Το Ηρώο της Σιάτιστας

Στην πλατεία Τσιστοπούλου της Σιάτιστας ακριβώς μπροστά από το Δημαρχείο της πόλης και απέναντι από την εκκλησία του αγίου Μηνά βρίσκεται το μνημείο πεσόντων ή πιο γνωστό στους κατοίκους της πόλης ως Ηρώον. 

Πρόκειται για μια μαρμάρινη στήλη ύψους περίπου δυο μέτρων. Στην κορυφή της αναπαρίσταται η προτομή ενός νεαρού άνδρα ο οποίος έχει γύρει το κεφάλι του και φαίνεται πως διανύει τις τελευταίες στιγμές του βίου του. Κάτω από την κεφαλή υπάρχουν ανάγλυφοι ρόδακες και παρακάτω ένας ανάγλυφος δικέφαλος αετός. Κάτω από τον αετό είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:

ΕΙC TOYC ΉΡΩΑC

ΤΟΥC ΠΕCΟΝΤAC ΚΑΤΑ

ΤΗΝ ΠΟΛΕΜΙΚΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟΝ

1912 - 1922

ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΜΑΧΗΝ

ΤΗC CIATICTHC

ΤΗC 4ηc ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1912

Στη βάση της στήλης υπάρχει ανάγλυφο δάφνινο στεφάνι. Στις υπόλοιπες τρεις πλευρές της υπάρχουν χαραγμένα τα ονόματα των πεσόντων:

στην πρώτη πλευρά:

ΔΑΠΑΝΑΝΑΙC

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑC ΚΑΙ 

ΜΙΧΑΗΛ Ν. ΚΟΥΚΟΥΛΙΔΟΥ

CΙΑΤΙCΤΑΙΩΝ

ΙΔΡΥΘΗ ΕΝ ΈΤΕΙ 1926

ΛΙΟΥΔΑΚΗΣ Γ.

ΜΙΛΩΝΑΣ Γ.

ΜΟΤΣΙΟΣ Δ.

ΑΓΩΝΙΣΤΑΙ

ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 4ην 9/ΜΒΡΙΟΥ 1912

ΚΑΠΙΤΣΙΝΗΣ Γ. ΟΠΛ/ΓΟΣ ΚΡΗΣ

ΦΙΩΤΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝ. ΚΡΗΣ

ΠΑΠΑΔΟΠΕΤΡΟΣ ΣΤΥΛ. ΕΥ/ΠΙΣ

ΜΑΝΟΥΣΑΚΗΣ ΣΤΥΛ. ΚΡΗΣ

ΠΟΛΟΓΙΩΡΓΗΣ ΓΕΩΡ. ΚΡΗΣ

ΠΑΠΑΜΑΛΕΚΟΣ ΛΕΩΝ. ΚΡΗΣ

ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΓΕΩΡ. ΚΡΗΣ

ΛΑΔΟΒΡΑΚΗΣ ΑΘΑΝ. ΚΡΗΣ

ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗΣ ΙΩΑΝ. ΚΡΗΣ

ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΑΚΗΣ ΧΡΙΣ. ΚΡΗΣ

ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ ΕΜΜ. ΚΡΗΣ

ΓΥΠΑΚΗΣ ΓΕΩΡ. ΚΡΗΣ

ΦΑΝΟΥΡΑΚΗΣ ΝΙΚ. ΚΡΗΣ

ΠΕΡΑΚΗΣ ΕΥΑΓΓ. ΚΑΙ ΑΣΤΡ ΚΡΗΣ

ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΑΚΟΓΛΟΥ ΔΗΜ/ΓΡΑΦΟΣ

ΑΝΤΑΡΤΑΙ

ΤΣΙΠΟΥ ΓΕΩΡ ΕΚ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ

ΖΟΡΜΠΑΣ ΟΠΛ/ΓΟΣ

ΣΑΚΑΛΗΣ ΥΠ/ΓΟΣ

ΧΑΤΖΗΣΗΣΗ Δ. ΑΘΑΝ.

στη δεύτερη πλευρά:

ΓΥΜΝΑCΙΑΡΧΗC

ΠΑΠΑΠΑΥΛΟΥ ΛΕ.

ΚΑΘΗΓΗΤΗC

ΣΦΗΚΑC ΓΕΩΡ.

ΛΟΧΙΑΙ

ΓΚΟΥΝΤΡΑΣ Α. Ι.

ΖΑΓΓΑΣ Π. ΝΙΚ.

ΘΕΟΔΩΡΙΔΗΣ Ν. Λ.

ΚΑΤΡΑΝΑΣ Γ. ΑΛΚ.

