Σήμερα θα δούμε την προτομή ενός αγωνιστή που έχει μείνει στην αφάνεια συγκριτικά με τους υπόλοιπους αγωνιστές οι προτομές των οποίων βρίσκονται στο Πεδίο του Άρεως: αυτή του Ψαριανού μπουρλοτιέρη Δημήτριου Παπανικολή.
Μερικά λόγια για τον Παπανικολή
Ο Δημήτριος Παπανικολής γεννήθηκε το 1790 στο νησί των Ψαρών. Ήταν γιος του Γεώργιο Παπανικολή. Σε μικρή ηλικία φοίτησε σε ένα υποτυπώδες ελληνικό σχολειό όμως η σχέση του με τα γράμματα δεν ήταν η καλύτερη δυνατή. Όπως και οι περισσότεροι συμπατριώτες του, στράφηκε προς την θάλασσα με την οποία τα κατάφερε σαφώς καλύτερα.
Δεν είναι πολλές οι πληροφορίες που διαθέτουμε για την προεπαναστατική ζωή του Παπανικολή. Η ιστορία τον συναντά το 1821 σε ηλικία 31 ετών να κατέχει την θέση του πλοιάρχου στο πλοίο του επίσης Ψαριανού Αποστόλη Αποστόλη. Με αυτό ρίχνεται στην μάχη για την Ανεξαρτησία όπως και σύσσωμος ο πληθυσμός των Ψαρών που ήταν από τα πρώτα νησιά που ξεσηκώθηκαν εναντίον της Πύλης. Ο Παπανικολής ήταν ο πρώτος Έλληνας κατά την διάρκεια της Επανάστασης που πυρπόλησε μεγάλο τούρκικο πλοίο: στις 27 Μαΐου του 1821 στο λιμάνι της Ερεσού στο νησί της Λέσβου έβαλε φωτιά με το πυρπολικό του σε ένα τούρκικο δίκροτο με 88 κανόνια. Το πλοίο βυθίστηκε και το πλήρωμα του χάθηκε σχεδόν σύσσωμο. Ήταν η πρώτη μεγάλη ναυτική νίκη των Ελλήνων.
Από εκεί και έπειτα συνέχισε τις καταδρομικές επιδρομές εναντίον του τούρκικου στόλου. Η δεύτερη μεγάλη του επιτυχία ήρθε το 1824 στη ναυμαχία του Γέροντα, την μεγαλύτερη ελληνική ναυτική νίκη κατά την διάρκεια της Επανάστασης. Εκεί ο Παπανικολής διοικώντας το πυρπολικό του κινούνταν ανάμεσα στα οθωμανικά και αιγυπτιακά πλοία προξενώντας τους πραγματικό τρόμο.
Με τη λήξη της Επανάστασης αγόρασε το 1/3 του μπρικιού "Νέλσων" και με αυτό γυρνούσε τις θάλασσες ασχολούμενος με το εμπόριο. Μετά την δολοφονία του Καποδίστρια και την έλευση του Όθωνα, το κράτος αγόρασε το πλοίο διατήρησε όμως τον Παπανικολή στην θέση του καπετάνιου. Στις 20 Νοεμβρίου του 1836 όμως κατά την διάρκεια ενός ταξιδιού προς την Τεργέστη όπου θα αποβίβαζε Βαυαρούς στρατιώτες οι οποίοι είχαν τελειώσει την θητεία τους και επέστρεφαν στην πατρίδα τους, ναυάγησε στο στενό μεταξύ Ζακύνθου και Ηλείας. Το πλήρωμα σώθηκε σύσσωμο όμως το πλοίο βούλιαξε. Η αντιβασιλεία τότε κατηγόρησε τον Παπανικολή και τον έθεσε σε διαθεσιμότητα όμως το 1841 επανήλθε στην ενεργό υπηρεσία παίρνοντας την θέση του πλοιάρχου στην κορβέτα "Αμαλία".
Το 1843 μετά την ψήφιση του Συντάγματος, εκλέχτηκε πληρεξούσιος Ψαρών και δυο χρόνια αργότερα μετέβη στο Γύθειο για να συμφιλιώσει του Μανιάτες της περιοχής που είχαν έρθει σε εμφύλιες διαμάχες. Πέτυχε την αποστολή του και το 1846 έπιασε οριστικά στεριά αναλαμβάνοντας την Προεδρία του Ναυτοδικείου.
Πέθανε το 1855. Το όνομα του δόθηκε στο γνωστό ελληνικό υποβρύχιο.
Μερικά λόγια για τον Παπανικολή
Ο Δημήτριος Παπανικολής γεννήθηκε το 1790 στο νησί των Ψαρών. Ήταν γιος του Γεώργιο Παπανικολή. Σε μικρή ηλικία φοίτησε σε ένα υποτυπώδες ελληνικό σχολειό όμως η σχέση του με τα γράμματα δεν ήταν η καλύτερη δυνατή. Όπως και οι περισσότεροι συμπατριώτες του, στράφηκε προς την θάλασσα με την οποία τα κατάφερε σαφώς καλύτερα.
Δεν είναι πολλές οι πληροφορίες που διαθέτουμε για την προεπαναστατική ζωή του Παπανικολή. Η ιστορία τον συναντά το 1821 σε ηλικία 31 ετών να κατέχει την θέση του πλοιάρχου στο πλοίο του επίσης Ψαριανού Αποστόλη Αποστόλη. Με αυτό ρίχνεται στην μάχη για την Ανεξαρτησία όπως και σύσσωμος ο πληθυσμός των Ψαρών που ήταν από τα πρώτα νησιά που ξεσηκώθηκαν εναντίον της Πύλης. Ο Παπανικολής ήταν ο πρώτος Έλληνας κατά την διάρκεια της Επανάστασης που πυρπόλησε μεγάλο τούρκικο πλοίο: στις 27 Μαΐου του 1821 στο λιμάνι της Ερεσού στο νησί της Λέσβου έβαλε φωτιά με το πυρπολικό του σε ένα τούρκικο δίκροτο με 88 κανόνια. Το πλοίο βυθίστηκε και το πλήρωμα του χάθηκε σχεδόν σύσσωμο. Ήταν η πρώτη μεγάλη ναυτική νίκη των Ελλήνων.
Από εκεί και έπειτα συνέχισε τις καταδρομικές επιδρομές εναντίον του τούρκικου στόλου. Η δεύτερη μεγάλη του επιτυχία ήρθε το 1824 στη ναυμαχία του Γέροντα, την μεγαλύτερη ελληνική ναυτική νίκη κατά την διάρκεια της Επανάστασης. Εκεί ο Παπανικολής διοικώντας το πυρπολικό του κινούνταν ανάμεσα στα οθωμανικά και αιγυπτιακά πλοία προξενώντας τους πραγματικό τρόμο.
Με τη λήξη της Επανάστασης αγόρασε το 1/3 του μπρικιού "Νέλσων" και με αυτό γυρνούσε τις θάλασσες ασχολούμενος με το εμπόριο. Μετά την δολοφονία του Καποδίστρια και την έλευση του Όθωνα, το κράτος αγόρασε το πλοίο διατήρησε όμως τον Παπανικολή στην θέση του καπετάνιου. Στις 20 Νοεμβρίου του 1836 όμως κατά την διάρκεια ενός ταξιδιού προς την Τεργέστη όπου θα αποβίβαζε Βαυαρούς στρατιώτες οι οποίοι είχαν τελειώσει την θητεία τους και επέστρεφαν στην πατρίδα τους, ναυάγησε στο στενό μεταξύ Ζακύνθου και Ηλείας. Το πλήρωμα σώθηκε σύσσωμο όμως το πλοίο βούλιαξε. Η αντιβασιλεία τότε κατηγόρησε τον Παπανικολή και τον έθεσε σε διαθεσιμότητα όμως το 1841 επανήλθε στην ενεργό υπηρεσία παίρνοντας την θέση του πλοιάρχου στην κορβέτα "Αμαλία".
Το 1843 μετά την ψήφιση του Συντάγματος, εκλέχτηκε πληρεξούσιος Ψαρών και δυο χρόνια αργότερα μετέβη στο Γύθειο για να συμφιλιώσει του Μανιάτες της περιοχής που είχαν έρθει σε εμφύλιες διαμάχες. Πέτυχε την αποστολή του και το 1846 έπιασε οριστικά στεριά αναλαμβάνοντας την Προεδρία του Ναυτοδικείου.
Πέθανε το 1855. Το όνομα του δόθηκε στο γνωστό ελληνικό υποβρύχιο.
Το μνημείο
Πρόκειται για μια μαρμάρινη προτομή η οποία απεικονίζει τον Παπανικολή με φέσι στο κεφάλι και μουστάκι. Στην βάση της προτομής αναγράφονται τα λόγια:
Δ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ
1790 -1855
Το έργο είναι δημιουργία του γλύπτη Νικόλαου Γεωργαντή. Τοποθετήθηκε το 1940.
Πως θα πάμε
Η προτομή του Παπανικολή όπως και οι προτομές των υπόλοιπων αγωνιστών της Επανάστασης του 1821 βρίσκεται στο Πεδίο του Άρεως στην πόλη των Αθηνών. Για να φτάσουμε στο Πεδίο του Άρεως το οποίο βρίσκεται σχεδόν πάνω στην συμβολή τον οδών Πατησίων και Αλεξάνδρας (παρεμβάλλεται πλαγίως η πλατεία Αιγύπτου) χρησιμοποιούμε τον ηλεκτρικό και κατεβαίνουμε στην στάση Βικτώρια. Από εκεί ανηφορίζουμε την οδό Χέυδεν η οποία τερματίζει ακριβώς στο Πεδίο του Άρεως. Η κύρια είσοδος βρίσκεται στο δεξί μας χέρι ακριβώς στο άγαλμα του βασιλιά Κωνσταντίνου. Τα αγάλματα βρίσκονται στην πρώτη στροφή του πάρκου αριστερά όπως ερχόμαστε από το άγαλμα του Κωνσταντίνου.
Δείτε φωτογραφίες από την προτομή εδώ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλώ τα σχόλια σας να γράφονται με ελληνικούς χαρακτήρες και όχι με greeklish. Spams και υβριστικά σχόλια διαγράφονται άνευ προειδοποίησης. Ευχαριστώ.