Η προτομή του Μακρυγιάννη στους Μύλους της Αργολίδας

Στις 13 Ιουνίου του 1825 δόθηκε στους Μύλους της Αργολίδας, μερικά μόλις χιλιόμετρα από την τότε έδρα της Κυβέρνησης στην πόλη του Ναυπλίου, μια από τις σημαντικότερες μάχες της Ελληνικής Επανάστασης. Στους Μύλους υπήρχε μεγάλη ποσότητα δημητριακών από την οποία σιτίζονταν τα επαναστατικά στρατεύματα αλλά και ο πληθυσμός της Αργολίδας και της Κορινθίας. Αυτά τα αποθέματα ανέλαβαν να προφυλάξουν από τα επελαύνοντα αιγυπτιακά στρατεύματα του Ιμπραήμ ο Μακρυγιάννης και ο Δημήτριος Υψηλάντης.

Αν και μάχονταν εναντίον υπέρτερων δυνάμεων, κατόρθωσαν να αποκρούσουν τους εχθρούς οι οποίοι άφησαν στο πεδίο της μάχης περίπου πενήντα νεκρούς και εκατό τραυματίες. Πέρα από το προφανές - την σωτηρία δηλαδή των δημητριακών και την επακόλουθη σωτηρία του ίδιου του Ναυπλίου - η νίκη τούτη είχε μεγάλο αντίκτυπο και στο ηθικό των επαναστατών καθώς μέχρι εκείνη την μέρα ο Ιμπραήμ ήταν αήττητος.

Σε ανάμνηση της μεγάλης εκείνης μάχης τοποθετήθηκε το 2002 προτομή του πρωτεργάτη της νίκης στρατηγού Μακρυγιάννη. Το έργο βρίσκεται τοποθετημένο σε μικρό αλσύλλιο απέναντι από τον σιδηροδρομικό σταθμό του χωριού. Πρόκειται για μια ορειχάλκινη δημιουργία του γλύπτη Στέλιου Μαραγκού. Ο Μακρυγιάννης αναπαρίσταται σε μέση ηλικία έχοντας μούσι και μουστάκι. Στο κεφάλι (το οποίο είναι ελαφρώς στραμμένο προς τα δεξιά) φοράει μαντήλι. Στη ζώνη φέρει σπάθα και πιστόλα. Στην πρόσοψη του βάθρο είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:

ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ

ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ

1797 - 1864

Ακολουθεί ένα έξεργο ορειχάλκινο στεφάνι και από κάτω τα λόγια:

ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ ΓΙΑ ΤΗΝ

ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΣΤΗ ΜΑΧΗ

ΤΩΝ ΜΥΛΩΝ

13 ΙΟΥΝΙΟΥ 1825

Στην πίσω πλευρά του βάθρα είναι χαραγμένο το παρακάτω απόσπασμα από τα Απομνημονεύματα του Στρατηγού:

ΚΑΙ ΟΙ ΟΛΙΓΟΙ ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΝ

ΝΑ ΠΕΘΑΝΟΥΝ ΚΑΙ ΌΤΑΝ

ΚΑΝΟΥΝ ΑΥΤΗΝΗ ΤΗΝ 

ΑΠΟΦΑΣΗΝ ΛΙΓΕΣ ΦΟΡΕΣ

ΧΑΝΟΥΝ ΚΑΙ ΠΟΛΛΕΣ

ΚΕΡΔΑΙΝΟΥΝ....

Στο πλάι του βάθρου είναι χαραγμένο το έτος κατασκευής:

ΕΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΘΕΙ

ΕΝ ΕΤΗ 2002

ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΙΑΣ

ΛΟΥΚΑ ΚΟΥΒΑΡΑ

Στη βάση της προτομής εντοπίζουμε εγχάρακτη την υπογραφή του γλύπτη:

ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ

Πρόκειται για τον γλύπτη Στυλιανό Μαραγκό από τις Μυκήνες. Φωτογραφία του έργου δημοσιεύθηκε σε αφιέρωμα στον γλύπτη στο φύλλο της Κυριακάτικης Δημοκρατίας που παραθέτω στις πηγές.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία

• Εφημερίδα "Κυριακάτικη Δημοκρατία", Πολυμήχανος καλλιτέχνης έφτιαξε νέο "Δούρειο Ίππο", 27.04.2014 
• Επίσημη ιστοσελίδα Στυλιανού Μαραγκού.

