Η κρήνη στην κεντρική πλατεία του Προαστίου της Εορδαίας

Στην κεντρική πλατεία του Προαστίου και δέκα μέτρα νοτιοανατολικά του ναού του αγίου Δημητρίου βρίσκεται τοποθετημένη από το 1984 μια κρήνη ιδιαίτερης κατασκευής.

Το έργο είναι εντοιχισμένο ακριβώς στη νοτιοανατολική γωνία του περίβολου της εκκλησίας πάνω στο σημείο όπου συναντιούνται δυο κεντρικοί δρόμοι του οικισμού. Είναι κατασκευασμένο από τσιμέντο και ντυμένο από πάνω με επεξεργασμένη πέτρα. Η πλάτη της κρήνης είναι ουσιαστικά ο τοίχος του περίβολου της εκκλησίας. Το κυρίως σώμα όπου βρίσκεται και η βρύση είναι τοποθετημένο στο μέσο της κατασκευής και αποτελεί ουσιαστικά την κολόνα η οποία στηρίζει το φαρδύ στέγαστρο. Περιμετρικά της κολόνας υπάρχει τριγωνική γούρνα ενώ πάνω από την βρύση μνημονεύεται εγχάρακτα το έτος της κατασκευής (1984). Στις άκρες υπάρχουν τρεις σιδερένιες κολόνες οι οποίες συγκρατούν το ογκώδες στέγαστρο. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το ξωκλήσι του αγίου Παντελεήμονα στο Προάστιο της Εορδαίας

Το ξωκλήσι του αγίου Παντελεήμονα είναι χτισμένο σε κατάφυτο λόφο, εννιακόσια περίπου μέτρα νοτιοδυτικά από την κεντρική πλατεία του οικισμού. Η πρόσβαση σε αυτό είναι σχετικά εύκολη: ακολουθούμε τον κεντρικό άξονα που συνδέει το Προάστιο με την Πτολεμαΐδα με κατεύθυνση νοτιοδυτική. Αφού διασχίσουμε το σύνολο του χωριού, στην πρώτη στροφή μετά τα τελευταία σπίτια στρίβουμε αριστερά. Διασχίζουμε περίπου πεντακόσια μέτρα με νότια κατεύθυνση προτού στρίψουμε και πάλι αριστερά και με κατεύθυνση δυτική αυτή τη φορά φτάσουμε στο ξωκλήσι το οποίο βρίσκεται σε ξέφωτο διακόσια περίπου μέτρα από τη στροφή.

Ο ναός είναι μικρός και κατασκευασμένος από τσιμέντο. Η σκεπή δεν έχει τρούλο και είναι καλυμμένη με κεραμίδια. Πάνω από την κεντρική θύρα υπάρχει μια αγιογραφία του αγίου Παντελεήμονα, δεξιά της μια εικόνα του Χριστού και αριστερά μια εικόνα της Παναγίας η οποία έχει στην αγκαλιά της τον Χριστό. Στη νότια πλευρά υπάρχουν δυο παράθυρα ενώ στη βόρεια ένα παράθυρο και μια πόρτα. Στην κορυφή της πρόσοψης είναι τοποθετημένο το μικρού ύψους και μεγέθους καμπαναριό.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Φωτογραφίες από το ναό του αγίου Παντελεήμονα στο Προάστιο Εορδαίας

Το μνημείο πεσόντων στο Προάστιο Εορδαίας

Στον περίβολο του ναού του αγίου Δημητρίου στο πάνω μέρος της πλατείας του Προαστίου βρίσκεται το μνημείο πεσόντων του χωριού. Πρόκειται για μια κατασκευή πανομοιότυπη με το αντίστοιχο μνημείο που βρίσκεται στην Πεντάβρυσο της Εορδαίας. Είναι κατασκευασμένο από μάρμαρο, έχει σχήμα ορθογώνιο και ύψος περίπου δύο μέτρα. Στην πρόσοψη της στήλης υπάρχουν δυο εντοιχισμένα ανάγλυφα: το πρώτο αναπαριστά μια αναμμένη δάδα και το δεύτερο δυο φύλλα δάφνης. Από κάτω ακολουθούν εγχάρακτα τα παρακάτω λόγια:

