Τρίτη 23 Ιανουαρίου 2018

Το καθολικό παρεκκλήσι της Κιουράς της Πλάκας στην Άνω Σύρο

Το καθολικό παρεκκλήσι της Κιουράς της Πλάκας βρίσκεται στο Απάνω Τέρμα, στην βόρεια άκρη του οικισμού της Άνω Σύρου εκατόν εξήντα μέτρα βορείως του Σαν Τζώρτζη. 

Πρόκειται για ένα μονόχωρο εκκλησάκι μικρών διαστάσεων χτισμένο πάνω σε ένα μικρό βράχο. Ένα μικρό έξεργο καμπαναριό βρίσκεται στη νότια πλευρά του και δεν υπερβαίνει σε ύψος το ύψος του ναού. Η κεντρική θύρα είναι ξύλινη και βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του ναού. Σε αυτήν οδηγεί κυκλική κλίμακα τεσσάρων σκαλοπατιών.Το εκκλησάκι χτίστηκε το 1686 και παραχωρήθηκε από την Καθολική Επισκοπή στο Τάγμα των Ιησουιτών το 1745.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές
  • Σύρος, Ταξιδιωτικός Οδηγός, Εκδόσεις Explorer, Αθήνα, 2007

Ο ορθόδοξος ναός της αγίας Τριάδας στην Άνω Σύρο

Ο ναός της αγίας Τριάδας είναι μια από τις δυο ορθόδοξες εκκλησίες της Άνω Σύρου (αν και η ύπαρξη δύο ιερών υποδηλώνει ότι κάποια στιγμή στην ιστορία του χρησιμοποιήθηκε και από τα δυο δόγματα, καθολικό και ορθόδοξο). Βρίσκεται πάνω από την συνοικία του Σαν Μπαστιά, στο δυτικό μέρος του οικισμού, κοντά στην μικρή πλατεία όπου στεγάζεται το Μουσείο του Μάρκου Βαμβακάρη.

Ο μικρός αυτός ναός είναι πράγματι τόσο στριμωγμένος μέσα στις κατοικίες και τα στενά σοκάκια που η φωτογράφιση στο σύνολο του είναι μάλλον αδύνατη. Γι' αυτό και όσες φωτογραφίες του ναού δείτε, όλες απεικονίζουν μονάχα ένα τμήμα του. Όταν τον επισκέφτηκα το καλοκαίρι του 2015, η θύρα ήταν κλειστή οπότε δεν έχω εικόνα του εσωτερικού του. Εξωτερικά, υπάρχει ένα κωδωνοστάσιο εντοιχισμένο στον περίβολο στην βάση του οποίου υπάρχει ξύλινη θύρα η οποία οδηγεί στο εσωτερικό της αυλής του ναού. Πάνω ακριβώς από την θύρα υπάρχει μια εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα η οποία αναγράφει τα παρακάτω λόγια:

ΟΔΕ
ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ ΝΑΟΣ
ΑΝΕΚΑΙΝΙΣΘΗ ΔΑΠΑΝΗ ΜΕΝ ΕΥΣΕΒΕΙ
ΣΩΤΗΡΙΟΥ ΠΑΓΚΑΛΟΥ
ΠΡΟΘΥΜΩ Δ' ΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΤΕ ΑΥΤΑΔΕΛΦΟΥ ΑΥΤΟΥ
ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΠΙΤΑΟΥΛΗ
ΦΙΛΟΚΑΛΩΝ ΕΦΟΡΩΝ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΝΑΟΥ
ΛΕΓΕΤΩ ΤΟΙΝΥΝ Ο ΕΙΣΙΩΝ
ΑΓΙΑΣΟΝ ΟΥΝ ΚΥΡΙΕ ΤΟΥΣ ΑΓΑΠΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΥΡΕΠΕΙΑΝ
ΤΟΥ ΟΙΚΟΥ ΣΟΥ
ΣΥΡΟΣ ΤΗ 30 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1878

Η πλάκα λοιπόν μνημονεύει εργασίες ανακαίνισης οι οποίες ολοκληρώθηκαν στης 30 Οκτωβρίου του 1878. Προφανώς, ο ναός χτίστηκε παλαιότερα.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Ο ορθόδοξος ναός του αγίου Νικολάου των Φτωχών στην Άνω Σύρο

Ο μεσαιωνικός οικισμός της Άνω Σύρου είναι κατά βάση ένας αμιγώς καθολικός οικισμός με την συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων του να ανήκουν στην παπική Καθολική Εκκλησία. Πέρα όμως από το πλήθος των καθολικών εκκλησιών που υπάρχουν στο λόφο της, ο επισκέπτης θα συναντήσει και ορθόδοξες εκκλησίες η παλαιότερη των οποίων είναι ο άγιος Νικόλαος των Φτωχών (ή Πτωχών). 