Φωτογραφίες από το ταφικό μνημείο του Καρατάσου στη Νάουσα

Φωτογραφίες από την προτομή του Θεοδόσιου Ζαφειράκη στη Νάουσα

Η υπογραφή της γλύπτριας και το έτος κατασκευής 

Η προτομή του Ανδρέα Ζαΐμη στα Καλάβρυτα

Η προτομή το αγωνιστή της επανάστασης του 1821 Ανδρέα Ζαΐμη βρίσκεται στην κεντρική πλατεία των Καλαβρύτων. Πρόκειται για μια ορειχάλκινη προτομή έργο του γλύπτη Γιάννη Καγιώργη. Ο Ζαΐμης αποδίδεται σε μεγάλη ηλικία. Έχει μεγάλο μουστάκι και παχιά φρύδια. Φοράει γούνινο παλτό ενώ απ΄το λαιμό του κρέμεται παράσημο του ελληνικού κράτους. Στην πρόσοψη του πέτρινου βάθρου υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα λόγια:

ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΣΗΜ. ΖΑΪΜΗΣ

1791 - 1840

ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΠΡΩΤΕΡΓΑΤΕΣ

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΣ

ΤΟΥ 1821

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

Καγιώργης

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του Νότη Μπότσαρη στα Ιωάννινα

Ο Νότης Μπότσαρης ήταν μια χαρακτηριστική σουλιώτικη μορφή του 19^ου αιώνα. Η ζωή του υπήρξε γεμάτη δράση και πολεμικές περιπέτειες. Αρκεί να σημειωθεί ότι από τα δώδεκα παιδιά του τα εννέα έπεσαν κατά την διάρκεια του Απελευθερωτικού Αγώνα.

Η Ήπειρος το 1955 τίμησε τον Σουλιώτη οπλαρχηγό στήνοντας στο πάρκο του Ωρολογίου των Ιωαννίνων την προτομή του. Πρόκειται για αντίγραφο της γνωστής προτομής που κατασκεύασε ο Μάριος Λοβέρδος την οποία είχα την τύχη να δω τόσο στο Πεδίο του Άρεως των Αθηνών όσο και στον Κήπο των Ηρώων στο Μεσολόγγι. Η μαρμάρινη προτομή είναι τοποθετημένη πάνω σε ψηλό κίονα με κιονόκρανο ιωνικού τύπου. Ο Μπότσαρης αποδίδεται σε μέση ηλικία. Φοράει φέσι στο κεφάλι, γιλέκο, πουκάμισο ενώ στη ζώνη του έχει περασμένο ένα μαχαίρι και δυο πιστόλες. Έχει μουστάκι και παχιά φρύδια. Στη βάση της προτομής αναγράφονται τα λόγια:

ΝΟΤΗΣ

ΜΠΟΤΣΑΡΗΣ

Πάνω στην βάση του γλυπτού και περιμετρικά της κολόνας είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:

ΠΙΣΤΙΣ - ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ - ΠΑΤΡΙΣ

ΑΜΥΝΕΣΘΑΙ ΠΕΡΙ ΠΑΤΡΗΣ

και δεξιά και αριστερά της κολόνας:

