Ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου στην Άνδρο

Ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου στέκει επιβλητικός στο κέντρο της Χώρας της Άνδρου, πίσω ακριβώς από την αγορά, εκατόν τριάντα μέτρα δυτικά από το Εμπειρίκειο Γηροκομείο.

Ο μεγάλος αυτός ναός θεμελιώθηκε σύμφωνα με την μαρμάρινη επιγραφή που υπάρχει στον εξωτερικό τοίχο το έτος 1902 και εγκαινιάσθηκε ανήμερα της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου το έτος 1905. Είναι χτισμένος πάνω σε ύψωμα. Ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο. Μια μικρή θύρα υπάρχει στη νότια πλευρά ενώ η κύρια είσοδος βρίσκεται στην μεσημβρινή πλευρά. Είναι κατασκευασμένη από ξύλο και ακριβώς μπροστά της υπάρχουν τέσσερις τσιμεντένιοι κίονες ντυμένοι με μάρμαρο φέροντες μαρμάρινα κιονόκρανα μεικτού ρυθμού. Δεξιά και αριστερά της κύριας εισόδου είναι εντοιχισμένα τα δυο μεγάλα κωδωνοστάσια ενώ πάνω από αυτήν υπάρχει αγιογραφία η οποία απεικονίζει την Κοίμηση της Θεοτόκου. Μια μικρή μεταλλική πλάκα με χαραγμένη μια επιγραφή επάνω της μας πληροφορεί για το όνομα του δημιουργού της:

ΚΟΙΜΗΣΙΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

ΧΕΙΡ

ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΞΕΝΟΥ

Περιμετρικά της κεντρικής εισόδου υπάρχουν εφτά εντοιχισμένες μαρμάρινες πλάκες, οι επιγραφές των οποίων αναγράφουν αντιστοίχως τα παρακάτω λόγια:

ΕΤΕΘΗ ΘΕΜΕΛΙΟΣ

ΛΙΘΟΣ. ΑΠΡΙΛΙΟΝ 1902

ΕΝΕΚΑΙΝΙΑΣΘΗ ΔΕ

ΤΗ 15 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1905

ΔΗΜΑΡΧΟΥΝΤΟΣ

Ν.Μ. ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ

ΤΟ ΩΡΟΛΟΓΙΟΝ ΕΝΕΤΕΙΧΙΣΘΗ

ΕΚ ΚΛΗΡΟΔΟΤΗΜΑΤΟΣ

ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ Γ. ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ

ΕΝ ΈΤΕΙ 1934

ΔΩΡΕΑ ΩΡΟΛΟΓΙΟΥ

ΚΑΙ ΚΑΜΠΑΝΑΣ ΜΕΓΑΛΗΣ

ΟΙΚΟΙ ΦΩΤΙΟΥ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΣ

ΚΥΡΙΑΖΗ - ΤΖΟΑΝΝΟΥ 

10-10-1998

ΟΝΟΜΑΤΑ ΔΩΡΗΤΩΝ

ΤΟΥ Ι ΝΑΟΥ ΚΟΙΜ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

ΑΙΚΑΤΕΡ Γ. ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ 900

ΜΙΧ ΑΡΙΣΤ. ΜΠΙΣΤΗΣ 723

ΛΕΩΝ Γ. ΚΑΡΥΣΤΙΝΑΚΗΣ 600

ΓΕΩΡ Β. ΜΑΝΔΑΚΑΣ 500

ΙΩΑΝΝ Μ. ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ 500

ΜΙΛΤ. Γ. ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ 500

ΓΕΩΡ ΙΩ ΔΑΜΠΑΣΗΣ 500

ΑΔΕΛΦ ΔΕΛΑΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ 300

ΑΡΙΣΤ Λ. ΓΟΥΛΑΝΔΡΗΣ 258 

ΕΠΑΜ ΔΑΠΟΝΤΕΣ 200

ΔΗΜ. ΜΑΣΑΟΥΤΗΣ 200

ΣΤΑΜ. Μ. ΜΠΙΣΤΗΣ 200

ΜΙΛΤ. Δ. ΑΣΗΜΑΚΟΣ 200

ΖΑΝΝ. Λ. ΚΑΜΠΑΝΗΣ 200

ΔΗΜ. Ν. ΒΟΓΙΑΖΙΔΗΣ 200

ΓΕΩΡ Λ. ΓΟΥΛΑΝΔΡΗΣ 200

ΚΛΕΑΝ. ΠΟΛΕΜΗΣ 200

ΠΕΡ ΚΑΜΠΑΝΗΣ 200

ΛΕΩΝ Ν. ΚΩΤΑΚΗΣ 200

ΑΝΔΡ ΙΩ ΔΑΜΠΑΣΗΣ 200

ΙΩΑΝ. ΜΑΜΑΗΣ 200

ΙΩΑΝ Π. ΓΟΥΛΑΝΔΡΗΣ 200

ΝΙΚΟΛ ΑΝΤ. ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ 200

ΜΑΡΚΟΣ ΙΩ ΔΡΑΚΟΣ 1000

ΟΝΟΜΑΤΑ ΕΥΕΡΓΕΤΩΝ

ΤΟΥ Ι ΝΑΟΥ ΚΟΙΜ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

ΝΙΚΟΛ. ΜΑΤΘ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ 15.000

ΔΗΜΟΣ ΑΝΔΡΙΩΝ 6.000

ΥΙΟΙ ΑΝΔΡ ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ 5.000

ΑΛΚΙΒ. Κ.  ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ 4.500

ΓΕΩΡ Μ.  ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ 3.000

ΣΤΑΜ. Γ.  ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ 3.000

ΤΕΚΝΑ Λ.Κ.  ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΥ 2.800

ΝΙΚΟΛ Κ.Λ.  ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ 2.500

ΕΠΑΜ Κ. ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ 2.500

ΔΗΜ. Γ. ΜΩΡΑΪΤΗΣ 2.000

ΓΕΩΡ Χ. ΓΟΝΕΟΣ 1.000

ΑΛΕΚ Λ. ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ [...]

ΚΩΝΣ ΑΝΥΣΙΟ 1.000

ΜΙΧ ΚΟΥΛΟΥΘΡΟ 1.000

ΕΠΑΜ ΚΑΡΥΣΤΙΝΑΚΗΣ 1.000

ΥΙΟΙ ΑΘΑΝ ΔΑΜΠΑΣΗ 1.500

Γ. ΠΑΥΛΑΚΗ [...] [...]

ΚΑΛΛΙΟΠΗ [...] ΓΟΥΝΑΡΗ 5.000

ΑΝΤΩΝΙΟ Ζ. ΓΡΥΝΑΡΗ 10.000

ΜΙΧΑΗΛ [...]    [...]

Τα αναγραφόμενα ποσά αντιστοιχούν σε ελληνικές δραχμές. Υπάρχουν άλλες δύο εντοιχισμένες πλάκες στην κεντρική είσοδο του ναού για τις οποίες θα παραπέμψω τους αναγνώστες στις αντίστοιχες φωτογραφίες. Και αυτό διότι οι ιστοί των σημαιών που υπάρχουν μπροστά από αυτές ακριβώς καθιστούν δύσκολη την ακριβή μεταφορά τους στο κείμενο. Η μία αναφέρεται στους δωρητές των αγιογραφιών του ναού (αναγράφονται δέκα ονόματα και από δίπλα το ποσό δωρεάς σε δραχμές) και η άλλη αναφέρει δωρητές του ναού (αναγράφονται εικοσιένα ονόματα και από δίπλα τα αντίστοιχα ποσά σε δραχμές). 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