Ο ναός βρίσκεται στην βορειοανατολική πλευρά του λόφου, ενενήντα μέτρα νοτίως του Σαν Τζώρτζη. Πρόκειται για μια πετρόκτιστη εκκλησία στο ρυθμό της μονόκλιτης βασιλικής. Η κεντρική είσοδος βρίσκεται στη νότια πλευρά και σε αυτή οδηγεί κλίμακα δύο σκαλοπατιών. Η πόρτα είναι κατασκευασμένη από ξύλο. Άλλη μια ξύλινη πόρτα, μικρότερων διαστάσεων, υπάρχει επίσης λίγα μέτρα δυτικώς της προηγούμενης. Πάνω από τις δυο πόρτες υπάρχουν αντίστοιχα δυο εντοιχισμένες μαρμάρινες πλάκες οι οποίες αναγράφουν αντίστοιχα τα παρακάτω λόγια:

ΕΤΟΣ ΤΗΣ ΠΑΛΑΙΑΣ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣ ΝΑΟΥ
1686

1763
ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΘΗΝ Ο ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΙΕΡΟΣ
ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΔΙΑΠΟΛΩΝ ΧΡ
ΙΣΤΙΑΝΩΝ ΔΩΡΕΑΣ ΚΑΙ ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗΣ
ΕΠΙΜΕΛΙΑΣ ΔΕ ΚΑΙ ΔΑΠΑΝΗΣ ΠΑΡΑ ΤΟΥ
ΕΝΙΕΡΟΜΧΟΙΣ ΚΥΡ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ ΠΟΛΥΚΡΕΤΗ
ΚΑΙ ΠΑΤΡΟΣ ΑΥΤΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΙΕΡΕΩΣ

Σύμφωνα λοιπόν με αυτές τις δύο επιγραφές, ο ναός χτίστηκε το έτος 1686 και ανακαινίστηκε το 1763. Το κωδωνοστάσιο - πέτρινο και περίτεχνο με θόλο στην κορυφή του - είναι εντοιχισμένο στην ανατολική πλευρά του ναού. Τέλος, στην δυτική πλευρά υπάρχει μια ακόμα εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα η οποία αναγράφει τα παρακάτω:

ΔΤΑΘ
ΕΝ ΕΤΕΙ ΤΗΣ ΕΝΣΑΡΚΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΕΙΑΣ ΑΧΨΑ
ΕΤΕΛΕΙΩΘΗ Η ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΙΣ  ΤΟΥ ΘΕΙΟΥ ΤΕ ΙΕΡΟΥ
ΤΑΤΟΥ ΗΜ ΝΑΟΥ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΟΙΣ ΠΡΣ ΗΜ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΔΙ
Α ΠΟΛΛΩΝ ΕΥΣΕΒΕΣΤΑΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ ΔΟΡΕ ΤΕ ΕΛΕ
ΗΜΟΣΗΝΗΣ ΔΙΔΟΜΕΝΗΣ ΠΑΡΑΔΕΑΝΑ [...]
ΚΑΡΑΠΑΤΑΚΙΟΥ ΕΠΙΜΕΛΙΑ ΜΕΡΙΚΗ ΤΕ ΕΞΟ
[...]

Η τελευταία επιγραφή είναι γραμμένη με τις λέξεις στα κεφαλαία και ενωμένες σύμφωνα με την αρχαία ελληνική γραφή. Αυτό σε συνδυασμό με την φθορά του χρόνου καθιστά αρκετά δύσκολη την ανάγνωση της. Μετέφερα στο χαρτί όσα μπόρεσα να διακρίνω.

Όπως ανέφερα σε παλαιότερη ανάρτηση, στον περίβολο του ναού υπάρχει το μνημείο προς τιμήν των πεσόντων Ορθοδόξων κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Κυριακή 21 Ιανουαρίου 2018

Ο καθολικός ναός του αγίου Αντωνίου στην Άνω Σύρο

Ο καθολικός ναός του αγίου Αντωνίου βρίσκεται στον μεσαιωνικό οικισμό της Άνω Σύρου, στη βόρεια πλευρά του, καθώς ανηφορίζουμε για τον Σαν Τζώρτζη.