1782-92

ΠΑΛΗΟΧΩΡΙ ΜΠΟΤΣΑΡΗ

ΚΑΚΟΣΟΥΛΙ

1803

ΖΑΛΟΓΓΟΝ 

1804

ΣΕΛΤΣΟ

ΝΙΓΚΟΖΙ

ΓΕΦΥΡΑ ΚΟΡΑΚΟΥ

1805-6

ΚΛΕΙΣΟΥΡΑ

ΒΕΡΑΤΙΟΝ 

ΟΛΥΜΠΟΣ

ΧΑΛΚΙΔΙΚΗ

ΑΙΓΑΙΟΝ

1809

ΛΕΥΚΑΣ

1820

ΠΡΕΒΕΖΑ

6/12/1820 -21

ΙΩΑΝΝΙΝΑ (ΑΓ. ΝΙ-

ΚΟΛΑΟΣ ΚΟΠΑΝΩΝ

ΠΕΤΡΑ ΜΠΟΤΣΑΡΗ

ΚΑΝΤΖΑΣ

ΆΡΤΑ

1822

ΑΒΑΡΙΚΟΣ

ΚΟΥΛΙΑ ΝΟΤΗ

ΚΙΑΦΑ

1823 - 25

ΜΑΚΡΥΝΟΡΟΣ

ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ

ΑΙΤΩΛΙΚΟΝ

1825 - 26

ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΝ

1827

ΔΙΣΤΟΜΟΝ

1829

ΝΑΥΠΑΚΤΟΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία

• Ιωαννίνων Γλυπτοθήκη, Αναστάσιος Παπασταύρος, Εκδόσεις Apeirotan, Ιωάννινα, 2009

Φωτογραφίες από την προτομή του Χριστόδολου Χατζηπέτρου στην Καλαμπάκα

Το όνομα του χορηγού 

Η υπογραφή του γλύπτη

Φωτογραφίες από την προτομή του Ευθύμιου Βλαχάβα στην Καλαμπάκα

Το όνομα του χορηγού

Φωτογραφίες από την προτομή του Ιωάννη Καποδίστρια στο Πολεμικό Μουσείο Ναυπλίου

Η υπογραφή του γλύπτη

Η προτομή του Αθανάσιου Διάκου στη Θεσσαλονίκη

Η προτομή του ήρωα του μεγάλου σηκωμού του 1821 Αθανάσιου Διάκου, βρίσκεται στο πάρκο ακριβώς απέναντι από την πρόσοψη του κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής. Λίγο παρακάτω στον ίδιο χώρο, βρίσκεται ο ανδριάντας του Καρατάσου.

Ο Διάκος αναπαρίσταται με πυκνά φρύδια, μακριά μαλλιά και παχύ μουστάκι Το κεφάλι του είναι στραμμένο ελαφρώς προς τα αριστερά. Στην βάση αναγράφονται τα λόγια:

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ

1788 - 1821

και από κάτω

ΚΑΙ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ ΚΑΥΧΗΜΑ

ΣΤΗ ΔΟΞΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ

ΘΑΝΑΣΗ ΔΙΑΚΟ Σ' ΕΦΕΡΕ

Ο ΔΑΡΜΟΣ ΤΟΥ ΜΑΡΤΥΡΙΟΥ

ΚΙ ΕΝΩ ΣΟΥ ΣΠΑΡΑΖΕ

ΚΑΚΗ ΦΩΤΙΑ ΤΟ ΤΙΜΙΟ ΣΩΜΑ

ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΑΓΓΕΛΙΚΟ ΦΙΛΙ

ΣΟΥ ΜΥΡΩΝΕ ΤΟ ΣΤΟΜΑ 1

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

ενώ στο τέλος της βάσης, αναγράφονται τα ακόλουθα

Η ΕΝΩΣΗ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΩΝ

ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΕΥΓΝΩΜΟΝΟΥΣΑ ΑΝΕΘΗΚΕ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ 1998

Πρόκειται για ένα σύγχρονο μνημείο δεκατεσσάρων ετών που το ποθετήθηκε το 1998. Δεν μπόρεσα να εντοπίσω την υπογραφή του γλύπτη ούτε κάποια πηγή που να αναφέρει το όνομα του. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

1: To ίδιο ακριβώς επίγραμμα αναγράφεται και στον ανδριάντα του Διάκου στη Λαμία.

Φωτογραφίες από το μνημείο πεσόντων Γάλλων αγωνιστών στο Ναύπλιο

Φωτογραφίες από τον ανδριάντα του Ιωάννη Καποδίστρια στο Ναύπλιο

Η υπογραφή του γλύπτη και το έτος κατασκευής

Φωτογραφίες από την προτομή του Αθανάσιου Διάκου στο Αντίρριο

Η υπογραφή του γλύπτη