Ζαππείου Μεγάρου και του ξαδέρφου του Κωνσταντίνου Ζάππα ο οποίος υπήρξε ο εκτελεστής της διαθήκης.

Ξεκινούμε με τον ανδριάντα του Ευάγγελου Ζάππα. Πρόκειται για ένα έργο προγενέστερο του έτερου ανδριάντα κατά είκοσι και πλέον χρόνια. Κατασκευάστηκε το 1864 από τον γλύπτη Ιωάννη Κόσσο (έργα του ίδιου είναι η προτομή του Καποδίστρια στον Εθνικό Κήπο και ο ανδριάντας του Ρήγα Βελεστινλή στο Πανεπιστήμιο)  τοποθετήθηκε όμως στην θέση του το 1888 μαζί με τον ανδριάντα του Κωνσταντίνου Ζάππα. Πρόκειται για έναν μαρμάρινο ανδριάντα ο οποίος απεικονίζει τον Ζάππα με αραιά μαλλιά και μουστάκι. Φοράει πουκάμισο, σακάκι, παντελόνι και πάνω από αυτά μια τήβεννο - προσπάθεια να απεικονιστεί ο ευεργέτης όπως οι μεγάλοι άνδρες της ελληνικής αρχαιότητας. Προσπάθεια εξιδανίκευσης και ηρωοποίησης. Το αριστερό του πόδι προεξέχει ενώ το αντίστοιχο χέρι στηρίζεται πάνω σε μια στήλη. Σε τούτη την στήλη απεικονίζεται μια γυναικεία μορφή νεαρής ηλικίας η οποία ρίχνει λάδι μέσα σ' ένα λυχνάρι. Στο δεξί του χέρι, βαστά ένα δάφνινο στεφάνι.

Στο βάθρο του ανδριάντα είναι γραμμένα τα λόγια:

ΕΥΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΠΠΑΣ

ΒΟΡΕΙΟΗΠΕΙΡΩΤΗΣ 

ΕΘΝΙΚΟΣ ΕΥΕΡΓΕΤΗΣ

Πάνω στον ανδριάντα εντοπίζουμε την υπογραφή του γλύπτη και το έτος κατασκευής:

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΣΣΟΣ ΕΠΟΙΕΙ

1864

Βιβλιογραφία

• Τα γλυπτά της Αθήνας: υπαίθρια γλυπτική 1864 - 2004, Αντωνοπούλου Ζέτα, Εκδόσεις Ποταμός, Αθήνα, 2003

Ο ανδριάντας του Ρήγα στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών

Ο ανδριάντας του Ρήγα Βελεστινλή βρίσκεται στην είσοδο του Πανεπιστημίου των Αθηνών πλάι στον ανδριάντα του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄. Πρόκειται για τον πρώτο ανδριάντα που στήθηκε στην Αθήνα έπειτα από την ανακήρυξη της ως πρωτεύουσα του νεοελληνικού κράτους. Είναι κατασκευασμένος εξ' ολοκλήρου από μάρμαρο και δημιουργός του είναι ο γλύπτης Ιωάννης Κόσσος.

Ο Φεραίος αποδίδεται σε μια στάση πομπώδη. Έχει μακριά μαλλιά τα οποία χύνονται στους ώμους του και μουστάκι. Το ένα του χέρι βρίσκεται στο ύψος του στήθους και το άλλο τεντωμένο στο ύψος του ώμου του, σε μια στάση αγόρευσης και οραματισμού. Αξίζει να παρατηρήσει ο μελετητής τις σπασμένες αλυσίδες οι οποίες βρίσκονται στα πόδια του. Συμβολίζουν το όραμα της Ελευθερίας και φέρνουν στο νου το ρητό "οι ιδέες δεν φυλακίζονται". Θα μπορούσαμε να το μεταφράσουμε και ως μια μεταφορική λύτρωση του Ρήγα από τα δεσμά τα οποία τον συνόδευσαν τις τελευταίες ημέρες της ζωής του.

Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΣΠΕΡΜΑΤ ΕΛΕΥΘΕΡΙΗΣ Ο ΦΕΡΑΙΟΣ ΣΠΕΙΡΕΝ ΑΟΙΔΟΣ

ΚΑΙ Ο ΜΕΝ ΩΕΛΤΟ ΦΕΥ ΣΠΕΡΜΑ Δ ΕΒΛΑΣΤΕ ΜΕΓΑ

και χαμηλότερα

ΙΔΡΥΘΗ ΑΝΑΛΩΜΑΣΙ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΑΒΕΡΩΦ ΤΟΥ ΕΞ ΗΠΕΙΡΟΥ

ΕΤΕ ΑΩΟΑ΄

Στην αριστερή πλευρά του βάθρου είναι χαραγμένο το όνομα του γλύπτη:

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΣΣΟΣ

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΟΣ

ΕΠΟΙΕΙ

Στη δεξιά πλευρά:

ΑΝΗΓΕΡΘΗ

ΠΡΥΤΑΝΕΥΟΝΤΟΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΒΟΥΣΑΚΗ

Η υπογραφή του γλύπτη

Τα αποκαλυπτήρια του έργου πραγματοποιήθηκαν στις 16 Ιουνίου 1871.

Βιβλιογραφία

• Τα γλυπτά της Αθήνας: Υπαίθρια Γλυπτική 1834 - 2004, Αντωνοπούλου Ζέτα, Εκδόσεις Ποταμός, Αθήνα, 2003

Η προτομή του Ιωάννη Καποδίστρια στον Εθνικό Κήπο των Αθηνών

Η προτομή του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας Ιωάννη Καποδίστρια, βρίσκεται στον Εθνικό Κήπο των Αθηνών. Έχει πολλές ομοιότητες με την αντίστοιχη προτομή του Ελβετού τραπεζίτη Εϋνάρδου που βρίσκεται στον ίδιο χώρο μερικά μέτρα παρακάτω. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κατασκευάστηκαν από τον ίδιο γλύπτη. Βρίσκεται στημένη πάνω σε μια μαρμάρινη βάση ύψους δυο μέτρων και κάτι. Παρουσιάζει τον πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδας σε ώριμη ηλικία. Στην βάση επάνω είναι γραμμένα τα λόγια:

ΙΩΑΝΝΗΣ Α. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ

ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ 

ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

στο πλάι της βάσης αναγράφονται τα λόγια:

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΣΣΟΣ ΕΠΟΙΕΙ

ΔΑΠΑΝΗΙ

ΦΙΛΕΛΛΗΝΩΝ ΕΛΒΕΤΩΝ

ΕΝ ΕΤΕΙ ΑΩΞΣ΄

 

Η προτομή είναι έργο του γλύπτη Ιωάννη Κόσσου ο οποίος την κατασκεύασε με χρήματα Ελβετών φιλελλήνων όπως μας ενημερώνει η επιγραφή στο πλάι της βάσης. Τοποθετήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1860.

Βιβλιογραφία:

• Τα γλυπτά της Αθήνας: Υπαίθρια Γλυπτική 1834 - 2004, Αντωνοπούλου Ζέτα, Εκδόσεις Ποταμός, Αθήνα, 2003

Η προτομή του Εϋνάρδου στον Εθνικό Κήπο των Αθηνών

Στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας που βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο της πόλης δίπλα από το μέγαρο της Βουλής, υπάρχει μια σειρά από γλυπτά τα οποία απεικονίζουν διάφορες προσωπικότητες που επηρέασαν την ελληνική ιστορία. Μεταξύ αυτών είναι και ο τραπεζίτης Εϋνάρδος η προτομή του οποίου βρίσκεται μερικά μέτρα από εκείνη του φίλου του Ιωάννη Καποδίστρια.

