Το Δημαρχείο της Αγίας Παρασκευής στον Άγιο Χριστόφορο Εορδαίας

Ο Δήμος της Αγίας Παρασκευής ήταν καποδιστριακός Δήμος που προέκυψε από τη συνένωση των οικισμών της Ερμακιάς, της Σπηλιάς, του Καρυοχωρίου και του Αγίου Χριστοφόρου. Έλαβε το όνομα του από το ξωκκλήσι της αγίας Παρασκευής που βρίσκεται στους πρόποδες του Βέρμιου μεταξύ Ανατολικού και Αγίου Χριστόφορου. Διαλύθηκε το 2010 με το πρόγραμμα Καλλικράτης και συμπεριλήφθηκε ως δημοτική ενότητα πια στον ενωμένο Δήμο της Εορδαίας.

Έδρα του Δήμου της Αγίας Παρασκευής υπήρξε ο οικισμός του Αγίου Χριστόφορου. Το Δημαρχείο του πρώην Δήμου βρίσκεται πάνω στον κεντρικό δρόμο που ενώνει τον οικισμό βορειοδυτικά με την Πτολεμαΐδα και νοτιοανατολικά με το Καρυοχώρι. Εντοπίζεται σχετικά εύκολα αφού 40 μέτρα δυτικότερα βρίσκεται η κεντρική ενορία του χωριού, ο ναός του αγίου Χριστόφορου. 

Το κτίριο είναι ορθογώνιο και διώροφο, τσιμεντένιο, μετρίου μεγέθους. Στην πρόσοψη του πρώτου ορόφου φέρει οχτώ παράθυρα και τρεις βεράντες, δυο μικρές δυτικά και ανατολικά και μία μεγάλη στο κέντρο. Στο ισόγειο υπάρχουν τέσσερα μεγάλα ορθογώνια παράθυρα και τρεις κεντρικές είσοδοι στις οποίες οδηγεί τσιμεντένια κλίμακα επενδυμένη με μάρμαρο και μεταλλικά κάγκελα, εννέα σκαλοπατιών. Μεταξύ της κλίμακας και της εισόδου υπάρχουν τρεις καμάρες και πάνω από την κεντρική αναγράφεται με μεγάλα, μεταλλικά γράμματα μπλε χρώματος η λέξη ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ.

Οι επεξεργασμένες πέτρες οι οποίες έχουν τοποθετηθεί στις γωνίες του κτιρίου προσπαθούν να προσδώσουν το κύρος ενός νεοκλασικού ρυθμού, μάλλον με ατυχή τρόπο. Στη δεξιά πλευρά της εισόδου υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα η οποία αναγράφει τα παρακάτω λόγια:

ΕΠΙ ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ

ΤΟΥ ΣΥΧΟΥΝΙΔΗ ΒΑΓΓΕΛΗ

ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ

ΜΠΑΚΑΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

ΜΗΝΑΣ ΑΡΣΕΝΗΣ

ΜΑΝΤΣΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ

ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

ΚΑΛΤΣΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ

ΣΤΗΝ ΤΕΤΡΑΕΤΙΑ 1995 - 1998

ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΕ

Ο ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

ΜΕ ΈΔΡΑ ΤΟΝ ΆΓΙΟ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η κρήνη της Ελένης Παπαδοπούλου στο ναό της Αγ. Παρασκευής στον Άγιο Χριστόφορο της Εορδαίας

Σε προηγούμενη ανάρτηση μου, αναφέρθηκα στο ναό της αγίας Παρασκευής ο οποίος βρίσκεται στον κάμπο της Εορδαίας, μεταξύ των οικισμών Άγιος Χριστόφορου και Ανατολικού. 

Στην είσοδο ακριβώς του άλσους της αγίας Παρασκευής, υπάρχει τσιμεντένια κρήνη η οποία τοποθετήθηκε το έτος 1968 από την κάτοικο των γειτονικών Κομνηνών Ελένη Παπαδοπούλου. Η κρήνη δεν έχει τίποτα το αξιομνημόνευτο πέρα από την εντοιχισμένη μαρμάρινη επιγραφή στην οποία αναγράφονται τα παρακάτω λόγια:

ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΔΑΠΑΝΑΙΣ

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ

Δ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

ΚΑΤΟΙΚΟΥ ΚΟΜΝΗΝΩΝ

ΕΝ ΈΤΕΙ 1968

Μερικά μέτρα πλάι στην κρήνη υπάρχει ένας μεγάλος, ξύλινος σταυρός όμοιος με αυτόν που βρίσκεται στην κεντρική ενορία του αγίου Χριστόφορου. Παραδίπλα, βρίσκεται το κεντρικό λιθόστρωτο καλντερίμι το οποίο οδηγεί στο ναό της αγίας Παρασκευής. Μια μεταλλική πινακίδα εντοιχισμένη πάνω σε δυο τσιμεντένιες, καλυμμένες με επεξεργασμένη πέτρα κολώνες τοποθετημένες δεξιά και αριστερά του μονοπατιού (εν είδει πύλης) αναγράφει τα παρακάτω λόγια:

ΆΛΣΟΣ ΑΓ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Ο ναός της Εγέρσεως του Λαζάρου στον Άγιο Χριστόφορο Εορδαίας

Τα νεκροταφεία του οικισμού του αγίου Χριστοφόρου βρίσκονται στην ανατολική πλευρά του χωριού, πάνω στον δρόμο που οδηγεί στο γειτονικό Ανατολικό.

Δυτικά των νεκροταφείων και έξω από τον περιτοιχισμένο περίβολο τους, βρίσκεται ορθόδοξος ναός ο οποίος είναι αφιερωμένος στη μνήμη της Έγερσης του Λαζάρου και στους Παμμέγιστους Ταξιάρχες. Πρόκειται για έναν μικρό, μονόχωρο ναό ο οποίος κατασκευάστηκε προφανώς για να εξυπηρετεί τις ανάγκες των επισκεπτών του νεκροταφείου. Είναι κεραμοσκεπής και έχει δύο εισόδους: μια στη νότια και άλλη μία στη μεσημβρινή του πλευρά. Στη δυτική πλευρά υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα η οποία αναγράφει τα λόγια:

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ

ΕΓΕΡΣΕΩΣ

ΛΑΖΑΡΟΥ

Στη νότια πλευρά του ναού, πλάι στην κεντρική είσοδο υπάρχουν δυο ημικυκλικά παράθυρα. Μεταξύ των παραθύρων και της εισόδου υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα λόγια:

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ

ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ

ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ

Μπροστά από τη νότια είσοδο υπάρχει μικρή κλίμακα δύο σκαλοπατιών καθώς και ξύλινο σκέπαστρο καλυμμένο με κεραμίδια. Από όσα τυγχάνει να γνωρίζω, πρόκειται για έναν από τους ελάχιστους - αν όχι για τον μοναδικό - ναό στον ελλαδικό χώρο που είναι αφιερωμένος στη μνήμη της Έγερσης του Λαζάρου. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Ο ναός της αγίας Παρασκευής στον Άγιο Χριστόφορο της Εορδαίας

Ο ορθόδοξος ναός της αγίας Παρασκευής βρίσκεται στα ανοιχτά του κάμπου μεταξύ Αγίου Χριστοφόρου και Ανατολικού, δύο χιλιόμετρα βορειοανατολικά του πρώτου και τρία χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του δεύτερου.

Το 1939, λίγο πριν την έναρξη του ΒΠΠ, οι κάτοικοι της περιοχής εντόπισαν στο σημείο όπου υπάρχει σήμερα ο ναός, ιαματική πηγή. Πεπεισμένοι πως οι ιαματικές ιδιότητες του νερού προέρχονται από κάποιο θαύμα, προχώρησαν στην ανέγερση του ναού τον οποίον και αφιέρωσαν στη Ζωοδόχο Πηγή. Αργότερα ο ναός αφιερώθηκε στην αγία Παρασκευή.

Πρόκειται για έναν μονόκλιτο ναό στον ρυθμό της βασιλικής. Δεξιά της πρόσοψης υπάρχει εντοιχισμένο πέτρινο καμπαναριό πάνω στο οποίο υπάρχει με τη σειρά της εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην οποία είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:

ΔΕΗΣΙΣ

ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ ΛΑΖΑΡΟΥ ΚΑΙ

ΚΛΕΟΝΙΚΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ

2014

Α.Κ.

