Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Βέροια. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Βέροια. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2013

Φωτογραφίες από την Εληά στην Βέροια

Εληά στην Βέροια

Εληά στην Βέροια

Η αναθηματική στήλη του Νίκου Καπετανίδη στη Βέροια

Ο Νίκος Καπετανίδης υπήρξε μια από τις σημαντικές μορφές του νεότερου Ποντιακού Ελληνισμού. Γεννήθηκε στην Ριζούντα του Πόντου το 1889 και απαγχονίστηκε στην Αμάσεια το 1921. Υπήρξε εκδότης ελληνικών περιοδικών και εφημερίδων με έδρα την Τραπεζούντα. Κατηγορήθηκε από το τούρκικο επαναστατικό δικαστήριο πως υποστηρίζει και προωθεί την ανεξαρτησία του Πόντου. Τούτη η κατηγορία τον οδήγησε στην αγχόνη σε ηλικία μόλις 32 ετών. Έτσι έγινε κι αυτός ένα από τα χιλιάδες θύματα της ποντιακής γενοκτονίας από τον τούρκικο κεμαλισμό.

Στην πόλη τη Βέροιας όπως ανέφερα και σε παλαιότερη μου ανάρτηση υπάρχει πλατεία η οποία φέρει το όνομα του. Εκεί, πέρα από το μνημείο του Ποντιακού Ελληνισμού υπάρχει και στήλη προς τιμήν του.

Η στήλη είναι φτιαγμένη από πέτρα. Στην κορυφή της καταλήγει σε αέτωμα κάτω από το οποίο υπάρχει γρανιτένια πλάκα στην οποία αναγράφονται τα λόγια:

ΠΛΑΤΕΙΑ
Ν. ΚΑΠΕΤΑΝΙΔΗ

Στο κέντρο της στήλης είναι εντοιχισμένες δυο πλάκες από γρανίτη. Στην πρώτη πλάκα απεικονίζεται προσωπογραφία του Νίκου Καπετανίδη ενώ στην δεύτερη απεικονίζεται ο μονοκέφαλος ποντιακός αετός κι από κάτω ακολουθεί το επίγραμμα:

ΝΙΚΟΛΑΩ ΚΑΠΕΤΑΝΙΔΗ
1889 - 1921

ΟΙ ΕΚ ΠΟΝΤΟΥ ΒΕΡΟΙΑΙΟΙ

ΜΝΗΜΙC ΧΑΡΙΝ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ CΤΑΘΗΚΕC
CΤΑ ΜΑΡΜΑΡΕΝΙΑ ΑΛΩΝΙΑ
ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ ΚΙ ΟΠΩC ΕΠΡΕΠΕ
ΝΙΚΟ ΚΑΠΕΤΑΝΙΔΗ
CΑΝ ΠΑΛΗΚΑΡΙ ΠΑΛΕΨΕC
ΤΟΥ ΔΙΓΕΝΗ ΤΟΥ ΑΚΡΙΤΑ
ΤΑ ΦΤΕΡΩΤΑ COY Τ' ΑΡΜΑΤΑ
ΨΥΧΗ, ΓΡΑΦΙΔΑ, ΠΙCTH
ΛΕΒΕΝΤΟΝΙΕ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕCE
ΧΑΡΟΝΤΑC ΝΑ T' ΑΓΓΙΞΕΙ
ΚΙ ΕΥΘΥC ΓΙΑ CΕΝΑ ΑΝΟΙΞΑΝΕ
ΤΑ ΔΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΟΥ

Όπως μας πληροφορεί ο Γαβριηλίδης στο έργο του, συγγραφέας του επιγράμματος είναι ο ίδιος. Τα αποκαλυπτήρια του έργου πραγματοποιήθηκαν τον Μάιο του 1995. Χορηγός υπήρξε η Εύξεινος Λέσχη της Βέροιας. Φιλοτεχνήθηκε από τον Ιωάννη Σοφιανίδη.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  • Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Θωμάς Ιγν. Γαβριηλίδης, Βέροια, 2004

Το μνημείο του Ποντιακού Ελληνισμού στη Βέροια

Η περιοχή Πασακιόσκι της Βέροιας αποτελεί ουσιαστικά προάστιο στα νότια της πρωτεύουσας της Ημαθίας. Κατοικήθηκε μετά το 1922 από Έλληνες πρόσφυγες της ανατολής, κυρίως Ποντίους. Η κεντρική πλατεία της περιοχής φέρει τη ονομασία του Πόντιου δημοσιογράφου Νίκου Καπετανίδη. Σε τούτη τη πλατεία βρίσκεται τοποθετημένο το Ηρώο του Ποντιακού Ελληνισμού. 

Πρόκειται για μια δημιουργία του γλύπτη Ευθύμη Καλεβρά. Ο Καλεβράς και σε αυτήν την περίπτωση χρησιμοποιεί το θέμα του "Ακρίτα του Πόντου". Ένας μεγάλος ορειχάλκινος ανδριάντας που αναπαριστά έναν άνδρα με Ποντιακή ενδυμασία είναι τοποθετημένος πάνω σε ένα βάθρο, ανάμεσα από δυο ανάγλυφα τα οποία αναπαριστούν στιγμές από την ιστορία του Πόντου. Ο άνδρας είναι πολεμιστής, φύλακας των συνόρων: έχει σφαίρες περασμένες στο στήθος, σπαθί στη μέση και τουφέκι στον ώμο. Ο καλλιτέχνης μέσα από το δημιούργημα του προσπαθεί να τονίσει τη συμβολή του Ποντιακού Ελληνισμού στους αγώνες του Ελληνισμού ως φύλακας των ακρότατων ανατολικών του ορίων. Στη βάση της πρόσοψης υπάρχει εντοιχισμένη πλάκα στην οποία είναι χαραγμένος ο μονοκέφαλος ποντιακός αετός και από κάτω ακολουθούν τα λόγια:

Ο ΑΚΡΙΤΑΣ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ

Τον Πόντο μ' αίμα και με ιδρώτα τον ποτίσαμε
χιλιετίες ποιος θα λογαριάσει πόσες;
Κι έφτασαν χρόνοι και καιροί...ξεριζωθήκαμε
κι ήρθαμε πίσω στ' άγια χώματα τ' αναστημένα
τους νέους αργοναύτες να γεννήσουμε
για τα καινούργια της φυλής μας πεπρωμένα.

