Το κτίριο του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας στην Πτολεμαΐδα

Καθώς ο επισκέπτης εισέρχεται από τη νοτιοανατολική είσοδο στην πόλη της Πτολεμαΐδας, απέναντι το κτίριο του Κέντρου Περιβάλλοντος και τετρακόσια μέτρα νοτίως του ναού της αγίας Τριάδας συναντά το παλαιότερο κτίριο της πόλης που δεν είναι άλλο από το κεντρικό κτίριο του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας του Υπουργείου Γεωργίας.

Τούτο το πανέμορφο κτίριο – ίσως το ομορφότερο της πόλης – κατασκευάστηκε το 1931 και λειτουργούσε ως η κατοικία του προϊστάμενου της Διεύθυνσης του Σταθμού.  Μια εύστοχη περιγραφή του μας δίδεται στην υπουργική απόφαση με αριθμό ΥΑ ΥΠΠΕ/ΔΙΛΑΠ/Γ/61113/3585/3-1-1986 - ΦΕΚ 67/Β/21-2-1986 η οποία το κηρύσσει διατηρητέο και την οποία παραθέτω αυτούσια:

"Χαρακτηρίζουμε ως έργο τέχνης που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1469/1950, το κεντρικό κτίριο του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας του Υπουργείου Γεωργίας, στην Πτολεμαΐδα, μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο του, όπου υπάρχουν και δύο άλλες κατοικίες όπως σημειώνεται στο συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα με τα στοιχεία Α Β Γ Δ Α, γιατί είναι αξιόλογο δείγμα τοπικής αρχιτεκτονικής που το χαρακτηρίζει μεγάλη απλότητα και συμμετρία.

Το κτίριο είναι μονώροφο με ημιυπόγειο, απλό, ορθογωνικό, λιθόκτιστο και με κεραμοσκεπή στέγη. Η κεντρική είσοδος είναι σε εσοχή και τα ακραία διαμερίσματα, φέρουν τριγωνικό αέτωμα με διακοσμητικά στοιχεία στην κυρίως όψη (μετάλλια, ή ρόδακες κ.ά.). Επίσης η κυρίως όψη κοσμείται με ψευδοπαραστάδες οι οποίοι είναι τοποθετημένοι συμμετρικά.

Στο εσωτερικό του ένα χωλ με την ανάλογη επιφάνεια συνδέει όλους τους υπόλοιπους χώρους.

Το κτίριο κτίστηκε το 1931, και εχρησιμοποιείτο για κατοικία του προϊστάμενου της Δ/νσης του Σταθμού.

Όλα τα παραπάνω στοιχεία συνθέτουν την έννοια του έργου τέχνης σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1469/50".

Τούτο λοιπόν το κτίριο – σύμβολο και ζωντανό κομμάτι της ιστορίας της πόλης αν και κηρύχθηκε διατηρητέο στην πραγματικότητα παρέμεινε αναξιοποίητο και σε πλήρη εγκατάλειψη με αποτέλεσμα στις 14 Μαρτίου του 2013 (82 έτη μετά την αποπεράτωση του)  να καταστραφεί σχεδόν εξ’ ολοκλήρου από πυρκαϊά η οποία σύμφωνα με ρεπορτάζ της εποχής πιθανώς να προκλήθηκε από στρώματα τα οποία χρησιμοποιούσαν άστεγοι που είχαν κάνει κατάληψη του χώρου (!!!).

Αυτό που αντικρίζει σήμερα ο επισκέπτης είναι μια θλιβερή εικόνα. Ο σκελετός του κτιρίου παραμένει ανέπαφος όπως και η κεντρική κλίμακα με τα εφτά σκαλοπάτια η οποία οδηγεί στην είσοδο. Διακρίνονται επίσης τα δυο γωνιακά αετώματα καθώς και η ανάγλυφη διακόσμηση κάτω από αυτά με μετάλλια και ρόδακες. Πάνω από την κεντρική είσοδο φαίνεται πως υπήρχε μια επιγραφή η οποία δεν διακρίνεται πλέον. Στην πρόσοψη υπάρχουν δυο μεγάλα παράθυρα τα τζάμια των οποίων είναι εντελώς σπασμένα ενώ στο εσωτερικό το μαύρο χρώμα – οφθαλμοφανές αποδεικτικό στοιχείο της καταστροφικής μανίας της φωτιάς – κυριαρχεί παντού. Γκράφιτι και λοιπά αδέξια τεχνουργήματα κακοποιούν περιμετρικά το εξωτερικό του κτιρίου. Ακόμα και σήμερα, δυο χρόνια μετά την θλιβερή εκείνη μέρα ο επισκέπτης συναντά στο εσωτερικό απομεινάρια από στρώματα, ρούχα κτλ.

Η μόνη επιγραφή που σώζεται είναι αυτή πάνω σε μια μαρμάρινη πλάκα πλάι στην είσοδο στην οποία αναγράφονται τα παρακάτω:

ΕΓΚΑΙΝΙΑΣΘΗ ΤΗΝ

21-11-2002

ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΙΑΣ

ΣΤΑΥΡΟΥ ΦΡΑΓΚΟΥΛΙΔΗ

Φαίνεται πως είχε γίνει μια προσπάθεια αξιοποίησης του κτιρίου η οποία δυστυχώς απέτυχε και πλέον μετά την αμέλεια ετών αυτό το στολίδι της πόλης περιμένει τον χρόνο για να το αποτελειώσει, θυμίζοντας μας πως η Πτολεμαΐδα είναι μια πόλη η οποία αρνείται την ίδια της την μνήμη. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