Ναός μικρών διαστάσεων, φέρει ξύλινη θύρα με μαρμάρινες παραστάδες και σιδερένιο σταυρό στην κορυφή της πρόσοψης του. Περιμετρικά της εισόδου υπάρχει περίβολος με μεταλλικά κάγκελα. Στο εσωτερικό του ο ναός είναι λιτός και αυτό που ξεχωρίζει ε΄ναι η εικόνα του αγίου Αντωνίου με μαύρο ράσο και μακριά, λευκή γενειάδα να μελετά ένα βιβλίο.

Ο ναός για ένα μικρό χρονικό διάστημα χρησιμοποιήθηκε ως σχολείο από το Τάγμα των Ιησουϊτών που εγκαταστάθηκε στο νησί.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

Ο καθολικός ναός της Παναγίας του Καρμήλου στην Άνω Σύρο

Ο ναός της Παναγίας του Καρμήλου Όρους βρίσκεται στη βόρεια πλευρά του οικισμού της Άνω Σύρου, πενήντα μέτρα νοτίως του κεντρικού καθολικού ναού του αγίου Γεωργίου.

Ο ναός είναι στριμωγμένος ανάμεσα στα στενά σοκάκια του οικισμού. Είναι κατασκευασμένος από πέτρα και την μαρμάρινη επένδυση που αντικρίζει ο επισκέπτης στις μέρες μας την έλαβε το 1824 όταν πραγματοποιήθηκαν εργασίες συντήρησης και ανακατασκευής. Η πρόσοψη του ναού είναι πράγματι εντυπωσιακή με το μάρμαρο να κυριαρχεί σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της. Δεξιά και αριστερά της θύρας υπάρχουν δυο παράθυρα τα οποία φέρουν ανάγλυφη αναπαράσταση του ήλιου το ένα και ενός αγγέλου το άλλο. Πάνω από την ξύλινη κεντρική θύρα αναπαρίσταται ανάγλυφα η εικόνα της Παναγίας με τον Χριστό στην αγκαλιά της και πιο πάνω υπάρχει ένας θυρεός ο οποίος φέρει στο εσωτερικό του μια επιγραφή στα λατινικά την οποία δυστυχώς δεν μπόρεσα να διακρίνω. Ο θυρεός φέρει στα δεξιά και τα αριστερά του φυτική και ζωική διακόσμηση. Μεταξύ της εικόνας της Παναγίας και της κεντρικής θύρας υπάρχει υπάρχει επιγραφή η οποία μνημονεύει πιθανώς το έτος ανέγερσης του ναού:

ΙΕΡΟΣ ΚΑΘΟΛΙΚΟΣ ΝΑΟΣ
ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΜΗΛΟΥ
1640

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

Ο καθολικός ναός του αγίου Ιωάννη στην Άνω Σύρο

Η καθολική εκκλησία του αγίου Ιωάννη βρίσκεται στον μεσαιωνικό οικισμό της Άνω Σύρου, πλάι στη Μονή των Καπουτσίνων της οποίας μέρος αποτελεί σήμερα. Αυτό που γνωρίζουμε για το ναό είναι πως υπήρξε η έδρα της Καθολικής Αρχιεπισκοπής από το 1639 μέχρι το 1652 και αποτελεί τη δεύτερη σε αρχαιότητα καθολική εκκλησία της Άνω Σύρου μετά τον Άγιο Γεώργιο. 

Ο ναός είναι μικρών διαστάσεων. Η κεντρική θύρα είναι κατασκευασμένη από ξύλο και ακριβώς από επάνω της υπάρχει παράθυρο. Ένας μεγάλος μεταλλικός σταυρός στέκει στην κορυφή της πρόσοψης. Στο εσωτερικό του ο ναός είναι αγιογραφημένος και ξεχωρίζουν οι αγιογραφίες της βαπτίσεως του Χριστού από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο (με την επιγραφή στο επάνω μέρος NON SURREXIT MAJOR) αλλά και της Παναγίας η οποία φέρει στην αγκαλιά της τον Χριστό, περιστοιχισμένη από αγγέλους. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές