Το μνημείο πεσόντων του 1897 στα Ιωάννινα

Στον περίβολο του ναού της Παναγίας Περίβλεπτου στην πόλη των Ιωαννίνων υπάρχει τοποθετημένο μαρμάρινο μνημείο προς τιμήν του Κερκυραίου Μιχαήλ Δούη και του Πατρινού Χριστόδουλου Σταμάτη. Και οι δυο έπεσαν στην μάχη των Πέντε Πηγαδιών τον Απρίλιο του 1897. Στο ίδιο μνημείο αναφέρεται πως σε εκείνο το σημείο βρίσκονται τα οστά των Μπιζανομάχων που πολέμησαν το 1912 - 1913 κατά την μάχη του Μπιζανίου για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων.

Το μνημείο είναι μια λιτή μαρμάρινη στήλη. Στην πρόσοψη της υπάρχει ως έξεργο ένας ανάγλυφος σταυρός. Στην κορυφή της στήλης αναγράφονται τα λόγια:

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΓΕΝΝΑΙΟΥΣ ΚΑΙ

ΜΑΡΤΥΡΙΚΟΥΣ ΠΟΛΕΜΙΣΤΑΣ

ΤΟΥ ΥΠΕΡ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΕΩΣ

ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗΣ ΓΗΣ

ΗΡΩΪΚΟΥ ΑΓΩΝΟΣ ΤΟΥ 1897

Η ΠΟΛΙΣ ΕΥΓΝΩΜΟΝΟΥΣΑ

κάτω από τον σταυρό αναγράφονται τα λόγια:

ΕΝΤΑΥΘΑ ΚΕΙΝΤΑΙ

ΜΙΧΑΗΛ ΔΟΥΗΣ

ΕΚ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ 

ΕΚ ΠΑΤΡΩΝ

ΗΡΩΪΚΩΣ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΕΙΣ ΤΗΝ

ΜΑΧΗΝ ΤΩΝ ΠΕΝΤΕ ΠΗΓΑΔΙΩΝ

ΜΗΝΙ ΑΠΡΙΛΙΩ 1897

πιο κάτω αναγράφονται τα λόγια:

ΟΣΤΑ ΜΠΙΖΑΝΟΜΑΧΩΝ

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΔΗΜΑΡΧΟΥ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΒΛΑΧΛΕΙΔΟΥ ΚΑΙ

ΕΝΩΣΕΩΣ ΕΦΕΔΡΩΝ ΠΟΛΕΜΙΣΤΩΝ

ΤΗ 16η ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1934

Το μνημείο στήθηκε στις 16 Σεπτεμβρίου του 1934 με πρωτοβουλία του Δημάρχου και της Ενώσεως Εφέδρων Πολεμιστών. Προφανώς, στήθηκε προς τιμήν των αγωνιστών του 1897 η φράση όμως "Οστά Μπιζανομάχων" μπερδεύει τον ερευνητή μιας και με αυτόν τον τίτλο ορίζονται οι αγωνιστές που πολέμησαν στο Μπιζάνι κατά το 1912 - 1913.. Την ίδια δυσκολία αντιμετωπίζει και η βιβλιογραφία με το μνημείο (ο Παπασταύρος το ονομάζει "Τύμβο Μπιζανομάχων"). Εγώ, θα προτιμήσω να το καταγράψω ως μνημείο πεσόντων του πολέμου του 1897 μιας και τα δυο ονόματα που αναφέρονται έπεσαν σε εκείνον τον πόλεμο.

Πουθενά δεν αναφέρεται το όνομα του γλύπτη.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία

• Ιωαννίνων Γλυπτοθήκη, Παπασταύρος Αναστάσιος, Εκδόσεις Apeirotan, 2009