Το μνημείο των Μιχαήλ Δοσίου και Ηλία Βυζάντη στη Φλώρινα

Ανηφορίζοντας τον λόφο του αγίου Παντελεήμονα στην πόλη της Φλώρινας και αφού περάσουμε τον αρχαιολογικό χώρο της ελληνιστικής πόλης συναντούμε στο δεξί μας χέρι το κτίριο του Φυσιολατρικού, Ορειβατικού Ομίλου Φλώρινας (ΦΟΟΦ). Τον όμιλο ίδρυσε ο ζωγράφος Ηλίας Βυζάντης ενώ το κτήμα προκειμένου να ανεγερθεί το κτίριο δώρισε ο φαρμακοποιός Μιχαήλ Δοσίος.

Προς τιμήν των δυο αυτών ανδρών, το Δ.Σ. του ΦΟΟΦ έστησε το 2006 στην είσοδο του κτιρίου αναμνηστική στήλη.Τα αποκαλυπτήρια της πραγματοποιήθηκαν στης 26 Σεπτεμβρίου του 2006 και δημιουργός της υπήρξε ο Φλωρινιώτης γλύπτης Νικόλαος Δογούλης. Η στήλη είναι κατασκευασμένη από μάρμαρο. Αναπαριστά ανάγλυφα από την μέση και πάνω δυο αντρικές μορφές. Η πρώτη μορφή που βρίσκεται στο πάνω μέρος της στήλης είναι ο Μιχαήλ Δοσίος. Είναι μέσης ηλικίας, έχει φαλάκρα και φοράει παλτό, γιλέκο, πουκάμισο και γραβάτα. Από κάτω αναπαρίσταται ο Ηλίας Βυζάντης ο οποίος ξεχωρίζει λόγω του πινέλου που κρατά στο δεξί και της παλέτας που κρατά στο αριστερό του χέρι τα οποία προδίδουν την ζωγραφική του ιδιότητα. Έχει κοντά μαλλιά και φορά πουλόβερ και πουκάμισο.  

Η στήλη εδράζεται πάνω σε βάθρο δύο επιπέδων. Στην πρόσοψη του δεύτερου βάθρου υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα λόγια:

ΜΙΧΑΛΗ Γ. ΔΟΣΙΟΥ

ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ 1885 - 1974

ΔΩΡΗΤΗΣ ΚΤΗΜΑΤΟΣ

ΗΛΙΑΣ Ι. ΒΥΖΑΝΤΗΣ

ΖΩΓΡΑΦΟΣ 1910 - 1980

ΙΔΡΥΤΗΣ Φ.Ο.Ο.Φ.

Στο πίσω μέρος της στήλης υπάρχουν δυο πλάκες στις οποίες αναγράφονται τα παρακάτω:

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΦΟΟΦ

ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΕΤΡΟΣ ΒΟΣΔΟΥ

Α ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ 

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΧΑΣΟΣ

Β ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΤΑΜΟΥΤΣΕΛΗΣ

ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ 

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΕΠΠΗΣ

ΕΙΔΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΆΡΗΣ ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ

ΤΑΜΙΑΣ

ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΑΛΥΒΙΑΝΟΣ

ΈΦΟΡΟΣ ΥΛΙΚΟΥ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΙΑΠΑΣ

ΈΦΟΡΟΣ ΑΝΑΒΑΣΕΩΣ ΕΚΔΡΟΜΩΝ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΟΥΝΑΡΗΣ

ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ

ΣΠΥΡΟΣ ΚΥΡΟΥ

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΗΠΟΥΡΟΣ

και στην έτερη πλάκα

ΤΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ

ΈΓΙΝΑΝ ΥΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΕΔΡΙΑ

ΤΟΥ ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΙΔΗ ΔΗΜΤΗΤΡΙΟΥ

26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το μνημείο πεσόντων στο στρατιωτικό νεκροταφείο της Φλώρινας

Η Φλώρινα είναι το αστικό εκείνο κέντρο που πλήρωσε το μεγαλύτερο τίμημα από οποιαδήποτε άλλη ελληνική πόλη κατά την διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου. Σε αυτό συνέβαλλε καθοριστικά η γεωγραφική της θέση αφού έχει άμεση γειτνίαση με τους ορεινούς όγκους του Βιτσίου και του Γράμμου που υπήρξαν τα κυριότερα ορμητήρια του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδας.