ΜΟΥΧΤΑΡΗΣ Α. ΙΩ.

ΜΕΜΜΟΣ. Δ. ΜΑΡ.

ΜΠΗΝΤΕΣ Π. ΓΕΩ.

ΣΕΡΕΦΑΣ Χ. ΑΘΑΝ.

ΤΩΜΟΥ Β. ΘΕΟΔ.

ΔΕΚΑΝΕΙΣ

ΒΟΥΡΟΣ Θ. ΓΕΩΡ.

ΔΟΥΒΛΟΣ Ζ. ΑΛ.

ΖΑΒΑΛΗΣ Θ. ΙΩ.

ΛΙΟΥΚΑΣ Δ. ΑΘ.

CTΡΑΤΙΩΤΑΙ

AΛΕΞΙΟΥ Π. ΙΩΑ

ΒΕΛΔΑΡΗΣ Α.Ι.

ΓΚΙΟΥΡΚΑΣ Δ. Γ.

ΓΑΛΑΝΗΣ Ν. ΓΕΩ.

ΓΟΥΤΑΣ Χ. ΖΗΣ.

ΓΚΑΓΚΑΣΟΥΛΗΣ Ν.

ΓΡΟΥΚΟΣ Χ. Ν.

ΔΟΥΒΛΟΣ Ν. ΖΗΣ.

ΔΟΛΓΗΡΑΣ Δ.Ν.

ΔΑΛΑΣ Ν. ΘΕ.

ΗΛΙΑΣ Δ. ΖΗΣ.

στην τρίτη πλευρά

ΚΑΡΑΛΙΩΤΑΣ Ν.Γ.

ΚΑΠΡΙΝΗΣ Ι. ΑΘ.

ΚΟΝΤΟΣΤΕΡΓΙΟΣ Σ.

ΚΑΡΑΛΑΓΙΑΣ Ι. Ν.

ΚΑΚΑΛΗΣ Κ. ΔΗ.

ΚΟΥΤΣΩΝΑΣ Ν. ΓΕ.

ΚΑΣΤΙΑΣ Δ. ΘΩΜ.

ΚΑΣΤΙΑΣ Γ. ΖΗΣ.

ΛΑΔΑΣ Γ. ΔΗΜ.

ΜΕΣΗΜΕΡΗΣ Π. Δ.

ΜΠΛΙΑΓΚΟΣ Ι. Ν.

ΜΑΡΚΟΥΛΙΑΣ Ν. Γ.

ΜΕΛΑΣ ΑΘ. ΠΑΝ.

ΝΤΙΑΚΟΥ Χ. ΛΑ.

ΠΑΤΡΩΝΑΣ Π. ΘΕ.

ΠΑΤΣΙΑΣ Μ. ΓΕΩ.

ΠΑΤΣΙΑΣ Μ. ΔΗΜ.

ΠΟΥΛΚΑΡΗΣ Δ. Ι.

ΠΟΛΥΖΟΣ Γ. ΑΠ.

ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Γ.

ΠΑΠΑΧΡ/ΔΟΥΛΟΥ Χ.

ΡΕΠΑΣ Ι.  ΓΕΩΡΓ.

ΣΚΟΡΔΑΡΗΣ ΔΗΜ.

ΤΣΙΟΥΤΣΙΟΣ . Ν. ΝΙΚ.

ΤΣΙΟΥΤΣΙΟΣ Σ. ΤΡ.

ΤΖΩΝΟΥ Χ. ΓΕΩ.

ΦΑΣΟΥΑΣ Ι. ΓΕ.

ΝΕΡΑΝΤΖΗΣ Π. ΟΠΛ/ΓΟ

ΚΟΥΙΑΣ Χ. ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ

ΚΑΡΑΜΠΑΤΖΙΑΣ Γ. ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ

ΚΟΥΤΙΑΛΗΣ ΚΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ

Στα πλαϊνά της στήλης εντοπίζουμε εγχάρακτη την υπογραφή του γλύπτη:

ΘΩΜΑΣ ΘΩΜΟΠΟΥΛΟΣ

ΓΛΥΠΤΗΣ

ΕΠΟΙΕΙ

Με βάση λοιπόν τις επιγραφές, συμπεραίνουμε πως το μνημείο κατασκευάστηκε από τον γλύπτη Θωμά Θωμόπουλο με χορηγούς τους Σιατιστινούς Μιχαήλ και Αλεξένδρα Κουκουλίδου και τα αποκαλυπτήρια του πραγματοποιήθηκαν το 1926. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Η Ιστορία της Σιάτιστας Σμιλεμένη στο μάρμαρο και στο μέταλλο, Αικατερίνη Ζωγράφου, 2014