Ο Θεόδωρος Μανούσης ήταν Έλληνας ιστορικός και πρώτος καθηγητής Γενικής Ιστορίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο των Αθηνών.
Γεννήθηκε το 1793 στη Σιάτιστα της Δυτικής Μακεδονίας. Ο πατέρας του ήταν εγκατεστημένος στην Βουδαπέστη (τότε τμήμα της Αυστροουγγαρίας) και όταν ακόμα ο Θεόδωρος Μανούσης ήταν σε μικρή ηλικία εγκατέλειψε την Σιάτιστα προκειμένου να εγκατασταθεί μόνιμα πλάι στον πατέρα του. Η διαμονή μακριά από την πνιγηρή Οθωμανική Αυτοκρατορία φαίνεται πως άνοιξε τους πνευματικούς ορίζοντες του. Σπούδασε φιλολογία και φιλοσοφία στην Βουδαπέστη, την Λειψία και την Ιταλία. Επέστρεψε στην Ελλάδα μετά το τέλος της Επανάστασης και διορίστηκε καθηγητής από το πρώτο έτος της λειτουργίας του ΕΚΠΑ διδάσκοντας όπως προανέφερα το μάθημα της Ιστορίας. Το 1845 εκλέχτηκε Πρύτανης. Στη γενέτειρα του πόλη της Σιάτιστας κληροδότησε τη βιβλιοθήκη του (5.000 τόμοι) η οποία υπήρξε κορμός για την δημιουργία της Μανούσειας Βιβλιοθήκης Σιάτιστας.
Η πόλη της Σιάτιστας τίμησε το τέκνο της στήνοντας την προτομή του στο πάρκο του Νικόλαου Δήμου, απέναντι από το ναό του αγίου Δημητρίου. Πρόκειται για μια μαρμάρινη προτομή, έργο του γλύπτη Μιχάλη Τόμπρου. Ο Μανούσης αναπαρίσταται σε μέση ηλικία. Έχει φαλάκρα με ελάχιστα μαλλιά στα πλαϊνά της κεφαλής και μικρό μουστάκι. Φοράει ευρωπαϊκή ενδυμασία. Το κεφάλι του είναι ελαφρώς στραμμένο προς τα αριστερά και κάτω. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:
ΘΕΟΔΩΡΟΣ Κ. ΜΑΝΟΥΣΗΣ
1793 - 1858
ΣΙΑΤΙΣΤΕΥΣ
ΠΡΩΤΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΕΝ ΤΩ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩ ΤΟΥ ΟΘΩΝΟΣ
ΜΕΓΑΣ ΕΥΕΡΓΕΤΗΣ ΤΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ
Πάνω στην προτομή εντοπίζουμε εγχάρακτη την υπογραφή του γλύπτη:
Μ. ΤΟΜΠΡΟΣ
Για την κατασκευή της προτομής διενεργήθηκε έρανος με πρωτοβουλία της "επιτροπής εορτασμού της εκατονταετηρίδας του Θ. Μανούση" υπό τον μητροπολίτη Ιάκωβο το 1957. Ένα χρόνο μετά, στις 16 Νοεμβρίου του 1958 πραγματοποιήθηκαν τα αποκαλυπτήρια.
Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ
Πηγές
