Το μνημείο των ΕΠΟΝιτών στα Ιωάννινα

Πάνω στον κεντρικό δρόμο που οδηγεί από τα Ιωάννινα προς την Ελεούσα και τα υπόλοιπα χωριά βορείως της λίμνης, βρίσκεται τοποθετημένο το μνημείο των τριών εκτελεσθέντων ΕΠΟΝιτών από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής.

Την ιστορία των τριών ΕΠΟΝιτών διασώζει στο βιβλίο του "Με τη χρυσή της νιότης πανοπλία" ο Λάμπρος Μάλαμας. Σύμφωνα λοιπόν με αυτόν, ο Χαράλαμπος Τσιάρας, ο Τάτσης και ο Φίλιος Ιωάννης υπήρξαν οργανωμένα μέλη στην ΕΠΟΝ. Συμμετείχαν στο συλλαλητήριο το οποίο πραγματοποιήθηκε στης 31 Ιανουαρίου του 1944 στα Ιωάννινα το οποίο είχε ως αίτημα το άνοιγμα των αποθηκών και τη διανομή φαγητού στο λαό ο οποίος λιμοκτονούσε. Συνελήφθησαν από τους Ναζί και αφού πέρασαν από στρατοδικείο, εκτελέστηκαν στης 4 Απριλίου του 1944 στα Ιωάννινα.

Το μνημείο είναι μια πέτρινη στήλη ύψους περίπου δυο μέτρων η οποία καταλήγει στην κορυφή της σε τρεις ξεχωριστές άκρες οι οποίες συμβολίζουν τους τρεις αγωνιστές. πάνω στην στήλη είναι χαραγμένα τα ονοματεπώνυμα τους:

ΤΑΤΣΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

ΤΣΙΑΡΑΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ

ΦΙΛΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

Δεν αναγράφεται πουθενά το όνομα του γλύπτη και το έτος της κατασκευής.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Με τη Χρυσή της νιότης Πανοπλία, Λάμπρος Μάλαμας, 2010

Το έργο "Q-Art Code" του Francesco Moretti στα Ιωάννινα

Στην παραλίμνια περιοχή των Ιωαννίνων, μεταξύ του διάσημου καφέ "Κυρά Φροσύνη" και της πλατείας του Λορέντζου Μαβίλη, μπροστά ακριβώς από το σημείο όπου αναχωρούν τα καραβάκια για το απέναντι νησί, βρίσκεται από το 2015 τοποθετημένο το γλυπτό Q-Art Code του Ιταλού γλύπτη Francesco Moretti.

Πρόκειται για μια μεταλλική κατασκευή η οποία εδράζεται πάνω σε ένα τσιμεντένιο βάθρο. Η όλη ιδέα είναι στημένη πάνω στην χρήση του QR Code (Quick Response Code). Πρόκειται για τον γνωστό ιντερνετικό κώδικα ο οποίος όταν σκαναριστεί από μια κατάλληλη ηλεκτρονική συσκευή (π.χ. κινητό τηλέφωνο) οδηγεί στο ανάλογο περιεχόμενο. Έτσι και στην προκειμένη περίπτωση, το μεγάλο QR Code που εδράζεται πάνω στην τσιμεντένια βάση, οδηγεί αν σκαναριστεί σε ιστοσελίδα στην οποία περιέχονται πληροφορίες για τα έργα και τους καλλιτέχνες οι οποίοι συμμετείχαν στο 6ο Συμπόσιο Γλυπτικής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης "Θεόδωρος Παπαγιάννης" στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιήθηκε και το συγκεκριμένο έργο. Στο πίσω μέρος του γλυπτού υπάρχουν μια σειρά από ρόδες ποδηλάτου τις οποίες ο καλλιτέχνης συνέλεξε από αποθήκες ανακυκλώσιμων υλικών.