Δεξιά και αριστερά του ανδριάντα υπάρχουν δυο ανάγλυφες στήλες. Παρουσιάζουν εικόνες από την ιστορία (η Αργώ κυριαρχεί κι εδώ όπως και σε άλλα Ποντιακά μνημεία) τον πολιτισμό (Πόντιοι χορευτές) αλλά και τις κακουχίες του Ποντιακού Ελληνισμού (εικόνες από σφαγές και ξεριζωμούς). 

Χορηγός του έργου υπήρξε η Εύξεινος Λέσχη Βέροιας. Τα αποκαλυπτήρια του πραγματοποιήθηκαν στις 21 Μαΐου 2002. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  • Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Θωμάς Ιγν. Γαβριηλίδης, Βέροια, 2004

Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2013

Ο πλάτανος του Μητροπολίτη Αρσένιου στη Βέροια

Ο Μητροπολίτης Βέροιας και Νάουσας Αρσένιος δολοφονήθηκε μαζί με τους προκρίτους της Βέροιας κατά την είσοδο των Οθωμανών στην πόλη τον 15ο αιώνα. Οι πηγές διαφωνούν στον τρόπο εκτέλεσης αλλά και στην ημερομηνία. Σε αυτό που συμφωνούν είναι ότι ο νεκρός του Μητροπολίτη κρεμάστηκε σε πλάτανο δίπλα από την παλαιά Μητρόπολη της Βέροιας προκειμένου να σπάσει το ηθικό των χριστιανών κατοίκων της πόλης.

Ο πλάτανος αυτός υπάρχει μέχρι και τις μέρες μας και από το 1977 έχει κηρυχθεί ως διατηρητέο μνημείο της φύσης. Πάνω σε αυτό το γέρικο πλατάνι οι κάτοικοι της Βέροιας έχουν τοποθετήσει πλάκα στην οποία αναγράφονται τα εξής:

ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ
ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΚΑΤΑΛΗΨΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ
ΤΟ 1430
Σ' ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΠΛΑΤΑΝΟ ΑΠΑΓΧΟΝΙΣΑΝ
ΤΟΥΣ ΒΕΡΟΙΩΤΕΣ ΠΡΟΚΡΙΤΟΥΣ 
ΚΑΙ ΤΟ μΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΜΑΣ ΑΡΣΕΝΙΟ

Παρατηρούμε ότι τα γραφόμενα στην πλάκα δέχονται την εκδοχή του απαγχονισμού ενώ έτερες πηγές δηλώνουν ότι ο Μητροπολίτης πρώτα δολοφονήθηκε και μετέπειτα κρεμάστηκε. Όπως και να χει, ήταν μια αποτρόπαια πράξη.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία

Η προτομή του Κωνσταντίνου Ρακτιβάν στη Βέροια

Η προτομή του Κωνσταντίνου Ρακτιβάν βρίσκεται στην πλατεία Ωρολογίου έξω από το Δικαστικό Μέγαρο της Βέροιας.

Πρόκειται για μια μαρμάρινη προτομή που δεν μπόρεσα να πληροφορηθώ ποιος την κατασκεύασε. Ο Κωνσταντίνος Ρακτιβάν αποδίδεται σε μεγάλη ηλικία. Φοράει σακάκι, γιλέκο, πουκάμισο και γραβάτα. Έχει παχύ μουστάκι, στριφτό προς τα κάτω και μεγάλο μέτωπο. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΡΑΚΤΙΒΑΝ
1865 - 1935

Κι από κάτω ακολουθεί μεταγενέστερη εντοιχισμένη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα λόγια:

ΒΕΡΟΙΩΤΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ-ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ-ΝΟΜΙΚΟΣ-ΔΙΚΑΣΤΗΣ
ΔΙΕΤΕΛΕΣΕ

ΟΡΓΑΝΩΤΗΣ
ΤΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 1912

ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ 1912 - 1915

ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ 1915 - 1922

ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ Δ΄ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗΣ ΕΘΝΟΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ 1924

ΙΔΡΥΤΗΣ-ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ 1929-1935

ΜΕΛΟΣ-ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ 1933

ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΕΓΙΝΕ
ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΟ 
ΒΕΡΟΙΑΣ ΤΟ 1965

Η πλάκα μας ενημερώνει τόσο για τον χορηγό όσο και για το έτος τοποθέτησης του έργου αλλά δυστυχώς δεν μας δίνει πληροφορίες για τον γλύπτη. Η επιλογή βεβαίως να στηθεί η προτομή στο προαύλιο του Δικαστικού Μεγάρου δεν είναι τυχαία.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  • Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Θωμάς Ιγν. Γαρβιηλίδης, Βέροια, 2004

Η προτομή του Δημήτριου Ρακτιβάν στη Βέροια

Τα έργα του Κεφαλλονίτη γλύπτη Γεώργιου Μπονάνου στη Μακεδονία είναι ελάχιστα. Τα περισσότερα βρίσκονται στη νότια Ελλάδα, στις περιοχές που αποτελούσαν το ελληνικό βασίλειο όσο ζούσε αυτός ο σπουδαίος νεοέλληνας γλύπτης. Ένα από αυτά τα λίγα έργα βρίσκεται στην πόλη της Βέροιας.

