Οδός Ελλήνων: Παραμυθιά

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Παραμυθιά. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2013

Το μνημείο των συναρχηγών του Διονύσιου Φιλόσοφου στην Παραμυθιά

Στον περιβάλλοντα χώρου του ορθόδοξου ναού του αγίου Δονάτου στην Παραμυθιά της Θεσπρωτίας υπάρχει μια αναθηματική στήλη η οποία επέχει θέση μνημείου προς τιμήν των συναγωνιστών του Διονύσιου του Φιλόσοφου κατά την επανάσταση που επιχείρησε εκείνος το 1611 κατά της οθωμανικής κυριαρχίας. Πρόκειται για μια δημιουργία του γλύπτη Θεόδωρου Παπαγιάννη τα αποκαλυπτήρια της οποίας πραγματοποιήθηκαν στις 10 Μαΐου του 1975. Τις δαπάνες ανέλαβαν ο Σύλλογος "Φίλοι του Σουλίου" και ο Φώτης Τσορώνης από τους Γαργαλιάνους της Μεσσηνίας.

Η στήλη είναι κατασκευασμένη από μάρμαρο. Στην κορυφή της υπάρχει ένα ανάγλυφο δάφνινο στεφάνι κι από κάτω ακολουθεί το επίγραμμα:

ΔΙΑ ΤΟΥΣ ΕΚ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ ΑΝΔΡΑΣ

ΖΩΤΟΝ ΤΣΙΡΙΠΟΝ

ΓΕΩΡΓΙΟΝ ΝΤΕΛΗΝ

ΛΑΜΠΡΟΝ

ΣΥΝΑΡΧΗΓΟΥΣ ΤΟΥ ΗΡΩΪΚΟΥ ΔΕΣΠΟ-

ΤΟΥ ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ ΤΟΥ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝ ΙΩΑΝΝΙΝΟΙΣ ΚΑΙ ΕΝ

ΕΤΕΙ 1611 ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΙΝ ΕΚΕΙΝΟΥ

ΜΑΡΤΥΡΙΚΩ ΔΕ ΘΑΝΑΤΩ ΔΙΑ ΤΗΝ

ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΝ ΤΕ-

ΛΕΙΩΘΕΝΤΑΣ ΤΑ ΤΗΣ ΑΥΤΗΣ ΠΑ-

ΡΑΜΥΘΙΑΣ ΤΕΚΝΑ ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟΝ

ΕΣΤΗΣΑΝ ΤΟΥΤΟ ΕΙΣ ΑΝΑΜΝΗΣΙΝ

ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗΝ ΚΑΙ ΑΙΩΝΙΑΝ

ΤΙΜΗΝ

Στη συνέχεια ακολουθούν ανάγλυφες αναπαραστάσεις ενός μαχαιριού, ενός τσεκουριού, ενός τόξου, ενός δόρατος, ενός τουφεκιού και μιας γκλίτσας. Ο καλλιτέχνης αναπαριστά από αριστερά προς τα δεξιά την γκλίτσα( που συμβολίζει την εξέγερση των χωρικών) το τουφέκι, το γιαταγάνι, το τσεκούρι, το τόξο και τέλος το δόρυ για να πετύχει τη σύνδεση του πολεμικού εκείνου γεγονότος με το αρχέγονο κλέος. Στα πλαϊνά της βάσης αναγράφονται τα λόγια:

ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΤΗΝ 10-5-1975

ΔΑΠΑΝΑΙΣ ΤΟΥ ΦΩΤ. Γ. ΤΣΟΡΩΝΗ

ΕΚ ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΩΝ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΚΑΙ

ΤΟΥ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

"ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΣΟΥΛΙΟΥ"

ΓΛΥΠΤΗΣ Θ. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του καλόγερου Σαμουήλ στην Παραμυθιά

Στον περιβάλλοντα χώρο του ορθόδοξου ναού του αγίου Δονάτου στην Παραμυθιά της Θεσπρωτίας βρίσκεται μεταξύ άλλων γλυπτών και η προτομή του καλόγερου Σαμουήλ ο οποίος μαζί με άλλους Σουλιώτες ανατινάχτηκε στο Κούγκι του Σουλίου το 1803 αρνούμενος να παραδοθεί στα στρατεύματα του Αλί Πασά.

Η αναπαράσταση του Σαμουήλ είναι εκ του φανταστικού μιας και δεν έχουν διασωθεί προσωπογραφίες του - πως θα μπορούσε άλλωστε να έχει συμβεί κάτι τέτοιο με δεδομένες τις συνθήκες της εποχής. Ο Σαμουήλ αναπαρίσταται με αμφίεση ορθόδοξου ιερωμένου. Έχει πυκνό, μακρύ μούσι και σταυρό στο στήθος. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΣΑΜΟΥΗΛ

Ο ΗΡΩΪΚΟΣ ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ

ΤΟΥ ΣΟΥΛΙΟΥ

+ 1803

Στα πλαϊνά του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΤΗΝ 20 ΙΟΥΝΙΟΥ

1976 ΥΠΟ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ

ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥ-

ΛΙΑ ΚΑΙ ΜΕΡΙΜΝΗ ΤΟΥ

ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

"ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΣΟΥΛΙΟΥ"

ΚΑΤΑΓΟΜΕΝΟΣ ΕΚ ΤΗΣ Ε-

ΠΑΡΧΙΑΣ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ

(ΠΕΡΡΑΙΒΟΣ - ΣΑΛΑΜΑΝΤΑΣ -

ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ) ΜΕ ΤΗ

ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΣΤΟ ΚΟΥΓΚΙ

ΚΡΑΤΗΣΕ ΟΛΟΡΘΗ ΤΗ

ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΣΟΥΛΙΟΥ

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

Θ. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ

Μερικά σχόλια σχετικά με τις υπογραφές. Όπως δηλώνει η υπογραφή, το έργο κατασκεύασε ο γλύπτης Θεόδωρος Παπαγιάννης. Την ιδέα για την δημιουργία του είχε ο Σύλλογος "Οι Φίλοι του Σουλίου" ενώ τις δαπάνες ανέλαβε ο Δήμος της Παραμυθιάς. Τα ονόματα που αναφέρονται μέσα σε παρένθεση στο τρίτο επίγραμμα αντιστοιχούν σε συγγραφείς οι οποίοι αναφέρουν πως ο Σαμουήλ καταγόταν από την επαρχία τς Παραμυθιάς.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία

Ιωαννίνων Γλυπτοθήκη, Παπασταύρος Αναστάσιος, Εκδόσεις Apeirotan, Ιωάννινα, 2009

Η προτομή του Σωτήριου Βούλγαρη στην Παραμυθιά

Ο Σωτήριος Βούλγαρης υπήρξε ένας ακόμα από τους πολλούς Ηπειρώτες ευεργέτες. Γεννήθηκε το 1857 στην τότε τουρκοπατημένη Παραμυθιά της Θεσπρωτίας και σε νεαρή ηλικία έφυγε μετανάστης στην Ιταλία. Στην Ρώμη άνοιξε το 1884 το πρώτο κατάστημα του οίκου Bvlgari (Βούλγαρη σε λατινική γραφή) το οποίου πωλούσε αρώματα, ρολόγια χειρός, κοσμήματα και λοιπά αξεσουάρ. Σύντομα εδραιώθηκε στην αγορά και άνοιξε και νέα καταστήματα στο Παρίσι, τη Νέα Υόρκη και τον Λονδίνο. Τα προϊόντα της αλυσίδας του επιβιώνουν μέχρι τις μέρες μας και θεωρούνται είδη πολυτελείας.

Ο Βούλγαρης δεν ξέχασε την πατρίδα του και την ευεργέτησε χτίζοντας το σχολείο της Παραμυθιάς. Στο προαύλιο του σχολείου που επιβιώνει μέχρι τις μέρες μου βρίσκεται τοποθετημένη η προτομή του. Πρόκειται για μια μαρμάρινη κατασκευή έργο του γλύπτη Νικόλα. Τις δαπάνες ανέγερσης ανέλαβε ο αθηναϊκός Σύλλογος "Οι Φίλοι του Σουλίου" και τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν στις 20 Οκτωβρίου του 1974.

Ο Βούλγαρης αναπαρίσταται σε μεγάλη ηλικία. Φοράει σακάκι, γιλέκο, γραβάτα και παπιγιόν. Έχει κοντά μαλλιά, φαλάκρα στο εμπρόσθιο της κεφαλής και μουστάκι. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ

ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ 1857 - ΡΩΜΗ 1932

ΣΥΝΕΧΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΩΣ

ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΞ ΗΠΕΙΡΟΥ

ΕΥΕΡΓΕΤΩΝ

ΟΙ ΕΚ ΓΕΝΕΤΕΙΡΑΣ

ΕΥΓΝΩΜΟΝΟΥΝΤΕΣ

ΑΝΗΓΕΙΡΟΝ ΤΗΝ 20-10-1974

ΔΙΑ

ΤΟΥ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΣΟΥΛΙΟΥ

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη

Νικόλας

γλύπτης

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία

Ιωαννίνων Γλυπτοθήκη, Παπασταύρος Αναστάσιος, Εκδόσεις Apeirotan, Ιωάννινα, 2009

Η προτομή του Νικόλαου Κουτούπη στην Παραμυθιά

Πάνω στον δρόμο που συνδέει το Δημοτικό Σχολείο με το Δημαρχείο της Παραμυθιάς βρίσκεται η ορειχάλκινη προτομή του Νικόλαου Κουτούπη, έργο του γλύπτη Παύλου Βρέλλη. Ο Κουτούπης υπήρξε οπλαρχηγός ο οποίος σκοτώθηκε το Νοέμβριο του 1912 σε μάχη εναντίον των Οθωμανών στο Ελευθεροχώρι της Παραμυθιάς.

Ο Κουτούπης αναπαρίσταται σε νεαρή ηλικία. Φοράει στρατιωτική στολή και έχει σταυρό στο στήθος. Έχει μουστάκι και κοντά σγουρά μαλλιά. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΤΟΥΠΗΣ

ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΣ

ΕΚ ΠΟΠΟΒΟΥ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ

ΕΠΕΣΕ ΤΗΝ 25-11-1912

ΗΡΩΪΚΩΣ ΜΑΧΟΜΕΝΟΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ

ΕΙΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΧΩΡΙΟΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑΣ

ΥΨΩΘΗ ΤΗΝ 29 ΣΕΠ/ΡΙΟΥ 1973

ΔΑΠΑΝΑΙΣ ΤΟΥ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ ΣΟΥΛΙΟΥ

Πάνω στην προτομή εντοπίζουμε την υπογραφή του γλύπτη:

Παύλος Βρέλλης

Γλύπτης

Ηπειρώτης

1973

Βλέπουμε λοιπόν ότι τις δαπάνες για το έργο ανέλαβε ο αθηναϊκός σύλλογος "Οι Φίλοι του Σουλίου" ενώ τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν στις 29 Σεπτεμβρίου του 1973.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία