Η προτομή του Σοφοκλή στον Εθνικό Κήπο

Συνεχίζοντας το οδοιπορικό μας στα γλυπτά του Εθνικού Κήπου, μετά από το γλυπτό του Ευριπίδη θα παρουσιάσουμε αυτό του Σοφοκλή.


Μερικά λόγια για τον Σοφοκλή

Ο Σοφοκλής γεννήθηκε στον Ίππιο Κολωνό της πόλης των Αθηνών. Εν αντιθέσει με τον Ευριπίδη που είδαμε σε προηγούμενη ανάρτησή μας, ο Σοφοκλής προερχόταν από αριστοκρατική οικογένεια. Πατέρας του ήταν ο Σόφιλλος ο οποίος διέθετε εργοστάσιο μαχαιροποιίας. Έζησε στα χρόνια της ακμής των Αθηνών η οποία σε συνδυασμό με την υψηλή οικονομική δυνατότητα της οικογένειας του συνέβαλε στο να λάβει μόρφωση υψηλού επιπέδου.

Στην ηλικία των 15 ετών πήρε μέρος ως ο κορυφαίος του χορού των εφήβων στους εορτασμούς για τη νίκη στη ναυμαχία της Σαλαμίνας. Κατά την διάρκεια της ζωή του έλαβε πολλά πολιτικά αξιώματα: το 443-442 π.Χ. ήταν ταμίας της αττικής ναυτικής συμμαχίας. Το 441-440 διοικούσε μαζί με τον Περικλή τον στόλο ο οποίος επιτέθηκε στην  Σάμο που αποστάτησε και οδήγησε στον θάνατο όλους τους άνδρες του νησιού. Το 413 μετά την αποτυχία στη Σικελία έγινε μέλος της - προσωρινής μιας και ανετράπη - ολιγαρχικής κυβέρνησης.

Ως ποιητής υπήρξε πολυγραφότατος. Γνωρίζουμε με την ονομασία τους 114 τραγωδίες από τις οποίες έχουν διασωθεί πλήρως μόλις οι εφτά. Έλαβε μέρος για πρώτη φορά σε θεατρικούς αγώνες το 468 π.Χ. και κέρδισε το πρώτο βραβείο εις βάρος του κατά τριάντα χρόνια μεγαλύτερου του Αισχύλου τον οποίο εκτιμούσε βαθιά. Υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλείς στους Αθηναίους ειδικά στους γηραιότερους και τους αριστοκράτες και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι ποτέ έργο του δεν πήρε βραβείο μικρότερο από το δεύτερο. Κέρδισε συνολικά 24 πρώτες νίκες.

Όλοι οι ήρωες του Σοφοκλή είναι μόνοι και συνήθως στέκονται ενάντια στην εκάστοτε εξουσία. Ακόμα και όταν όλοι είναι εναντίον τους και οι θεοί μοιάζουν να τους εμπαίζουν αυτοί μένουν αμετακίνητοι στα πιστεύω τους και πιστοί στο καθήκον τους. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι η Αντιγόνη, ηρωίδα της ομώνυμης τραγωδίας, η οποία πηγαίνει ενάντια σε αυτό που της επιβάλλει η κοινωνική της θέση σε αυτό που της προστάζει η εξουσία μόνο και μόνο για να ακολουθήσει αυτό που ορίζει η καρδιά και η συνείδησή της. Οι ήρωες του Σοφοκλή αν και μόνοι επιδεικνύουν δύναμη μεγαλύτερη από αυτήν του μέσου ανθρώπου και εξυψώνονται στα μάτια του θεατή ως πρόσωπα ηθικά και ανιδιοτελή που ακολουθούν τις προσταγές της συνείδησής τους μέχρι το τέλος.

Πέθανε το 406 π.Χ. σε βαθύ γήρας έχοντας λάβει κατά την διάρκεια του βίου του πολλές τιμές και αναγνωρισιμότητα για το έργο του. Τάφηκε στον πατρικό του τάφο στον δρόμο για την Δεκέλεια και πάνω του τοποθετήθηκε μια σειρήνα. Ύστερα από πρόταση του ρήτορα Λυκούργου στήθηκε στο Θέατρο του Διονύσου άγαλμα του ποιητή που σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο του Λατερανού στην Ρώμη. 

Το μνημείο

Για το μνημείο του Σοφοκλή ισχύουν τα ίδια με αυτό του Ευριπίδη αφού δημιουργήθηκαν την ίδια χρονιά από τον ίδιο καλλιτέχνη. Διαβάστε περισσότερα εδώ.

Πως θα πάμε

Η προτομή του Σοφοκλή βρίσκεται μαζί με τις προτομές των άλλων δυο τραγικών ποιητών στην λεωφόρο Αμαλίας στο κέντρο των Αθηνών. Κατεβαίνοντας από το μετρό στη στάση Σύνταγμα ( μπλε και κόκκινη γραμμή) κατηφορίζουμε την Αμαλίας με κατεύθυνση προς Ζάππειο. Οι προτομές των τριών τραγικών βρίσκονται στο αριστερό μας χέρι επί του πεζοδρομίου της οδού λίγα μέτρα μετά την είσοδο του Εθνικού Κήπου.

Βιβλιογραφία Σοφοκλή

Αντιγόνη - Ηλέκτρα - Οιδίπους Τύραννος - Οιδίπους επί Κολωνώ - Αίας - Φιλοκτήτης - Τραχίνιες 

Διαβάστε για τον Σοφοκλη Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, ΙV, V, VI

Φωτογραφίες από την προτομή του Σοφοκλή εδώ

Βιβλιογραφία:

• Τα γλυπτά της Αθήνας: Υπαίθρια Γλυπτική 1834 - 2004, Αντωνοπούλου Ζέτα, Εκδόσεις Ποταμός, Αθήνα, 2003