Η προτομή του Σατωβριάνδου στην Αθήνα

Ο Francois Auguste Rene Chateaubriand (εξελληνισμένο όνομα: Σατωβριάνδος) υπήρξε Γάλλος συγγραφέας με πολιτική και φιλελληνική δράση. Γεννήθηκε το 1768 και πέθανε το 1848. Με την ελληνική ιστορία συνδέθηκε κυρίως μέσω του Οδοιπορικού του στο οποί εκφράζει την αγάπη του για την αρχαία Ελλάδα και την συμπάθεια του προς τους νεοέλληνες.

Η προτομή του βρίσκεται σε πάρκο επί τη βασιλέως Κωνσταντίνου, στην Αθήνα. Είναι κατασκευασμένη από τον γλύπτη Φωκίωνα Ρωκ. Η προτομή είχε ήδη φιλοτεχνηθεί το 1940 οι ενδιάμεσες όμως πολεμικές και πολιτειακές περιπέτειες της χώρας είχαν ως αποτέλεσμα η προτομή να μείνει ξεχασμένη στις αποθήκες του Δήμου των Αθηναίων. Τελικά, τα αποκαλυπτήρια της πραγματοποιήθηκαν το Νοέμβρη του 1968. 

Ο Σατωβριάνδος αναπαρίσταται σε νεαρή ηλικία. Φοράει παλτό και από μέσα ευρωπαϊκή ενδυμασία. Έχει πυκνά, σπαστά μαλλιά και το βλέμμα του κοιτάει ευθεία εμπρός. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΕΛΛΑΣ

ΑΥΤΟ ΤΟ ΟΝΟΜΑ

ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΝΕΙΣ

ΝΑ ΠΡΟΦΕΡΕΙ

ΧΩΡΙΣ ΣΕΒΑΣΜΟ 

ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΣΥΓΚΙΝΗΣΗ

ΣΑΤΩΒΡΙΑΝΔΟΣ

Στα πλαϊνά του βάθρου υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα λόγια:

ΔΗΜΑΡΧΟΣ

ΝΙΚΗΤΑΣ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ

ΜΑΡΤΙΟΣ 2008

Εδώ βεβαίως συναντάμε μια ακόμα περίπτωση παραχάραξης της ιστορίας της Τέχνης. Διότι, όπως γράφει η Αντωνοπούλου τα αποκαλυπτήρια της προτομής πραγματοποιήθηκαν το Νοέμβρη του 1968 από τον Δήμαρχο Δημ. Ρίτσο. Κατά το έτος έκδοσης του πονήματος της (2003) η προτομή είχε αποσυρθεί για να τοποθετηθεί στη θέση της ο έφιππος ανδριάντας του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. Τελικά, αυτός τοποθετήθηκε στο Παλαιό Φάληρο και ο Σατωβριάνδρος επέστρεψε στη θέση του. Η πλάκα αυτή αναφέρεται στα "δεύτερα" αποκαλυπτήρια της προτομής χωρίς να τα αναφέρει ως τέτοια. Ο μελετητής που δεν γνωρίζει την πραγματικότητα, βλέποντας την πλάκα μεταφέρει το έτος τοποθέτησης της προτομής κατά σαράντα (!!) χρόνια. Επομένως, έχουμε να κάνουμε για μια ξεκάθαρη ιστορική παραχάραξη.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία

• Τα γλυπτά της Αθήνας: Υπαίθρια Γλυπτική 1864 - 2004, Αντωνοπούλου Ζέτα, Εκδόσεις Ποταμός, Αθήνα, 2003.