Η κρήνη στην κεντρική πλατεία της Μαυροπηγής της Εορδαίας

Στην κεντρική πλατεία του οικισμού της Μαυροπηγής, πλάι στο μνημείο πεσόντων και στο κτίριο της Κοινότητας, βρίσκεται τοποθετημένη ογκώδης, πέτρινη κρήνη. Δεν υπάρχει πουθενά επιγραφή η οποία να μνημονεύει το έτος κατασκευής ή τον χορηγό του έργου. Στην κορυφή της υπάρχει τσιμεντένιο αέτωμα το οποίο είναι καλυμμένο με κεραμίδια και ντυμένο με επεξεργασμένη πέτρα. Στη βάση και μπροστά από το κυρίως σώμα της κρήνης (το οποίο έχει ύψος περίπου δύο μέτρα) υπάρχουν δυο ημικυκλικές πέτρινες κατασκευές οι οποίες σχηματίζουν μια γούρνα. Η κρήνη ήταν ανενεργή όταν επισκέφτηκα την περιοχή ενώ τόσο η κατασκευή της όσο και η τοποθέτηση της στο χώρο υποδεικνύουν έργο που έχει περισσότερο διακοσμητικό παρά χρηστικό ρόλο. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Ο ναός του αγίου Δημητρίου στην Μαυροπηγή της Εορδαίας

Το ημερολόγιο έδειχνε την 26 Οκτώβρη του 2014 όταν τελέστηκε η τελευταία αρχιερατική λειτουργία στον - εορτάζοντα εκείνη την μέρα - Ναό του Αγίου Δημητρίου στη Μαυροπηγή της Εορδαίας. Αν και το χωριό δεν έχει εγκαταλειφθεί πλήρως μέχρι και τις στιγμές που γράφονται αυτές οι γραμμές, ωστόσο ο Ναός έχει υποστεί φθορές από το ρήγμα του γειτονικού ορυχείου και κρίνεται ακατάλληλος για λειτουργία.

Ο ναός του Αγίου Δημητρίου βρίσκεται στη βόρεια είσοδο του χωριού και αποτελεί τον κύριο λατρευτικό χώρο των κατοίκων. Πρόκειται για μια τρίκλιτη βασιλική άνευ τρούλου με ενσωματωμένο το κωδωνοστάσιο στην πρόσοψη. Πάνω στο καμπαναριό υπάρχει ανάγλυφος μαρμάρινος Σταυρός και από κάτω, πάλι σε ανάγλυφη μορφή, η ονομασία και το έτος κατασκευής:

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

1973

Κάτω από την ημερομηνία κατασκευής του Ναού υπάρχει εγχάρακτη η επωνυμία των δημιουργών των ανάγλυφων:

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΑΦΩΝ ΤΟΠΣΙΔΗ ΠΤΟΛΕΜΑΪΣ ΤΗΛ 223-59

Πάνω από την κεντρική θύρα του Ναού υπάρχει εξωτερική τοιχογραφία η οποία απεικονίζει τον Άγιο Δημήτριο με ανοιχτά τα χέρια να προστατεύει το χωριό της Μαυροπηγής. Αν και η αναπαράσταση του χωριού είναι αναληθής, ωστόσο πρόκειται για σημαντικό δείγμα της λαογραφίας του χωριού, το οποίο πρέπει να διασωθεί κατά τη διάρκεια της μετεγκατάστασης. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ 

Το μνημείο πεσόντων στην Μαυροπηγή της Εορδαίας

Η Μαυροπηγή βρίσκεται σε ευθεία γραμμή περίπου οκτώ χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Πτολεμαΐδας. Πρόκειται για έναν πάλαι ποτέ μεγάλο οικισμό ο οποίος ωστόσο έχει – όπως και ο γειτονικός Κόμανος – ημερομηνία λήξης. Οι εξορυκτικές δραστηριότητες της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού στο ορυχείο που βρίσκεται σε μικρή απόσταση βορείως του οικισμού και φέρει το όνομα του έχουν καταστήσει την περιοχή μη κατοικήσιμη και σύντομα οι τελευταίοι κάτοικοι θα την εγκαταλείψουν καθιστώντας το ιστορικό αυτό εορδαϊκό χωριό παρελθόν.

Στο κέντρο του οικισμού στέκει ακόμα βουβός μάρτυρας όσων περάσαν το μνημείο πεσόντων. Πρόκειται για μια μαρμάρινη στήλη, έργο αγνώστου γλύπτη. Στην κορυφή της εδράζεται μια αναμμένη δάδα ενώ στην πρόσοψη της υπάρχει ένα ανάγλυφο δάφνινο στεφάνι. Κάτω από το στεφάνι είναι χαραγμένα τα λόγια:

Η ΚΟΙΝΟΤΗΣ

ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΕΝ

ΠΟΛΕΜΟΙΣ ΠΕΣΟΝΤΩΝ

Δεν αναφέρονται πουθενά ονόματα πεσόντων. Η όλη κατασκευή εδράζεται πάνω σε βαθμιδωτό, μαρμάρινο βάθρο και είναι τοποθετημένη στο χώρο με τέτοιο τρόπο που έχει στο πίσω μέρος της το Κοινοτικό Γραφείο του χωριού.

Πρόκειται για ένα ζωντανό σύμβολο της ιστορίας του χωριού το οποίο ας ελπίσουμε ότι δεν θα αφεθεί στην τύχη του όταν ο οικισμός εγκαταλειφθεί ολότελα στις δαγκάνες των εκσκαφέων. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Φωτογραφίες από το ναό του αγίου Δημητρίου στην Μαυροπηγή της Εορδαίας

Φωτογραφίες από το κτίριο της Κοινότητας στην Μαυροπηγή της Εορδαίας

Φωτογραφίες από το μνημείο πεσόντων στην Μαυροπηγή της Εορδαίας

Φωτογραφίες από την κρήνη στην κεντρική πλατεία της Μαυροπηγής Εορδαίας