Στην περασμένη ανάρτηση μιλήσαμε για το ναό Μεταμόρφωσης του Σωτήρα στους πρόποδες της Ακρόπολης τον γνωστό και ως Σωτηράκη. Σήμερα θα μελετήσουμε το συνονόματο ναό του, το ναό Μεταμόρφωσης του Σωτήρα ο οποίος βρίσκεται και αυτός στην περιοχή της Πλάκας και φέρει την προσωνυμία "Κοττάκη".
Ιστορικά Στοιχεία
Ο ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρα φέρεται να χτίστηκε τον 10ο αιώνα και ως εκ τούτου αποτελεί έναν από τους παλαιότερους σωζόμενους ναούς των Αθηνών. Όμως στις μέρες μας πολύ λίγα πράγματα θυμίζουν τον μεσαιωνικό βυζαντινό ναό αφού έχουν γίνει πολλές προσθήκες οι οποίες έχουν χαλάσει την αισθητική του.
Η επονομασία Κοττάκη φαίνεται να δόθηκε στο ναό από το όνομα της οικογένειας Κοττάκη στην οποία προφανώς άνηκε για ένα διάστημα. Την ονομασία του ονόματος Κοττάκη την βρίσκουμε σε έγγραφα νομικής φύσης στα μέσα του 18ου αιώνα. Τεχνικά, είναι ένας απλός τετρακιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος ναός με τρούλο. Όπως και η Αγία Αικατερίνη της Πλάκας έτσι και αυτός είναι τρισυπόστατος με δυο παρεκκλήσια να βρίσκονται δεξιά και αριστερά του ναού.
Ο ναός πέρασε από πολλές φουρτούνες μέχρι να φτάσει ως τις μέρες μας έστω και φρικτά παραμορφωμένος από τις μεταγενέστερες επεμβάσεις. Τις μεγαλύτερες φθορές τις έπαθε κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. Μετά από αρκετά χρόνια από την απελευθέρωση των Αθηνών παραχωρήθηκε (1847) στην ρώσικη κοινότητα της πόλης για την κάλυψη των ενοριακών τους αναγκών. Οι Ρώσοι την επέστρεψαν το 1855 (ουσιαστικά την αντικατέστησαν με το ναό Σωτήρα Λυκόδημου ο οποίος αποτελεί μέχρι και σήμερα την αποκαλούμενη ρώσικη εκκλησία) έχοντας στο μεταξύ πραγματοποιήσει πολλές αλλαγές στην μορφή του με κύρια την προσθήκη καμαροσκέπαστων κλιτών βόρεια, νότια και δυτικά. Το 1908 ο ναός δέχτηκε νέες προσθήκες μεταξύ των οποίων και το κωδωνοστάσιο οι οποίες αλλοίωσαν πλήρως την μορφή του.
Σήμερα δεν θυμίζει σε τίποτε βυζαντινό ναό αφού ακόμα και οι τοιχογραφίες του στο εσωτερικό είναι κατά πολύ μεταγενέστερες.
Συνοψίζοντας - προσωπικές εντυπώσεις
Για τον συγκεκριμένο ναό ισχύουν όλα όσα έγραψα για το ναό της Αγίας Αικατερίνης ο οποίος βρίσκεται μερικά μέτρα παρακάτω. Είναι τόσο βάναυσα κακοποιημένος από μεταγενέστερες προσθήκες οι οποίες χαλούν όλη την αισθητική και αρχιτεκτονική του ναού που δεν υπάρχει κανένας ουσιαστικός λόγος για τον ταξιδιώτη για να αφιερώσει λίγο από τον πολύτιμο χρόνο του σε αυτόν. Μόνο ο αθηναϊκός τρούλος και η πίσω πλευρά του ναού έχουν μείνει για να θυμίζουν το βυζαντινό μνημείο. Κατά τα άλλα, πρόκειται για μια κοινή, σύγχρονη, νεοελληνική εκκλησία.
Πως θα πάμε
Ο ναός Μεταμόρφωσης του Σωτήρα (Κοττάκη) βρίσκεται στην συμβολή των οδών Κυδαθηναίων και Σωτήρος στην Πλάκα των Αθηνών. Για να πάμε χρησιμοποιούμε το μετρό (στάση: Σύνταγμα, μπλε & κόκκινη γραμμή). Κατεβαίνοντας ανηφορίζουμε την οδό Φιλελλήνων. Μερικά μέτρα πριν την ρώσικη εκκλησία στρίβουμε δεξιά στην οδό Κυδαθηναίων. Περπατάμε περίπου 100 μέτρα. Ο ναός βρίσκεται στο δεξί μας χέρι.
Δείτε φωτογραφίες από το ναό εδώ
Βιβλιογραφία
Βιβλιογραφία
- Στα Ίχνη της Βυζαντινής Αθήνας, Σελέντη Νάνσυ - Σταυρουλάκη Φανή, ΥΠ.ΠΟ., Αθήνα, 2001
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλώ τα σχόλια σας να γράφονται με ελληνικούς χαρακτήρες και όχι με greeklish. Spams και υβριστικά σχόλια διαγράφονται άνευ προειδοποίησης. Ευχαριστώ.