Σε μια συνέντευξη του δημοσιευμένη στο διαδίκτυο, ο καλλιτέχνης δηλώνει πως πραγματοποίησε το έργο διότι "σκέφτηκε πως το QR Code είναι ένας συμπαθητικός και λειτουργικός τρόπος να μιλάμε με τη νεολαία" και πως "έχει προσέξει πως ότι δεν φαίνεται στο ίντερνετ δεν υπάρχει στην πραγματικότητα για τη νεολαία. Σκέφτηκε λοιπόν να κάνει ένα έργο το οποίο συνδυάζει την παραδοσιακή γλυπτική με τις νέες τεχνολογίες". Όσον αφορά τις ρόδες στο πίσω μέρος του γλυπτού αναφέρει πως συμβολίζουν "την συλλογικότητα του Συμποσίου, όλους τους καλλιτέχνες που έχουν περάσει από τα συμπόσια στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον. Συμβολίζει την ενέργεια των συμποσίων". 

Πάνω στην βάση υπάρχει μικρή, εντοιχισμένη μεταλλική πλάκα στην οποία αναγράφονται τα παρακάτω λόγια:

Έργο του Francesco Moreti 2015

Q-ART CODE

Δωρεά του Μουσείο Θ. Παπαγιάννη

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές:

• Βιογραφικό Francesco Moretti, επίσημη ιστοσελίδα καλλιτέχνη
• Συνέντευξη του Francesco Moretti στο Youtube

Το γλυπτό "Βιβλίο" του Θεόδωρου Παπαγιάννη στην είσοδο του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων

Καθώς ο επισκέπτης φτάνει στην Πανεπιστημιούπολη των Ιωαννίνων, το πρώτο αξιοθέατο το οποίο αντικρίζει λίγα μέτρα μετά την είσοδο και πάνω στο κέντρο του κυκλικού κόμβου, είναι το εμβληματικό γλυπτό του Θεόδωρου Παπαγιάννη.

Πρόκειται για μια μεταλλική κατασκευή η οποία σύμφωνα με την αναγραφόμενη επιγραφή κατασκευάστηκε το 2007. Στην επίσημη ιστοσελίδα του γλύπτη αναφέρεται ως ύψος του τα έντεκα μέτρα. Η κατασκευή αποτελείται από τρία στοιχεία: το πρώτο στοιχείο είναι ένα μεγάλο μεταλλικό Π το οποίο συμβολίζει τόσο τη λέξη Πανεπιστήμιο όσο και - λόγω σχήματος - την πόρτα του Πανεπιστημίου η οποία αποτελεί την είσοδο στο χώρο της γνώσης. Μπροστά από το πρώτο στοιχείο υπάρχει ένα υπερμέγεθες μολύβι τοποθετημένο κάθετα και δίπλα από αυτό ένα επίσης υπερμέγεθες βιβλίο, τοποθετημένο διαγώνια. Το βιβλίο είναι ανοιχτό και στην αριστερή του σελίδα είναι χαραγμένες φράσεις σπουδαίων αρχαίων Ελλήνων:

Η παιδεία ευτυχούσι μεν εστί

κόσμος, ατυχούσι δε καταφύγιον.

Δημόκριτος

Την παιδείαν έτερον ήλιον είναι

τοις πεπαιδευμένοις.

Ηράκλειτος

Δια γαρ το θαυμάζειν οι άνθρωποι

και νυν και το πρώτον ήρξαντο

φιλοσοφείν.

Αριστοτέλης

Θεράπευε ευσέβειαν, παιδείαν,

σωφροσύνην, φρόνησιν, αλήθειαν,

πίστιν, εμπειρίαν, επιδεξιότητα

εταιρείαν, επιμέλειαν, οικονομίαν,

τέχνην. 

Πιττακός

Πασά τε επιστήμην χωριζομένη

δικαιοσύνης και της άλλης αρετής

πανουργία, ου σοφία φαίνεται.

Πλάτων

Ετεή δε ουδέν ίδμεν εν βυθώ

γαρ η αλήθεια

Δημόκριτος

Στο κάτω μέρος της αριστερής σελίδας είναι χαραγμένο το όνομα του γλύπτη και το έτος της κατασκευής:

Γλύπτης Θεόδωρος Παπαγιάννης 2007

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