Πρόκειται για την προτομή του Δημήτριου Ρακτιβάν η οποία αρχικώς ήταν τοποθετημένη έξω από την Μητρόπολη κι αργότερα μεταφέρθηκε έξω από το σημερινό Δημαρχείο. Πρόκειται για μια μαρμάρινη κατασκευή. Ο Ρακτιβάν αναπαρίσταται με πλούσια γενειάδα, παχύ μουστάκι και μαλλί με χωρίστρα. Φοράει παλτό, πουκάμισο και παπιγιόν. Το έργο εδράζεται πάνω σε ένα ψηλό βάθρο περίπου τεσσάρων μέτρων. Στην πρόσοψη του βάθρου υπάρχει ανάγλυφος ορθόδοξος σταυρός μέσα σε στεφάνι. Πάνω από το ανάγλυφο είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΔΗΜΗΤΡΙΩ ΡΑΚΤΙΒΑΝ ΕΥΕΡΓΕΤΗ
ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΕΙ ΕΝ  ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ
ΤΗ Β ΑΠΡΙΛΙΟΥ ΑΩΚΖ

ΑΠΟΒΙΩΣΑΝΤΙ Δ' ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ
ΤΗ Δ΄ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ  ΑΩΝΓ΄
ΕΞ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗΣ
ΟΙ ΣΥΜΠΟΛΙΤΕΣ ΑΥΤΟΥ ΒΕΡΡΟΙΕΙΣ

Κάτω από το ανάγλυφο είναι χαραγμένα τα εξής:

ΡΑΚΤΙΒΑΝ ΣΤΕΙ ΤΟ ΣΗΜΑ ΜΑΚΗΔΟΝΟΣ ΟΣ ΠΕΛΕΝ ΕΡΝΟΣ
ΕΥΘΑΛΕΣ ΕΚ ΒΕΡΟΙΗΣ ΕΥΚΤΙΜΕΝΗΣ ΠΤΟΛΙΟΣ
ΦΩΣ ΓΛΥΚΥΔΕΡΚΕΣ ΙΔΩΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΗΕΛΙΟΙΟ
ΕΣΘΛΩΝ ΕΚ ΓΟΝΕΩΝ ΑΣΤΕΙ ΕΝ ΕΠΤΑΛΟΦΩ,
ΕΙΘ' ΟΓΕ ΚΤΗΣΑΜΕΝΟΣ ΠΙΝΥΤΗΤΙ ΣΥΝ ΟΛΒΩΝ ΟΠΑΩΝ
ΚΕΡΔΩΪΟΥ ΕΡΜΟΥ ΧΡΗΣΑΤ' ΕΠ' ΩΦΕΛΙΗ
ΓΕΙΝΑΜΕΝΗΝ ΕΫ ΡΕΞΑΣ ΟΥΔΕ ΤΙ ΛΗΞΕ ΒΕΡΟΙΗΣ.
ΠΙΕΡΙΔΩΝ ΕΠΕΤΑΙΣ ΔΕΥΟΜΕΝΟΙΣ ΤΕ ΔΙΔΟΥΣ.
ΤΙΜΙΟΣ ΕΜΠΟΡΙΗ ΚΕΔΝΟΣ ΠΟΣΙΣ ΕΙΣ ΤΕΚΕΕΣΣΙ
ΜΕΙΛΙΧΙΟΣ ΤΕ ΦΙΛΟΣ ΠΑΣΙ Θ' ΩΜΟΣ ΕΫΦΡΩΝ.
ΕΞ ΔΕ ΣΥΝ ΕΞΗΚΟΝΤ' ΑΝΥΣΑΣ ΒΙΟΤΟΥ ΕΝΙΑΥΤΟΥΣ
ΣΩΜΑΤΟΣ ΕΞΕΛΥΘΗ ΒΗ ΤΕ ΔΟΜΟΥΣ ΜΑΚΑΡΩΝ
ΝΝΕΑ ΤΕΚΝ' ΕΡΑΤΕΙΝΑ ΛΙΓΩΝ ΤΟΚΕΩΝ ΕΤΕΙ ΚΡΕΙΣΣΩ
ΕΡΓΑ Δ' ΕΗΗΣ ΨΥΧΗΣ ΑΓΛΑΑ ΠΑΝΤΑ ΜΕΝΕΙ
ΚΑΙ ΚΡΑΔΙΗΝ ΜΕΝ ΕΧΕΙ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΕΥΡΥΑΓΥΙΟΝ
ΑΣΤΥ ΕΡΕΧΘΕΪΔΩΝ ΟΥΠΕΡ ΕΗΝ ΝΑΕΤΗΣ
ΒΕΡΡΟΙΕΙΣ ΧΑΡΙΤΑΣ Δ' ΑΠΟΤΙΝΟΝΤΕΣ Γ' ΟΜΟΔΗΜΩ
ΕΙΚΟΝΑ ΕΙΣΑΝΤΟ ΤΗΝ Δ' ΔΕΙΓΜΑ ΤΙ ΕΥΣΕΒΙΗΣ

ΑΘΗΝΗΣΙ ΤΗ ΙΕ΄ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΑΩΝΓ΄
Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ
Γ. ΚΑΠΛΑΝΙΔΗΣ ΒΕΡΡΟΙΕΥΣ

Γ. ΜΠΟΝΑΝΟΣ
ΕΠΟΕΙ 
ΚΕΦΑΛΛΗΝ 

Στη δεξιά πλευρά του βάθρου είναι χαραγμένα τα εξής:

ΕΠΙ ΣΟΥΛΤΑΝ
ΑΒΔΟΥΛ ΧΑΜΗΔ ΧΑΝ ΤΟΥ Β

Ενώ στην αριστερή:

ΑΡΧΙΕΡΑΤΕΥΟΝΤΟΣ ΤΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΒΕΡΡΟΙΑΣ
ΝΑΟΥΣΗΣ ΚΟΣΜΑ ΤΟΥ ΕΚ ΜΑΔΥΤΩΝ

Σε αυτές τις δυο επιγραφές συναντούμε δυο ιστορικά χαρακτηριστικά άκρως ενδιαφέροντα. Πρώτο, το έργο φτιάχτηκε σε μια περίοδο όπου η Βέροια αποτελούσε ακόμα τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ο Σουλτάνος ο οποίος αναφέρεται είναι ο τελευταίος Οθωμανός Σουλτάνος. Δεύτερον, βλέπουμε πως ο Μητροπολίτης της Βέροιας καταγόταν από την Μάδυτο γεγονός τον οποίο φανερώνει την ύπαρξη ελληνικού πληθυσμού σε εκείνη την πόλη της ανατολικής Θράκης. Μετά το 1922 τόσο το αξίωμα του Σουλτάνου όσο και ο ελληνικός πληθυσμός της ανατολικής Θράκης αποτέλεσαν παρελθόν. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  1. Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Θωμάς Ιγν. Γαρβιηλίδης, Βέροια, 2004
  2. Ο γλύπτης Γεώργιος Μπονάνος: η ζωή και το έργο του, Θεοδώρα Φ. Μαρκάτου, Διδακτορική Διατριβή, τμ. Ιστορίας και αρχαιολογίας Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκη, Θεσ/νίκη, 1992

Η προτομή του μητροπολίτη Αρσένιου στη Βέροια

Ο Αρσένιος υπήρξε ορθόδοξος ιεράρχης, μητροπολίτης της Βέροιας κατά την διάρκεια της άλωσης από τους Τούρκους. Οι Οθωμανοί θέλοντας να τρομοκρατήσουν τον χριστιανικό πληθυσμό της πόλης κρέμασαν τον μητροπολίτη Αρσένιο και τους προκρίτους της πόλης σε πλάτανο έξω από την παλαιά μητρόπολη. Τούτο το πλατάνι σώζεται μέχρι τις μέρες μου και θα κάνω λόγο γι ' αυτό σε μεταγενέστερη ανάρτηση.

Έξω από την είσοδο της παλαιάς μητρόπολης σε μικρό πάρκο βρίσκεται η ορειχάλκινη προτομή του Αρσένιου. Τα αποκαλυπτήρια της πραγματοποιήθηκαν στις 18 Μαΐου 1997. Χορηγός του έργου υπήρξε η λέσχη Lions της Βέροιας και δημιουργός του ο γλύπτης Ευθύμιος Καλεβράς. Ο Αρσένιος αποδίδεται με την ιερατική στολή του και πυκνό μούσι. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται σε εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα τα λόγια:

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗC ΒΕΡΟΙΑC
ΙΕΡΟΜΑΡΤΥC ΑΡCEΝΙΟΣ
14oc Ή 15oc ΑΙΩΝΑC

METROPOLITE OF VERIA
HOLY MARTYR ARSENIOS
14th OR 15th CENTURY

Πιο κάτω σε έτερη μαρμάρινη πλάκα αναγράφονται τα εξής:

ΛΕΣΧΗ LIONS ΒΕΡΟΙΑΣ
18 - 5 -1997

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία

Το γλυπτό "Η Κόρη της Βέροιας" στην πόλη της Βέροιας

Στο κέντρο του δημοτικού κήπου της Ελιάς είναι τοποθετημένο ένα από τα χαρακτηριστικότερα υπαίθρια γλυπτά της πόλης της Βέροιας. Πρόκειται για το γλυπτό "η κόρη της Βέροιας" ή "η λουόμενη κόρη της Βέροιας". 

Το γλυπτό είναι κατασκευασμένο από ορείχαλκο και αποτελεί δημιουργία του Βεροιώτη γλύπτη Θωμά Βαφείδη. Πρόκειται για αντίγραφο ενός γλυπτού το οποίο κατασκευάστηκε τον 5ο π.Χ. αιώνα και ανακαλύφτηκε στην Βέροια το 1909. Σήμερα το πρωτότυπο βρίσκεται στο μουσείο του Μονάχου. Αναπαρίσταται μια γυμνή νεαρή κοπέλα με κομμένα τα άνω άκρα (στο πρότυπο της Αφροδίτης) η οποία φοράει τυλιγμένο μαντήλι στο κεφάλι της και γέρνει παιχνιδιάρικα το κεφάλι της προς τα κάτω δεξιά. Το γλυπτό εδράζεται πάνω σε κυκλικό βάθρο το οποίο είναι τοποθετημένο μέσα σε συντριβάνι. Γι' αυτό συχνά αποκαλείται και ως η "λουόμενη κόρη της Βέροιας".

Μετά την ανάπλαση της πλατείας, το σιντριβάνι μέσα στο οποίο βρισκόταν το γλυπτό απομακρύνθηκε και η Κόρη τοποθετήθηκε σε χαμηλό βάθρο στα δυτικά της πλατείας.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  • Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Θωμάς Ιγν. Γαρβιηλίδης, Βέροια, 2004

Η προτομή του Δημήτριου Βικέλα στη Βέροια

Η προτομή του Δημήτριου Βικέλα βρίσκεται στο πάρκο της Ελιάς στην πόλη της Βέροιας πλάι στο μνημείο της Εθνικής Αντίστασης. Πρόκειται για μια μαρμάρινη προτομή κατασκευασμένη από τον γλύπτη Τηλέμαχο Γύζη. Ο Βικέλας αναπαρίσταται σε μέση ηλικία. Έχει πυκνά, φουντωτά μαλλιά ενώ το κεφάλι του γέρνει ελαφρώς προ τα δεξιά σε μια στάση στοχασμού και σκέψης. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ
ΒΙΚΕΛΑΣ
1835 - 1908

Στα πλαϊνά του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΕΓΕΝΕΤΟ ΔΑΠΑΝΑΙΣ 
ΤΟΥ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥ
ΠΡΟΣ ΔΙΑΔΟΣΙΝ ΟΦΕΛΙΜΩΝ ΒΙΒΛΙΩΝ
ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΝ ΘΕΣ/ΝΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΒΕΡΟΙΕΩΝ
3 ΙΟΥΛΙΟΥ 1955

Πάνω στην προτομή εντοπίζουμε την υπογραφή του γλύπτη:

Τ. Ν. ΓΥΖΗΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  • Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Θωμάς Ιγν. Γαρβιηλίδης, Βέροια, 2004

Η προτομή του βασιλιά Κωνσταντίνου στη Βέροια

Η μαρμάρινη προτομή του βασιλιά Κωνσταντίνου βρίσκεται στον δημοτικό κήπο της Βέροιας, στο πάρκο της Ελιάς. Τοποθετήθηκε το 1964 και δημιουργός της ήταν η γλύπτρια Κατερίνα Χαλεπά - Κατσάτου. Η προτομή εδράζεται πάνω σε ψηλό βάθρο το οποίο ξεπερνά τα δυόμιση μέτρα. Ο Κωνσταντίνος αναπαρίσταται με στρατιωτική στολή προφανώς ως αρχιστράτηγος του ελληνικού στρατού κατά την διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων που οδήγησαν μεταξύ άλλων και στην απελευθέρωση της Βέροιας. Έχει μουστάκι, είναι φαλακρός ενώ στο μέρος της καρδιάς έχει μια σειρά από παράσημα. 

Στην πρόσοψη του βάθρου υπάρχει ανάγλυφο του βασιλικού στέμματος και του μονογράμματος της βασιλείας του (ένα Κ ανάμεσα σε δάφνινο στεφάνι). Από κάτω είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΙΒ
ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ

Το ΙΒ βεβαίως είναι ιστορική ανακολουθία. Ο άνθρωπος που χάραξε τον συγκεκριμένο αριθμό προφανώς φαντάστηκε τον Κωνσταντίνο Γλύξμπουργκ ως συνεχιστή του τελευταίου αυτοκράτορα της ανατολικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, του Κωνσταντίνου ΙΑ Παλαιολόγου. Στις δυο πλαϊνές πλευρές του βάθρου είναι χαραγμένες οι ονομασίες τοπωνυμίων που ταυτίστηκαν με μεγάλες ελληνικές επιτυχίες κατά τα έτη 1912-1913:

ΚΙΛΚΙΣ
ΛΑΧΑΝΑ
ΔΟΪΡΑΝΗ
ΣΤΡΩΜΝΙΤΣΑ
ΚΡΕΣΝΑ
ΠΕΤΣΟΒΟΝ
ΤΖΟΥΜΑΓΙΑ

ΕΛΑΣΣΩΝ
ΣΑΡΑΝΤΑΠΟΡΟ
ΓΙΑΝΝΙΤΣΑ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
ΜΠΙΖΑΝΙ

Πάνω στην προτομή εντοπίζουμε την υπογραφή της γλύπτριας:

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΧΑΛΕΠΑ - ΚΑΤΣΑΤΟΥ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  • Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Θωμάς Ιγν. Γαρβιηλίδης, Βέροια, 2004

Η προτομή του Ιωάννη Κωττούνιου στη Βέροια

Ο Ιωάννης Κωττούνιος υπήρξε μια από τις σημαντικές πνευματικές μορφές του νέου ελληνισμού. Καταγόταν από την Βέροια της Μακεδονίας. Κατά την διάρκεια της ακαδημαϊκής του καριέρας (υπήρξε διδάκτωρ φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Πάντοβα όπου είχε σπουδάσει) ασχολήθηκε κυρίως με την μελέτη των έργων του Αριστοτέλη. Από τους μελετητές θεωρείται ως νεοαριστοτελικός φιλόσοφος. Έγραψε μελέτες κυρίως γύρω από το έργο του Αριστοτέλη καθώς και πολλά επιγράμματα. Κύρια γλώσσα γραφής του ήταν η λατινική. Εκτός από το συγγραφικό του έργο άφησε πίσω του και σημαντικό κληροδότημα μέσω του οποίου δημιουργήθηκε το "ελληνομουσείο" στην Πάντοβα το οποίο προσέφερε υποτροφίες σε Έλληνες φοιτητές.

Η πόλη της Βέροιας τίμησε το ξεχωριστό της τέκνο στήνοντας την προτομή του στον δημοτικό κήπο της πόλης (στο πάρκο της Ελιάς). Χορηγός της προτομής υπήρξε ο Δημήτρης Πολυζωίδης ενώ τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν το Νοέμβρη του 1981. Δημιουργός της υπήρξε ο Φλωρινιώτης γλύπτης Αθανάσιος Μηνόπουλος.

