Οδός Ελλήνων: Καλαμάτα

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Καλαμάτα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Πέμπτη 9 Ιανουαρίου 2020

Η προτομή του Νικόλαου Κατούντα στην Καλαμάτα

Ο Νικόλαος Κατούντας γεννήθηκε το 1943 στην Πάτρα. Φοίτησε στη στρατιωτική σχολή Ευελπίδων και στη Νομική Σχολή των Αθηνών. Το 1973 φέροντας τον βαθμό του υπολοχαγού μετατέθηκε στην Κύπρο. Η έναρξη της τουρκικής εισβολής τον βρήκε διοικητή του 31ου Λόχου Κρούσεως της 33ης Μοίρας Καταδρομών. Ως διοικητής λόχου 62 καταδρομέων κίνησε το πρωί της 22ας Ιουλίου του 1974 για να ενισχύσει το 251 Τ.Π. υπό τον Παύλο Κουρούπη που υπερασπιζόταν την Κερύνεια. Σύμφωνα με μαρτυρίες συμπολεμιστών του που διασώζονται στο βιβλίο "Νικόλαος Κατούντας: ο Λεωνίδας της Κερύνειας", βρέθηκαν αντιμέτωποι με το κυρίως τουρκικό αποβατικό σώμα. Έπειτα από σφοδρές μάχες κοντά στο χωριό Τέμπλος της Κερύνειας, το ελληνικό σώμα υποχώρησε. Έκτοτε, παραμένει αγνοούμενος.

Σύμφωνα με μαρτυρίες που διασώζονται στο παραπάνω βιβλίο, όταν κινούνταν προς ενίσχυση του 251 Τάγματος Πεζικού και πέτυχε στο δρόμο ορισμένους οπισθοχωροούντες πεζικάριους τους είπε το καθ' όλα σπαρτιατικό "Δε σας ρώτησα πόσοι είναι οι εχθροί. Σας ρώτησα που είναι". Οι ίδιοι μάρτυρες αναφέρουν πως κάλυψε την οπισθοχώρηση όλων των στρατιωτών του και ήταν ο ίδιος που ζήτησε και στους τελευταίους να εγκαταλείψουν "Η Κύπρος θα μαυροφορεθεί και δεν θέλω να ναι κι οι μανάδες σας αυτές που θα φορέσουν μαύρα. Φύγετε. Σας διατάσσω".

Όλες οι πηγές συμφωνούν ότι εκτέλεσε το καθήκον του στο ακέραιο, με θάρρος και γενναιότητα, πολεμώντας μέχρι τέλους εναντίον υπέρτερων δυνάμεων.

Η προτομή του Νικόλαου Κατούντα βρίσκεται στην πόλη της Καλαμάτας, επί της οδού Αριστομένους ακριβώς μπροστά από το κτίριο που στεγάζει το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο της πόλης. Ο Κατούντας αναπαρίσταται με στρατιωτική στολή φορώντας τον χαρακτηριστικό μπερέ των καταδρομέων. Στην πρόσοψη του βάθρου υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα παρακάτω λόγια:

ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ

ΚΑΤΟΥΝΤΑΣ Π. ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ

ΤΟΥ 31 Λ.Κ. ΤΗΣ 33 ΜΚ

ΜΕ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ ΤΩΝ

ΤΟΥΡΚΩΝ ΣΤΗΝ ΚΕΡΥΝΕΙΑ

ΚΥΠΡΟΥ ΤΟ 1974 ΗΡΩΙΚΑ

ΜΑΧΟΜΕΝΟΣ ΠΑΡΕΜΕΙΝΕ

ΣΤΗΝ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΚΑΙ

ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΕΘΕΙΣ ΣΥΝΕΛΗΦΘΗ

ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΕ ΩΣ ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ

ΣΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΚΑΤΑΛΗΨΕΩΣ ΤΟΥ

ΑΓ. ΙΛΑΡΙΩΝΟΣ ΤΗΝ Ν/20/21

ΙΟΥΛΙΟΥ 74 ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΒΟΛΗ

ΤΟΥ ΕΧΘΡΙΚΟΥ

ΠΡΟΓΕΦΥΡΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ

ΠΕΡΙΟΧΗ ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ

ΚΥΡΗΝΕΙΑΣ ΤΗΝ

22 ΙΟΥΛΙΟΥ 74

Γ.Ε.Σ. ΙΟΥΛΙΟΣ 1999

Η προτομή είναι ανυπόγραφη και δεν έχω πληροφορίες για το πότε τοποθετήθηκε.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

Νικόλαος Κατούντας: ο Λεωνίδας της Κερύνειας, Συλλογικό, Εκδόσεις Ινφογνώμων, 2019

Το Ηρώο της Καλαμάτας

To Ηρώο της Καλαμάτας - που οι ντόπιοι κάτοικοι το αποκαλούν Ελευθερία - βρίσκεται στην κεντρική πλατεία της πόλης που μετά από πολλές μετονομασίες φέρει σήμερα την επωνυμία "πλατεία βασιλέως Γεωργίου".