Η κεντρική θύρα του ναού βρίσκεται στη μεσημβρινή πλευρά. Είναι μεταλλική και πάνω της υπάρχει επίσης μεταλλική πλάκα στην οποία είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΔΩΡΟΝ

ΑΠΟ ΤΗΝ

ΣΟΦΙΑΝ Ε. ΣΥΜΙΟΝΙΔΟΥ

ΑΠΟ ΤΑ ΚΟΜΝΗΝΑ

1982

Πλάι στην κεντρική θύρα υπάρχει εντοιχισμένη γρανιτένια αγιογραφία της αγίας Παρασκευής. Μπροστά από την είσοδο υπάρχει τσιμεντένιο σκέπαστρο πάνω από το οποίο είναι τοποθετημένο ένα μικρό κωδωνοστάσιο. Φαίνεται πως αυτό ήταν το αρχικό καμπαναριό και έπειτα από καιρό (2014) τοποθετήθηκε το πέτρινο το οποίο είναι εντοιχισμένο στην πρόσοψη. Στην κεντρική είσοδο οδηγεί μικρή κλίμακα τεσσάρων σκαλοπατιών.

Στην πρόσοψη του ναού, δεξιά και αριστερά της κεντρικής εισόδου, υπάρχουν δύο τειχισμένα παράθυρα. Σε καθένα από αυτά υπάρχει και από μια αγιογραφία. Δυστυχώς, βρίσκονται σε άσχημη κατάσταση και χρήζουν συντήρησης. Η μία απεικονίζει την Παναγία με τον Χριστό στην αγκαλιά της και η άλλη την αγία Παρασκευή.

Ο χώρος περιμετρικά του ναού έχει διαμορφωθεί από τις εκάστοτε δημοτικές αρχές και αποτελεί δημοφιλή προορισμό για τους κατοίκους της περιοχής την Πρωτομαγιά και την Καθαρά Δευτέρα. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η κρήνη στην κεντρική πλατεία του Αγίου Χριστοφόρου

Στην κεντρική πλατεία του Αγίου Χριστοφόρου υπάρχει μια κρήνη ιδιαίτερης κατασκευής και τεχνοτροπίας. Πρόκειται για μια τσιμεντένια δημιουργία η οποία είναι στο σύνολο της καλυμμένη με επεξεργασμένη πέτρα. Ο κυρίως αρχιτεκτονικός όγκος της κατασκευής έχει σχήμα πολυγωνικό με τις δυο προσόψεις να περιλαμβάνουν αντίστοιχα δύο βρύσες πάνω από τις οποίες υπάρχουν κάθετα τοποθετημένες πέτρες οι οποίες δημιουργούν ημικυκλικές καμάρες. Μεταξύ των καμαρών και των βρυσών υπάρχουν πλάκες στις οποίες είναι χαραγμένα τα παρακάτω:

1986

Κ.Α.Χ.

Η ημερομηνία (1986) αντιστοιχεί στο έτος τοποθέτησης ενώ τα αρχικά (Κ.Α.Χ.) σημαίνουν «Κοινότητα Αγίου Χριστοφόρου». Η κρήνη περιστοιχίζεται από τσιμεντένια γούρνα ύψους περίπου πενήντα εκατοστών. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Φωτογραφίες από το ναό εγέρσεως του Λαζάρου στον Άγιο Χριστόφορο ης Εορδαίας

Φωτογραφίες από την κρήνη στην κεντρική πλατεία του Αγίου Χριστοφόρου

Ο ναός του αγίου Νικολάου στον άγιο Χριστόφορο της Εορδαίας

Ο ορθόδοξος ναός του αγίου Νικολάου βρίσκεται στην είσοδο του οικισμού του αγίου Χριστοφόρου, ακριβώς πάνω στον κεντρικό δρόμο που συνδέει το χωριό με την Πτολεμαΐδα.

Το κτίσμα το οποίο βλέπουμε στις μέρες μας είναι ο δεύτερος ναός. Ο πρώτος, κτίσθηκε το 1910 όταν ο οικισμός βρισκόταν ακόμα υπό οθωμανική κατοχή. Το πρώτο κτίσμα υπέστη σοβαρές ζημιές στον σεισμό του 1995, γκρεμίστηκε και στη θέση του κτίστηκε ο ναός τον οποίο αντικρίζει ο επισκέπτης σήμερα. Τούτος ο ναός θεμελιώθηκε στις 22 Ιουνίου του 1997 και εγκαινιάσθηκε στις 9 Οκτωβρίου του 2011 από τον Μητροπολίτη Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας Θεόκλητο.

Το καμπαναριό του ναού βρίσκεται εντοιχισμένο στην πρόσοψη. Στη βόρεια πλευρά υπάρχουν δώδεκα παράθυρα και μια μικρή πόρτα ενώ η κεντρική θύρα βρίσκεται στη νότια πλευρά. Εκεί, υπάρχουν τρεις εντοιχισμένες μαρμάρινες πλάκες οι οποίες αναγράφουν αντιστοίχως τα παρακάτω λόγια:

ΛΙΘΟΙ ΚΡΑΤΟΥΝΤΕΣ ΝΑΟΥΣ ΕΙΔΩ-

ΛΩΝ ΠΑΛΑΙ, ΝΥΝ ΦΕΡΟΥΣΙ ΝΑΟΥΣ

ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΑΓΙΩ

Θελήματι Κυρίου, θεμελιούται δια τετάρτην

εισέτι φοράν, επί προγενεστέρων ι. ναών, ο

ιστορικός ούτος ι. ναός του εν Αγίοις Πατρός

ημών Νικολάου του θαυματουργού, της ενορίας

Αγίου Χριστοφόρου Εορδαίας, υπό του Σεβασ-

μιωτάτου Μητροπολίτου Φλωρίνης Πρεσπών

και Εορδαίας κ.κ. Αυγουστίνου, σήμερον εορτήν

των Αγίων Πάντων, Κυριακήν 22αν Ιουνίου

σωτηρίου έτους 1997

-Πανάγιε Νικόλαε πρέσβευε υπέρ ημών-

ΣΥΝ ΘΕΩ ΑΓΙΩ

Ο ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

ΧΩΡΙΟΥ ΑΓΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ ΕΟΡΔΑΙΑΣ

ΑΝΗΓΕΡΘΗ

ΔΑΠΑΝΑΙΣ ΤΩΝ ΕΥΣΕΒΩΝ ΕΝΟΡΙΤΩΝ

ΕΝΕΚΑΙΝΙΑΣΘΗ

ΥΠΟ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ

ΦΛΩΡΙΝΗΣ ΠΡΕΣΠΩΝ & ΕΟΡΔΑΙΑΣ

Κ. ΘΕΟΚΛΗΤΟΥ ΤΗΝ 9-10-2011

ΕΦΗΜΕΡΕΥΟΝΤΟΣ ΤΟΥ

ΑΙΔΕΣΙΜΟΛΟΓΙΟΤΑΤΟΥ ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ

π. ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ

Η ΔΟΞΑ ΤΩ ΚΥΡΙΩ

Η κεντρική θύρα του περιβόλου είναι μεταλλική, έχει χρώμα κόκκινο και πάνω από αυτήν αναγράφονται τα λόγια:

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Ο ναός του αγίου Χριστοφόρου στον ομώνυμο οικισμό της Εορδαίας

Στο κέντρο του αγίου Χριστοφόρου και ακριβώς πάνω στον οδικό άξονα που συνδέει τον οικισμό στα δυτικά με την Πτολεμαΐδα και και στα ανατολικά με το Καρυοχώρι, βρίσκεται ο ομώνυμος ορθόδοξος χριστιανικός ναός.

Πρόκειται για έναν μεγάλο ορθόδοξο ναό που ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου με τρούλο. Η σκεπή είναι καλυμμένη με κεραμίδια ενώ ο τρούλος είναι ντυμένος με χαλκό. Στην πρόσοψη κυριαρχούν τα δυο καμπαναριά. Όπως κοιτάμε την πρόσοψη του ναού, στο αριστερό (δυτικό) καμπαναριό υπάρχει ανάγλυφη πλάκα πάνω από την θύρα στην οποία αναγράφονται τα λόγια:

ΑΓΙΟΣ

ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ

Πλάι στην ίδια θύρα υπάρχει μαρμάρινη εντοιχισμένη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα παρακάτω:

ΣΥΝ ΘΕΩ ΑΓΙΩ

Ο ΙΕΡΟΣ ΟΥΤΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ

ΟΜΩΝΥΜΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΕΟΡΔΑΙΑΣ ΑΝΗΓΕΡΘΗ

ΔΑΠΑΝΑΙΣ ΤΩΝ ΕΥΣΕΒΩΝ ΕΝΟΡΙΤΩΝ

ΤΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ

ΕΘΕΜΕΛΙΩΘΗ ΤΗΝ 30-7-1972

ΕΠΙ ΕΡΕΙΠΙΩΝ

ΠΡΟΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΥ ΝΑΟΥ

ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ "ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ"

ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ

ΚΑΙ ΕΝΕΚΑΙΝΙΑΣΘΗ ΥΠΟ 

ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΦΛΩΡΙΝΗΣ, ΠΡΕΣΠΩΝ & ΕΟΡΔΑΙΑΣ

κ. ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ 

ΤΗΝ 5-5-1988

ΕΦΗΜΕΡΕΥΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΑΙΔΕΣΙΜΟΛΟΓΙΟΤΑΤΟΥ

ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ

[...............]