Αδιάψευστος μάρτυρας της φρίκης που βίωσε η πόλη εκείνα τα χρόνια, στέκουν τα στρατιωτικά νεκροταφεία του Εθνικού Στρατού τα οποία βρίσκονται νοτίως της πόλης, πάνω στο δρόμο που οδηγεί στα χωριά Σκοπιά και Τροπαιούχος, τριακόσια μέτρα νοτίως των νεκροταφείων του αγίου Γεωργίου. Οι περισσότεροι άνδρες του Εθνικού Στρατού που είναι θαμμένοι σε αυτό το κοιμητήριο έχασαν την ζωή τους κατά τη διάρκεια της Μάχης της Φλώρινας τον Φλεβάρη του 1949. Υπάρχουν ωστόσο και πεσόντες άλλων συμπλοκών και μαχών που καλύπτουν όλο το χρονικό διάστημα του Εμφυλίου. Η συντριπτική πλειοψηφία των πεσόντων είναι ηλικίας κάτω των 25 ετών. 

Στο κέντρο ακριβώς του νεκροταφείου υπάρχει μια στήλη και κάτω από αυτήν, η οστεοθήκη στην οποία φυλάσσονται τα οστά των πεσόντων. Πάνω στη στήλη υπάρχει χαραγμένο ένα δάφνινο στεφάνι και από κάτω ακολουθούν τα λόγια:

ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ

ΤΩΝ ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ

ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ 

ΠΕΣΟΝΤΩΝ

Πάνω στην μαρμάρινη πλάκα που καλύπτει την οστεοθήκη είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:

ΟΣΤΕΟΘΗΚΕ

ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΗΡΩΩΝ

ΚΟΚΚΑΛΑ 

ΕΛΛΗΝΩΝ ΙΕΡΑ

ΑΕΙ ΤΗ ΘΥΣΙΑ

ΈΠΕΤΑΙ ΤΗ ΝΙΚΗ

ΚΑΙ ΤΩ ΣΤΑΥΡΩ

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ

Είναι λυπηρό να διακρίνει κανείς ορθογραφικά και συντακτικά λάθη σε μια τέτοια επιγραφή. Ακόμα πιο λυπηρό όμως και συνάμα άκρως διδακτικό είναι το συναίσθημα που βιώνεις εισερχόμενος σε εκείνο τον χώρο, αντικρίζοντας μαρμάρινες σειρές βουβών νιάτων τα οποία θυσιάστηκαν σε έναν πόλεμο ξενικό, ανώφελο και μάταιο, έναν πόλεμο που όμοιο του η χώρα δεν πρέπει να ξαναζήσει ποτέ.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το γλυπτό "Αρκούδα" στη Φλώρινα

Η Φλώρινα είναι μια πόλη χειμερινή η οποία περιστοιχίζεται από μεγάλους ορεινούς όγκους. Η αρκούδα έχει την τιμητική της σε εκείνη τα μέρη και συχνά δεν περιορίζεται μόνο στα βουνά αλλά κατεβαίνει και στα γειτονικά χωριά προκειμένου να βρει τροφή για την επιβίωση της. Η αρκούδα, έγινε σήμα-κατατεθέν του νομού όταν άνοιξε στο Νυμφαίο το Κέντρο Προστασίας της Αρκούδας με την επωνυμία "Αρκτούρος".

Τον Οκτώβριο του 2010, στο πάρκο που βρίσκεται μπροστά από το κτίριο της παλιάς Νομαρχίας της Φλώρινας, πραγματοποιήθηκαν τα αποκαλυπτήρια μιας ορειχάλκινης αρκούδας, όμοιας με εκείνη που υπάρχει στην πλατεία του Μετσόβου. Η αρκούδα εδράζεται πάνω σε πέτρινο βάθρο και αναπαρίσταται μάλλον φιλική, να περπατάει στα τέσσερα της πόδια. Πάνω στο βάθρο υπάρχει μια εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα η οποία αναγράφει τα λόγια:

ΕΠΙ ΝΟΜΑΡΧΗ

ΙΩΑΝΝΗ Ζ. ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΟΥ

ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το μνημείο πεσόντων των Σωμάτων Ασφαλείας στη Φλώρινα

Το μνημείο προς τιμήν των πεσόντων ανδρών των Σωμάτων Ασφαλείας βρίσκεται σε μικρό πάρκο συ συμβολή των οδών Κωνσταντίνου Καραμανλή και Μακεδονομάχων, νοτίως της κεντρικής πύλης του στρατοπέδου της Φλώρινας. 

Πρόκειται για μια τσιμεντένια στήλη η οποία έχει επικαλυφθεί με μάρμαρο. Εδράζεται πάνω σε βάθρο τριών επιπέδων. Στην κορυφή της φέρει ως επίστεψη μια έξεργη φλόγα. Από κάτω ακολουθεί εγχάρακτη μια ελληνική σημαία ανάμεσα σε φύλλα δάφνης και παρακάτω, σε καθεμία από τις τέσσερις πλευρές της στήλης υπάρχει το σήμα ενός σώματος ασφαλείας: 

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗ, ΠΥΡΣΟΒΕΣΤΙΚΟ ΣΩΜΑ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΡΟΦΥΛΑΚΗ

Τέλος, στο χαμηλότερο σημείο του βάθρου, στην πλευρά της πρόσοψης είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:

ΜΝΗΜΕΙΟΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΑΝΔΡΩΝ

ΣΩΜΑΤΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ-ΕΛΛΗΝ. ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗΣ-ΑΓΡΟΦΥΛΑΚΗΣ

ΑΘΑΝΑΤΟΙ ΝΕΚΡΟΙ

ΑΙΩΝΙΑ ΣΑΣ

Η ΜΝΗΜΗ

Δεν αναγράφονται πουθενά πληροφορίες για τον δημιουργό και τον χορηγό του έργου.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του Σταύρου Κωτσόπουλου στο Αμύνταιο

Ο Σταύρος Κωτσόπουλος ήταν Μακεδονομάχος ο οποίος έδρασε κατά τα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα στην περιοχή της Φλώρινας. Το ψευδώνυμο του ήταν Μπανιτσιώτης και το απέκτησε λόγω της καταγωγής του από το χωριό Μπάνιτσα (σημερινή Βεύη) του νομού Φλώρινας.

Η προτομή του βρίσκεται σε νησίδα πάνω στην παλιά επαρχιακή οδό Αμύνταιου - Φλώρινας, μέσα στον ιστό της πόλης και λίγα μέτρα ανατολικότερα από το στρατόπεδο Παπαπέτρου. Ο Κωτσόπουλος απεικονίζεται σε μέση ηλικία έχοντας πυκνό μουστάκι και μεγάλο μαντήλι στα μαλλιά. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ

ΣΤΑΥΡΟΣ

ΚΩΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

Στη βάση του βάθρου αναγράφεται η επωνυμία του χορηγού:

ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΔΑΠΑΝΑΙΣ

ΓΕΝ. ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ

Το έργο είναι ανυπόγραφο, λαμβάνοντας όμως υπόψιν τις ομοιότητες του βάθρου με το αντίστοιχο της προτομής του Παπαπέτρου που βρίσκεται στην ίδια πόλη και τον χορηγό που είναι το ΓΕΣ μπορούμε να αποδώσουμε με ασφάλεια το έργο στον γλύπτη του Ε.Σ. Πέτρο Μωραΐτη.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

H προτομή του Ιωάννη Παπαπέτρου στο Αμύνταιο

Σε μικρό πάρκο είκοσι μέτρα δυτικά της εκκλησίας των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης βρίσκεται η προτομή του Συνταγματάρχη του Πεζικού Ιωάννη Παπαπέτρου. 

Η προτομή είναι κατασκευασμένη από ορείχαλκο. Ο Παπαπέτρου αποδίδεται σε μέση ηλικία με πλήρη πολεμική στολή. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΣΥΝ-ΡΧΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ

ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ

ΑΙΧΜΑΛΩΤΙΣΘΕΙΣ ΥΠΟ ΒΟΥΛΓΑΡΙ-

ΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ 22/23-9-1944

ΠΑΡΕΔΟΘΗ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΈΛΛΗΝΑΣ

ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΑΣ ΠΑΡΑ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ

ΕΞΕΤΕΛΕΣΘΗ ΔΙΑ ΛΙΘΟΒΟΛΙΣΜΟΥ

ΤΗΝ 30-9-1944

Στην βάση του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΔΑΠΑΝΑΙΣ

ΓΕΝ. ΕΠΙΤΕΛΕΙΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη Πέτρου Μωραΐτη:

Π. ΜΩΡΑΪΤΗ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