Ο Εϋνάρδος γεννήθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 1775 στην Λυών της Γαλλίας. Το πλήρες όνομά του ήταν Ιωάννης - Γαβριήλ Εϋνάρδος. Η οικογένεια του ήταν ελβετικής καταγωγής και μέλος των ευρύτερων αριστοκρατικών κύκλων της Γενεύης. Το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του το απόκτησε στη Γένοβα της Ιταλίας εργαζόμενος ως οικονομικός διαπραγματευτής και σύμβουλος οικονομικών αρχόντων. Στην Γενεύη επέστρεψε το 1810 και έκτισε το περίφημο μέγαρο στο οποίο σήμερα στεγάζεται το Δημαρχείο της πόλης. Η στιγμή όπου ο Εϋνάρδος γίνεται κομμάτι της ελληνικής ιστορίας είναι το συνέδριο της Βιέννης το 1814. Εκεί ο Ιωάννης Καποδίστριας έθεσε το ελληνικό πρόβλημα στο τραπέζι του Συνεδρίου και κατόρθωσε να φέρει με το μέρος του τον Ελβετό τραπεζίτη.

Ο Εϋνάρδος μετά τη Απελευθέρωση εργάστηκε ως άτυπος σύμβουλος του Καποδίστρια σε οικονομικά θέματα. Το 1828 με δικά του κεφάλαια λειτούργησε η πρώτη τράπεζα στην Ελλάδα, η Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα πρόγονος της Εθνικής Τράπεζας. Επέζησε μόλις 6 χρόνια. Η πραγματική υπηρεσία του Εϋνάρδου στο ελληνικό κράτος έρχεται το 1847 όταν αντιμετώπισε τις υπερβολικές απαιτήσεις των Άγγλων τραπεζιτών για το δάνειο που είχαν παραχωρήσει στην Ελλάδα το 1832. Πλήρωσε ο ίδιος μισό εκατομμύριο χρυσά φράγκα για να τους ικανοποιήσει.

Προς τιμήν του πέρα από το άγαλμα στον Εθνικό Κήπο υπάρχει και οδός της πόλης των Αθηνών με την ονομασία του ενώ το κτήριο στο οποίοι στεγάζεται το Μορφωτικό Ίδρυμα της Τράπεζας της Ελλάδας ονομάστηκε "Μέγαρο Εϋνάρδου". 

Πέθανε στη Γενεύη το τον Φεβρουάριο του 1863.

Το μνημείο μοιάζει πάρα πολύ στην κατασκευή με αυτό του Καποδίστρια. Πρόκειται για μια προτομή η οποία είναι στημένη πάνω σε μια μεγάλη στήλη ύψους περίπου δυο μέτρων. Η προτομή απεικονίζει τον Εϋνάρδο σε νεαρή ηλικία ενώ στην στήλη αναγράφονται τα εξής:

ΙΩΑΝΝΗΣ Γ. ΕΥΝΑΡΔΟΣ

ΕΥΕΡΓΕΤΗΣ

ΤΗΣ

ΕΛΛΑΔΟΣ

Στο πλάι της προτομής αναγράφονται τα λόγια:

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΣΣΟΣ ΕΠΟΙΕΙ

ΕΝ ΕΤΕΙ ΑΩΞΣ΄

ΔΑΠΑΝΗΙ

ΤΗΣ ΧΗΡΑΣ ΕΥΝΑΡΔΟΥ

Δημιουργός του έργου είναι ο Κόσσος Ιωάννης ο οποίος κατασκεύασε την προτομή με χρήματα της χήρας του Εϋναρδου. Η προτομή τοποθετήθηκε το 1860.

EDIT: τραβηγμένη τον Μάιο του 2024

Διαβάστε για τον Ευνάρδο Ι, ΙΙ, ΙΙΙ

Προσωπογραφίες του Ευνάρδου εδώ

Βιβλιογραφία:

• Τα γλυπτά της Αθήνας: Υπαίθρια Γλυπτική 1834 - 2004, Αντωνοπούλου Ζέτα, Εκδόσεις Ποταμός, Αθήνα, 2003