Η ΔΟΞΑ ΤΩ ΚΥΡΙΩ

Να σημειώσω πως κάτω από τη λέξη  "αιδεσιμολογιότατου" είναι γραμμένο ένα όνομα το οποίο όμως όταν φωτογράφισα την πλάκα ήταν καλυμμένο με ταινία όπως φαίνεται και στην αντίστοιχη φωτογραφία. Ίσως να έχει γραφτεί λάθος όνομα. Ο ναός λοιπόν θεμελιώθηκε στις 30 Ιουλίου του 1972 και εγκαινιάσθηκε δεκάξι χρόνια μετά, το 1988.

Στην κεντρική είσοδο που βρίσκεται στην πρόσοψη του ναού οδηγεί μεγάλη κλίμακα δεκατριών σκαλοπατιών.  Εκεί υπάρχουν τρεις σιδερένιες πόρτες με ανάγλυφες αναπαραστάσεις ενώ πάνω από την κεντρική πόρτα υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα παρακάτω:

ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ

ΔΕΥΤΕΡΟΝΟΜΙΟΝ ΚΒ΄ 5

Ουκ έσται σκεύη ανδρός επί γυναικί,

ουδέ μη ενδύσηται ανήρ στολήν γυ-

ναικίαν, ότι βδέλυγμα Κυρίω τω 

Θεω σου εστί πας ποιών ταύτα.

Η επιγραφή είναι γραμμένη στο πολυτονικό. Ακριβώς κολλητά στην ανατολική πλευρά της κλίμακας είναι χτισμένο το παρεκκλήσι του ναού το οποίο είναι μακρόστενο (περίπου τρία μέτρα ύψος) κατασκευασμένο με τούβλα και έχει ξύλινη πόρτα. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ 

Φωτογραφίες από το ναό της αγίας Παρασκευής στον Άγιο Χριστόφορο της Εορδαίας

Εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στο καμπαναριό 

Εντοιχισμένη μεταλλική πλάκα στην θύρα του ναού 

Φωτογραφίες από την κρήνη της Ελένης Παπαδοπούλου στο ναό της αγίας Παρασκευής στον Άγιο Χριστόφορο Εορδαίας

Το μνημείο πεσόντων στον Άγιο Χριστόφορο Εορδαίας

Το μνημείο πεσόντων του Αγίου Χριστοφόρου βρίσκεται σε μικρό αλσύλλιο βορειοδυτικά του ομώνυμου ορθόδοξου ναού, πάνω στον κεντρικό δρόμο που συνδέει τον οικισμό με την πόλη της Πτολεμαΐδας.  Πρόκειται για μια λιτή μαρμάρινη στήλη ύψους περίπου ενός μέτρου και πενήντα εκατοστών. Χαμηλά στην πρόσοψη είναι χαραγμένο το παρακάτω επίγραμμα:

ΞΕΨΥΧΗΣΕ. ΌΧΙ

ΨΕΜΑΤΑ.ΠΟΤΕ

ΔΕΝ ΞΕΨΥΧΑΕΙ

ΌΠΟΙΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ

ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥ

ΜΕ ΠΙΣΤΙ

ΠΟΛΕΜΑΕΙ.

Πάνω στο μνημείο δεν μας δίνεται καμιά άλλη πληροφορία, ούτε για τον δημιουργό του ούτε για τα ονόματα των πεσόντων. Ωστόσο, στο μνημείο πεσόντων του ελληνο – ιταλικού πολέμου στον περίβολο του ναού της αγίας Σκέπης στην Πτολεμαΐδα μνημονεύεται ως πεσόντας σε εκείνο τον πόλεμο ο Δεκανέας Μάνος Πρόδρομος, κάτοικος Αγίου Χριστοφόρου.
  

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Φωτογραφίες από το ναό του αγίου Χριστόφορου στον ομώνυμο οικισμό της Εορδαίας

μαρμάρινη πλάκα εντοιχισμένη στην είσοδο του ναού

Φωτογραφίες από το ναό του αγίου Νικολάου στον Άγιο Χριστόφορο Εορδαίας

Εντοιχισμένες πλάκες στο εξωτερικό του ναού

Φωτογραφίες από το Δημαρχείο στον Άγιο Χριστόφορο Εορδαίας

Εντοιχισμένη πλάκα που βρίσκεται παραπεταμένη στο εξωτερικό
του κτιρίου

Φωτογραφίες από το μνημείο πεσόντων στον Άγιο Χριστόφορο Εορδαίας