Ο Κωττούνιος αναπαρίσταται με ακαδημαϊκή στολή. Έχει μουστάκι και μούσι το οποίο καλύπτει περιμετρικά την άκρη του προσώπου του αφήνοντας ακάλυπτα τα μάγουλα. Έχει ελάχιστα μαλλιά στο μέσο και στα πλάγια της κεφαλής. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΩΤΤΟΥΝΙΟΣ
Ο ΕΚ ΒΕΡΟΙΑΣ ΣΟΦΟΣ
1579 - 1657

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ
ΕΙΣ ΤΑ
ΙΤΑΛΙΚΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ
ΜΠΟΛΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΔΟΒΑΣ

ΑΝ Η ΒΕΡΟΙΑ ΠΟΥ ΣΕ ΓΕΝΝΗΣΕ
ΑΠΕΧΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΣΤΑΓΕΙΡΑ ΧΙΛΙΑ
ΣΤΑΔΙΑ ΣΥ ΔΕΝ ΑΠΕΧΕΙΣ
ΟΥΤΕ ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ
FRAN VANINNUS

Στο πίσω μέρος του βάθρου αναγράφονται τα παρακάτω σχετικά με τον χορηγό και την ημερομηνία των αποκαλυπτηρίων:

ΔΩΡΕΑ
ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Κ. ΠΟΛΥΖΩΙΔΟΥ
ΠΡΟ ΤΟΝ
ΔΗΜΟ ΒΕΡΟΙΕΩΝ
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1981

Πάνω στην προτομή εντοπίζουμε την υπογραφή του γλύπτη:

ΓΛΥΠΤΗΣ
Λ. ΣΤΡΑΤΟΥ
Θ. ΜΗΝΟΠΟΥΛΟΣ

Το "Λ. ΣΤΡΑΤΟΥ" αναφέρεται στη διεύθυνση του εργαστηρίου του καλλιτέχνη στη Θεσσαλονίκη. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  • Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Θωμάς Ιγν. Γαρβιηλίδης, Βέροια, 2004

Η προτομή του καπετάν Τάσου στη Βέροια

Η προτομή του Μακεδονομάχου Στέργιου Κουκουτέγου (καπετάν Τάσος) βρίσκεται σε διαχωριστική νησίδα μεταξύ των οδών Παύλου Μελά και Ανοίξεως στην πόλη της Βέροιας. Δίπλα, βρίσκεται ο ανδριάντας του προγενέστερου του αγωνιστή του 1821 Καρατάσου.

Ο Κοκουτέγος - Βλάχος στην καταγωγή - προερχόταν από οικογένεια κτηνοτρόφων η οποία δραστηριοποιούνταν στο όρος του Βερμίου. κατά την διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα αν και σχετικά μεγάλος σε ηλικία (πενήντα ετών) αγωνίστηκε εναντίον Βούλγαρων και Οθωμανών συμμετέχοντας στο αντάρτικο σώμα του καπετάν Κόρακα. Τελείωσε το βίο του πλήρης ημερών το 1947 στην πόλη της Βέροιας.

Η προτομή του είναι έργο του Πέτρου Μωραΐτη. Η μορφή του καπετάν Τάσου λαξευμένη σε ορείχαλκο αποδίδεται με μουστάκι και την παραδοσιακή στολή του Μακεδονομάχου. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΚΑΠΕΤΑΝ - ΤΑΣΟΣ
ΣΤΕΡΓΙΟΣ - ΚΟΥΚΟΥΤΕΓΟΣ
1855 - 1947
ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ - ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΣ
1904 - 1908

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

Π. ΜΩΡΑΪΤΗΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  • Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Θωμάς Ιγν. Γαρβιηλίδης, Βέροια, 2004

Η προτομή του Εμμανουήλ Ζάχου στη Βέροια

Η προτομή του Εμμανουήλ Ζάχου βρίσκεται επί της λεωφόρου Ανοίξεως λίγα μέτρα παραπέρα από τον ορθόδοξο ναό των αγίων Αναργύρων. Ο Εμμανουήλ Ζάχος γεννήθηκε στη Βέροια και πέρασε τα μαθητικά του χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Έγινε δάσκαλος και συμμετείχε με τα γραπτά του στον Μακεδονικό Αγώνα. Τελείωσε το βίο του στη γενέτειρα του.

Η προτομή είναι κατασκευασμένη από ορείχαλκο. Δημιουργήθηκε το έτος 1980 από τον γλύπτη Πραξιτέλη Τζανουλίνο. Ο Ζάχος αναπαρίσταται σε μέση ηλικία. Έχει φαλάκρα και λίγα μαλλιά στα πλαϊνά της κεφαλής. Έχει μουστάκι και φοράει πουκάμισο και γραβάτα. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Ι. ΖΑΧΟΣ
ΕΘΝΟΔΙΔΑΣΚΑΛΟΣ
ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ
1860 - 1924

Πάνω στην προτομή εντοπίζουμε εγχάρακτη την υπογραφή του γλύπτη:

Π. Τζανουλίνος

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  • Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Θωμάς Ιγν. Γαρβιηλίδης, Βέροια, 2004

Η προτομή του Βασίλειου Σταυρόπουλου στη Βέροια

Η προτομή του Βασίλειου Σταυρόπουλου (καπετάν Κόρακας) βρίσκεται στην ομώνυμη πλατεία της Βέροιας, στη βόρεια είσοδο της πόλης.

Ο Βασίλειος Σταυρόπουλος υπήρξε αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού με καταγωγή από την Αρτοτίνα της Δωρίδας (η Αρτοτίνα είναι ένα από τα δυο χωριά τα οποία εμφανίζονται ως τόπος γέννησης του θρυλικού Αθανάσιου Διάκου). Συμμετείχε στον Μακεδονικό Αγώνα με το ψευδώνυμο καπετάν - Κόρακας το οποίο εμπνεύστηκε από κορυφή βουνού που υπάρχει στη γενέτειρα του. Κύρια περιοχή της δράσης του ήταν η Ημαθία, το Σέλι και ο βάλτος των Γιαννιτσών. Συμμετείχε επίσης και στους νικηφόρους Βαλκανικούς πολέμους. 