Η ΚΟΙΝΟΤΙΣ ΠΡΟΑΣΤΙΟΥ

ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΘΑΝΑΤΟΥΣ ΗΡΩΑΣ

ΠΕΣΟΝΤΑΣ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ

Έλληνες της πατρίδος

Και των προγόνων άξιοι

Έλληνες σεις πως ήθελεν

Από σας προκριθή

Άδοξος τάφος

ΑΝ. ΚΑΛΒΟΣ

Το επίγραμμα είναι απόσπασμα από το έργο «Εις τον Ιερόν Λόχον» από τις «Ωδές» του Ανδρέα Κάλβου. Δεν αναγράφεται πουθενά το έτος κατασκευής και το όνομα του γλύπτη.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το σιντριβάνι στην κεντρική πλατεία του Προαστίου Εορδαίας

Καθώς φτάνουμε στην κεντρική πλατεία του Προαστίου συναντούμε στο κέντρο αυτής ένα όμορφο σιντριβάνι μοναδικής αισθητικής και τεχνοτροπίας. Είναι κατασκευασμένο από τσιμέντο και επενδυμένο με επεξεργασμένη πέτρα. Έχει σχήμα κυκλικό ενώ τέσσερις σκάλες των τριών σκαλοπατιών η καθεμία οδηγούν βαθμιδωτά στο εσωτερικό του. Στο κέντρο της κατασκευής βρίσκεται τοποθετημένο ένα ορειχάλκινο άγαλμα ύψους περίπου ενός μέτρου. Αναπαριστά μια γυναικεία μορφή η οποία έχει υψωμένα τα δυο της χέρια ψηλά στον ουρανό και μέσα στις παλάμες της κρατά ένα περιστέρι – το σύμβολο της ειρήνης. Είναι πράγματι ένα όμορφο γλυπτό που δεν περίμενα να συναντήσω σ’ ένα χωριό της Εορδαίας να όμως που στέκει εκεί καλωσορίζοντας τους επισκέπτες του οικισμού. Στη βάση του γλυπτού υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα η οποία αναγράφει το όνομα του δημιουργού Χρυσόστομου Κοκοβιάδη (είναι επίσης και ο χορηγός του έργου) και το έτος της κατασκευής:

Κατασκευή – Δωρεά

Χρυσοστ. Κοκοβιάδη

1984

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η κρήνη της Παναγίας Ελεούσας στο Προάστιο Εορδαίας

Στον περίβολο του ορθόδοξου ναού που είναι αφιερωμένος στη μνήμη του αγίου Δημητρίου στο Προάστιο της Εορδαίας υπάρχει περίτεχνη κρήνη δωρεά του γλύπτη Βασίλειου Κωνσταντινίδη. Η κρήνη είναι αφιερωμένη στη Παναγία την Ελεούσα. Είναι κατασκευασμένη από πέτρα. Έχει τρεις βρύσες πάνω από τις οποίες υπάρχουν τρία αντίστοιχα πέτρινα τόξα. Πάνω από τις δυο ακριανές βρύσες υπάρχουν εντοιχισμένες δυο κόκκινες στάμνες και πάνω από την κεντρική ένα μικρό πέτρινο αέτωμα. Στην κορυφή της κρήνης υπάρχει εντοιχισμένο ένα μαρμάρινο ανάγλυφο και από κάτω μαρμάρινη ανάγλυφη πλάκα. Στην αριστερή πλευρά της πλάκας υπάρχει ανάγλυφη αναπαράσταση της Παναγίας και από κάτω αναγράφονται τα λόγια:

ΠΑΝΑΓΙΑ

Η ΕΛΕΟΥΣΑ

Από δίπλα υπάρχουν εγχάρακτα τα παρακάτω λόγια:

Ου τρόπου επιποθές

Η έλαμψοc επι ταc πηγάc

Των υδάτων ούτωc

Επιποθές η ψυχή μου

Προc cε ο Θεόc

Δωρεά Μαρμαρογλύπτου

Βασ Κων/νίδη Πτολεμαΐδα Τηλ. 22976 – 28865

Στη δεξιά πλευρά της πλάκας υπάρχει ανάγλυφος σταυρός.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Φωτογραφίες από την κρήνη στη κεντρική πλατεία του Προαστίου Εορδαίας

Φωτογραφίες από την κρήνη στο κτίριο της κοινότητας Προαστίου Εορδαίας

Φωτογραφίες από το ναό του αγίου Δημητρίου στο Προάστιο Εορδαίας

Φωτογραφίες από την κρήνη στο ναό αγίου Δημητρίου στο Προάστιο Εορδαίας

Φωτογραφίες από το μνημείο πεσόντων στο Προάστιο Εορδαίας

Φωτογραφίες από το μνημείο πεσόντων στο κτίριο της κοινότητας Προαστίου Εορδαίας

Φωτογραφίες από το σιντριβάνι στο Προάστιο Εορδαίας