Το ταφικό μνημείο του Αλέξανδρου Υψηλάντη στο Πεδίο του Άρεως

Το μνημείο του Αλέξανδρου Υψηλάντη βρίσκεται στο Πεδίο του Άρεως των Αθηνών, ακριβώς απέναντι από την είσοδο του ορθόδοξου ναού των Ταξιαρχών.

Πρόκειται για μια μαρμάρινη κατασκευή. Ο Υψηλάντης αποδίδεται σε κοιμωμένη μορφή. Η Ζέτα Αντωνοπούλου λέγει στο έργο της ότι πρόκειται για τη μοναδική ανδρική κοιμωμένη μορφή στο ελλαδικό χώρο και προσωπικά συμφωνώ μιας και μέχρι σήμερα δεν συνάντησα κάτι ανάλογο. 

Το μνημείο αποτελείται από δυο μέρη: την μορφή του Υψηλάντη και την σαρκοφάγο πάνω στην οποία είναι τοποθετημένη η μορφή. Στη σαρκοφάγο είναι χαραγμένο οικόσημο το οποίο φέρει τη μορφή του Φοίνικα που αναγεννιέται από τις στάχτες του, ένα σπαθί, μια σημαία και το πηλήκιο του Ιερού Λόχου. Στην πρόσοψη της σαρκοφάγου αναγράφονται τα λόγια:

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΤΗΣ

ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Ο Υψηλάντης αποδίδεται σε μέση ηλικία. Έχει φαλάκρα και μουστάκι ενώ φοράει στρατιωτική στολή με πλήθος παρασήμων πάνω της. Στο αριστερό του χέρι κρατάει ξίφος.

Έτος φιλοτέχνησης δεν αναγράφεται πουθενά οπότε ακολουθώ κι εδώ την Αντωνοπούλου η οποία παραθέτει ως έτος κατασκευής το 1869. Αρχικά, το μνημείο τοποθετήθηκε στο χώρο του Πολυτεχνείου αργότερα όμως (το 1964) μεταφέρθηκε στο σημερινό του χώρο. Αρχικά λειτουργούσε ως κενοτάφιο σήμερα όμως λειτουργεί ως τάφος μιας και στις 27 Οκτωβρίου 1961 έγινε η ανακομιδή των οστών του Υψηλάντη από τη Βιέννη στην Αθήνα.

Όσον αφορά τον γλύπτη, παραμένει άγνωστος με τους μελετητές να αποδίδουν το έργο είτε στον Λεωνίδα Δρόση είτε στον Χριστιανό Χάνσεν.

Όταν επισκέφτηκα το μνημείο - πριν δυο χρόνια περίπου - βρισκόταν σε άριστη κατάσταση. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία

• Τα γλυπτά της Αθήνας: Υπαίθρια Γλυπτική 1864 - 2004, Αντωνοπούλου Ζέτα, Εκδόσεις Ποταμός, Αθήνα, 2003