Η προτομή του είναι κατασκευασμένη από ορείχαλκο. Δημιουργός της είναι ο γλύπτης Στρατής Φιλιππότης. Ο Σταυρόπουλος απεικονίζεται με την στερεοτυπική αναπαράσταση του Μακεδονομάχου. Φοράει την αντίστοιχη στολή και έχει παχύ μουστάκι. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΚΑΠΕΤΑΝ ΚΟΡΑΚΑΣ
ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝ 1905 - 1909
ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ 1912 - 1913

Στην αριστερή πλευρά της προτομής είναι χαραγμένη η υπογραφή του γλύπτη:

ΣΤΡ. Ι. ΦΙΛΙΠΟΤΤΗΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  • Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Θωμάς Ιγν. Γαρβιηλίδης, Βέροια, 2004

Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2013

Η αναθηματική στήλη στο Δημαρχείο της Βέροιας

Έξω από το Δημαρχείο της Βέροιας και δίπλα από το παρεκκλήσι του Σφραντζή υπάρχει αναθηματική στήλη η οποία αναφέρεται στην αποκατάσταση του δημαρχιακού μεγάρου η οποία ολοκληρώθηκε το έτος 2001.

Πάνω σε μαρμάρινη πλάκα είναι βιδωμένες δυο πλαστικές στήλες. Στην πρώτη αναγράφονται τα λόγια:

ΔΗΜΑΡΧΕΙΟΝ

ενώ στην δεύτερη που βρίσκεται πιο κάτω:

το παρόν κτίριο
μελετήθηκε επί Δημαρχίας
ΑΝΔΡΕΑ ΒΛΑΖΑΚΗ
αποκαταστάθηκε επί Δημαρχίας
ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΣΙΩΤΗ
και εγκαινιάσθηκε
από τον Υπουργό Δημόσιας Τάξης
ΜΙΧΑΛΗ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗ
στις 16.10.2001
επί Πρωθυπουργίας
ΚΩΣΤΑ ΣΗΜΙΤΗ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η αναθηματική πλάκα της γέφυρας των αφών Κούσιου στη Βέροια

Η γέφυρα των αφών Κούσιου είχε σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να έχει 8 μέτρα φάρδος οδοστρώματος και 2,5 μέτρα πεζοδρόμιο ένθεν και κείθε του δρόμου. Το έργο θα ένωνε τις συνοικίες του Κτηνιατρείου και του Προμηθέα της πόλης της Βέροιας με το κύριο βάρος της χρηματοδότησης να προέρχεται από την χορηγία των αδελφών Κούσιου προς τον Δήμο της Βέροιας.

Η θεμελίωση του έργου πραγματοποιήθηκε στις 2 Νοεμβρίου του 2010 παρουσία των χορηγών, των τοπικών αλλά και των εκκλησιαστικών αρχών της περιοχής. Το γεγονός μας θυμίζει μια αναθηματική πλάκα η οποία στήθηκε από την πλευρά του Κτηνιατρείου. Πάνω στη μαρμάρινη πρόσοψη της είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:

ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΔΩΡΗΤΩΝ
ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΙ ΜΑΝΩΛΗ ΚΟΥΣΙΟΥ
ΘΕΜΕΛΙΩΘΗΚΕ Η ΓΕΦΥΡΑ
"Αφών ΚΟΥΣΙΟΥ"
ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΕΙΑΣ
ΧΑΡΟΥΛΑΣ ΟΥΣΟΥΛΤΖΟΓΛΟΥ - ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ
ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ 2 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2010

Υπάρχει βεβαίως ορθογραφικό λάθος στη λέξη "Δημαρχίας". Η γέφυρα δεν είχε ολοκληρωθεί μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές. Σύμφωνα με τις πηγές η 2.500.000 δωρεά των αφών Κούσιου προς τον Δήμο πραγματοποιήθηκε το 2008 (8 Νοεμβρίου συντάχθηκε το δωρητήριο συμβόλαιο). Εννέα χρόνια μετά, η γέφυρα αφών Κούσιου παραμένει ακόμα μακέτα.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  1. Γέφυρα Κούσιου: το σύγχρονο γεφύρι της Άρτας, Σκουμπόπουλος Χρήστος, Πληροφοριοδότης, 13.03.2012
  2. Θεμελιώθηκε η γέφυρα Αφών Κούσιου, Μακεδονική, 02.11.2010
  3. Video του Δήμου Βέροιας από την θεμελίωση του έργου

Η αναθηματική στήλη στον υπόγειο σταθμό στάθμευσης της Βέροιας

Στις 8 Δεκεμβρίου  του 2002 στην πλατεία Δημαρχείου της Βέροιας (εκεί όπου βρίσκεται το Δημαρχείο της πόλης) εγκαινιάστηκε ο υπόγειος χώρος στάθμευσης. Πρόκειται για ένα χώρο 210 θέσεων ο οποίος χρηματοδοτήθηκε από την Μητρόπολη Βέροιας, Νάουσας και Καμπανίας και τον Δήμο Βέροιας. Τα εγκαίνια τέλεσε ο εξ Ημαθίας ορμώμενος τότε υπουργός Δημόσιας Τάξης Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.

Ως ανάμνηση του γεγονότος, έχει στηθεί μαρμάρινη πλάκα μικρών διαστάσεων στην οποία είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΑΡΧΙΕΡΕΥΟΝΤΟΣ
ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ
ΒΕΡΟΙΑΣ, ΝΑΟΥΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΜΠΑΝΙΑΣ
κ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ
ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΙΑΣ ΓΙΑΝΝΗ ΧΑΣΙΩΤΗ
ΕΓΚΑΙΝΙΑΣΤΗΚΕ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΙΧΑΛΗ ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗ
ΥΠΟΥΡΓΟ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ
Ο ΥΠΟΓΕΙΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ
ΚΑΙ Η ΠΛΑΤΕΙΑ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟΥ
ΣΤΙΣ 8 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2002

Ο σταθμός ξεκίνησε τη λειτουργία του στις 3 Φεβρουαρίου του 2003.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία

Η προτομή της Ευδοξίας Μαλακούση στην Βέροια

Η προτομή της Ευδοξίας Μαλακούση βρίσκεται στον περίβολο του ορθόδοξου ναού του αγίου Αντωνίου στην πόλη της Βέροιας. Κατασκευάστηκε σε ορείχαλκο από τον γλύπτη Ευθύμιο Καλεβρά. Η Μαλακούση υπήρξε η βασική χορηγός υπέρ της ανέγερσης του αγίου Αντωνίου το έτος 1904.

