Το μνημείο του Ποντιακού Ελληνισμού στη Βέροια

Η περιοχή Πασακιόσκι της Βέροιας αποτελεί ουσιαστικά προάστιο στα νότια της πρωτεύουσας της Ημαθίας. Κατοικήθηκε μετά το 1922 από Έλληνες πρόσφυγες της ανατολής, κυρίως Ποντίους. Η κεντρική πλατεία της περιοχής φέρει τη ονομασία του Πόντιου δημοσιογράφου Νίκου Καπετανίδη. Σε τούτη τη πλατεία βρίσκεται τοποθετημένο το Ηρώο του Ποντιακού Ελληνισμού. 

Πρόκειται για μια δημιουργία του γλύπτη Ευθύμη Καλεβρά. Ο Καλεβράς και σε αυτήν την περίπτωση χρησιμοποιεί το θέμα του "Ακρίτα του Πόντου". Ένας μεγάλος ορειχάλκινος ανδριάντας που αναπαριστά έναν άνδρα με Ποντιακή ενδυμασία είναι τοποθετημένος πάνω σε ένα βάθρο, ανάμεσα από δυο ανάγλυφα τα οποία αναπαριστούν στιγμές από την ιστορία του Πόντου. Ο άνδρας είναι πολεμιστής, φύλακας των συνόρων: έχει σφαίρες περασμένες στο στήθος, σπαθί στη μέση και τουφέκι στον ώμο. Ο καλλιτέχνης μέσα από το δημιούργημα του προσπαθεί να τονίσει τη συμβολή του Ποντιακού Ελληνισμού στους αγώνες του Ελληνισμού ως φύλακας των ακρότατων ανατολικών του ορίων. Στη βάση της πρόσοψης υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα στην οποία είναι χαραγμένος ο μονοκέφαλος ποντιακός αετός και από κάτω ακολουθούν τα λόγια:

Ο ΑΚΡΙΤΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

Τον Πόντο μ' αίμα και με ιδρώτα τον ποτίσαμε

χιλιετίες ποιος θα λογαριάσει πόσες;

Κι έφτασαν χρόνοι και καιροί...ξεριζωθήκαμε

κι ήρθαμε πίσω στ' άγια χώματα τ' αναστημένα

τους νέους αργοναύτες να γεννήσουμε

για τα καινούργια της φυλής μας πεπρωμένα.

Δεξιά και αριστερά του ανδριάντα υπάρχουν δυο ανάγλυφες στήλες. Παρουσιάζουν εικόνες από την ιστορία (η Αργώ κυριαρχεί κι εδώ όπως και σε άλλα Ποντιακά μνημεία) τον πολιτισμό (Πόντιοι χορευτές) αλλά και τις κακουχίες του Ποντιακού Ελληνισμού (εικόνες από σφαγές και ξεριζωμούς). 

Χορηγός του έργου υπήρξε η Εύξεινος Λέσχη Βέροιας. Τα αποκαλυπτήρια του πραγματοποιήθηκαν στις 21 Μαΐου 2002. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία

• Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Θωμάς Ιγν. Γαβριηλίδης, Βέροια, 2004