Αναπαρίσταται φορώντας παραδοσιακή ενδυμασία. Τα χαρακτηριστικά της φέρνουν περισσότερο σε νεαρό αγόρι παρά σε γυναίκα. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΕΥΔΟΞΙΑ Ι. ΜΑΛΑΚΟΥCΗ
ΜΕΓΑΛΗ ΕΥΕΡΓΕΤΙC
Ι.Ν. ΑΝΤΩΝΙΟΥ
1838 - 1910

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

Ευ. Καλεβράς

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Δευτέρα 25 Μαρτίου 2013

Η προτομή του Μανόλη Ανδρόνικου στη Βέροια

Η προτομή του Μανόλη Ανδρόνικου βρίσκεται δίπλα από το ναό των αγίων Αναργύρων στο αλσύλλιο που συνορεύει με το πάρκο της Εληάς. Ως γνωστόν ο αρχαιολόγος εργάστηκε για χρόνια στο γειτονικό της Βέροιας χώρο τον Αιγών.

Η μεταλλική προτομή του Ανδρόνικου στηρίζεται πάνω σε μαρμάρινο βάθρο. Απεικονίζεται με αραιά κόμη, μούσι και σακάκι. Στη βάση της προτομή αναγράφονται τα λόγια:

ΜΑΝΩΛΗΣ
ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ
ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ 
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ
1919 - 1992

Στα πλαϊνά του βάθρου είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια

ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΡΟΤΟΡΙΑΝΩΝ ΟΜΙΛΩΝ
ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ & ΒΕΡΟΙΑΣ
ΧΟΡΗΓΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
ΙΟΥΝΙΟΣ 2002

Η ημερομηνία που αναγράφεται στο βάθρο αντιστοιχεί πιθανώς στην ημερομηνία τοποθέτησης μιας και πάνω στην προτομή δίπλα από την υπογραφή του γλύπτη αναγράφεται το έτος 1999 ως έτος κατασκευής του έργου:

Τ. ΠΑΡΛΑΒΑΝΤΖΑΣ 1999

Να σημειωθεί εδώ πως η ίδια προτομή του Μανόλη Ανδρόνικου, έργο επίσης του Τάκη Παρλαβάντζα υπάρχει και στον Φλοίσβο του Παλαιού Φαλήρου της Αττικής. Εκείνη η προτομή στήθηκε το 1994.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Βιβλιογραφία
  • Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Γαβριηλίδης Θωμάς, Βέροια, 2004

Ο ανδριάντας του Καρατάσου στη Βέροια

Το όνομα του Αναστάσιου Καρατάσου φιγουράρει πλάι σε εκείνα των έτερων μεγάλων του σηκωμού του ελληνισμού της Μακεδονίας το 1821. Ηγετικό στέλεχος της επανάστασης στο ημαθιώτικο Βέρμιο, συνέχισε να πολεμά τους Τούρκους ακόμα και μετά την καταστροφή της Νάουσας όταν και αναγκάστηκε να μεταβεί στη νότιο Ελλάδα όπου η επανάσταση είχε εδραιωθεί. Τερμάτισε το βίο του στη Ναύπακτο το 1830.

Τον σημαντικό αυτόν επαναστάτη της ημαθιώτικης γης τίμησε η πόλη της Βέροιας στήνοντας τον ανδριάντα του στην πλατεία αγίων Αναργύρων, απέναντι ακριβώς από τον ομώνυμο ναό. Ο Καρατάσος αναπαρίσταται με επαναστατική πολεμική ενδυμασία: τσαρούχια στα πόδια, φουστανέλα, γιλέκο, πουκάμισο ενώ στη ζώνη του φέρει σπαθί και γιλέκο. Έχει παχύ μουστάκι που στρίβει προς τα επάνω και μακριά μαλλιά. Στο δεξί του χέρι κρατάει γιαταγάνι.

Πάνω στο λίθινο βάθρο που εδράζεται ο ορειχάλκινος ανδριάντας, υπάρχει πλάκα στην οποία αναγράφονται τα παρακάτω λόγια:

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΑΡΑΤΑΣΟΣ
"Γερο Καρατάσος"
Δόβρα 1764 - Ναύπακτος 1830
"Στο Βέρμιο το λίκνο σου, στη Ναύπακτο το μνήμα
δικά σου τρόπαια η ΕΛΛΑΣ έχει σε κάθε βήμα" 
Α.Τ.

Από το βιβλίο του Θωμά Γαβριηλίδη "Τα Αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας" (Βέροια, 2004) άντλησα τις παρακάτω πληροφορίες: ο ανδριάντας είναι έργο της η γλύπτριας Αλίκης Χατζή, τα αποκαλυπτήρια του έγιναν την Πρωτομαγιά του 1970 ενώ στο βάθρο υπήρχε μια πλακέτα ακόμα η οποία έλεγε πως το έργο είναι δωρεά του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Αυτή την πλάκα δεν την εντόπισα ούτε εγώ. Το Α.Τ. αντιστοιχεί στο όνομα του συγγραφέα του επιγράμματος, φιλόλογου Απόστολου Τζαφερόπουλου από τη Βέροια. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ
Διαβάστε για τον Καρατάσο εδώ

Βιβλιογραφία
  • Τα αγάλματα της Βέροιας και της Νάουσας, Γαβριηλίδης Θωμάς, Βέροια, 2004