Η Ελευθερία είναι σίγουρα το πιο επιβλητικό υπαίθριο γλυπτό της μεσσηνιακής πρωτεύουσας. Κεντρική μορφή είναι μια γυναίκα η οποία είναι τοποθετημένη πάνω σε ένα ψηλό βάθρο ύψους περίπου δέκα μέτρων. Η γυναίκα αυτή - κατασκευασμένη από ορείχαλκο - αναπαριστά την ελευθερία. Είναι νεαρής ηλικίας, φοράει αρχαιοπρεπή χιτώνα και έχει το δεξί της πόδι προτεταμένο. Στο δεξί της χέρι κρατά ένα ξίφος σε μια στάση που προδικάζει ότι είναι έτοιμη να καταφέρει χτύπημα στον εχθρό. Περιμετρικά του αγάλματος της ελευθερίας, σε ένα πολύ χαμηλότερο επίπεδο (ύψους περίπου δυο μέτρων) βρίσκονται τα ορειχάλκινα αγάλματα των τριών οπλαρχηγών που απελευθέρωσαν την Καλαμάτα στις 23 Μαρτίου του 1821: του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και του Παπαφλέσσα.

Ο Μαυρομιχάλης αποδίδεται σε μέση ηλικία με φέσι στο κεφάλι και παχύ μουστάκι. Με το δεξί του χέρι κρατά την λαβή της πιστόλας που είναι περασμένη στη μέση του. Είναι ντυμένος με την παραδοσιακή μανιάτικη φορεσιά: πουκάμισο, γιλέκο, σαλβάρι (βράκα) μέχρι το γόνατο και ψηλές μπότες. Κάτω από το άγαλμα του υπάρχει η επιγραφή:

ΠΕΤΡΟΜΠΕΗΣ ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗΣ

1765 - 1848

Ο Παπαφλέσσας αποδίδεται σε νεαρή ηλικία. Φοράει το ράσο του αρχιμανδρίτη με ένα σταυρό να κρέμεται στον λαιμό του. Στη ζώνη του έχει περασμένη μια πιστόλα. Πάνω από το ράσο φέρει την περίφημη γούνα την οποία κέρδισε ως λάφυρο από την μάχη των Δερβενακίων ο αδερφός του Νικήτας και έπειτα του την χάρισε. Το δεξί του πόδι είναι προτεταμένο, τα χέρια του ανοιχτά και το βλέμμα του στραμμένο προς τον ουρανό. Στο δεξί χέρι κρατά ένα χαρτί. Από κάτω είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΔΙΚΑΙΟΣ - ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ

1788 - 1825

Τέλος, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης αποδίδεται σε μεγάλη ηλικία. Έχει μακριά μαλλιά και μουστάκι, φοράει την χαρακτηριστική αγγλική περικεφαλαία, πουκάμισο, γιλέκο, φουστανέλα και μπότες. Στη μέση του φέρει μια σπάθα και μια πιστόλα. Το δεξί του χέρι είναι υψωμένο προς τον ουρανό ενώ με το αριστερό κρατά την λαβή από το γιαταγάνι. Από κάτω είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ

1770 - 1843

Δυο ακόμα επιγραφές είναι χαραγμένες στο βάθρο. Η πρώτη αναφέρει την ημερομηνία της απελευθέρωσης και η δεύτερη τα ονόματα των δημιουργών του έργου καθώς και την ημερομηνία κατασκευής:

23 ΜΑΡΤΙΟΥ 1821

ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ ΕΦΙΛΟΤΕΧΝΗΣΑΝ

ΘΕΟΔΩΡΟΣ Η.ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ

ΑΛΙΚΗ Μ. ΧΑΤΖΗ ΓΛΥΠΤΑΙ

ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΙΑΣ ΕΜΜΑΝΟΥΛΗ ΒΕΚΚΟΥ

1878

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Τετάρτη 8 Ιανουαρίου 2020

Το μνημείο του σεισμού του 1986 στην Καλαμάτα

Το βράδυ της 13ης Σεπτεμβρίου του 1986 θα μείνει για πάντα χαραγμένο στη συλλογική μνήμη των κατοίκων της Καλαμάτας. Ήταν στις 20:21 όταν σεισμός 6,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ χτύπησε τη μεσσηνιακή πρωτεύουσα αφήνοντας πίσω του δεκάδες νεκρούς, εκατοντάδες τραυματίες και το 70% των κτιρίων της πόλης με ζημιές τόσο μεγάλες που πλέον κρίνονταν ακατοίκητα προς κατοίκηση ή οποιουδήποτε άλλου είδους χρήση.

Πράγματι, οι εικόνες που έχουν διασωθεί στον τύπο της εποχής, δείχνουν μια πόλη η οποία μοιάζει με βομβαρδισμένο τοπίο: γκρεμισμένα σπίτια, αναποδογυρισμένα αυτοκίνητα, άνθρωποι να τρέχουν σε κατάσταση σοκ στους δρόμους.

Σε ανάμνηση αυτού του θλιβερού γεγονότος ο Δήμος της Καλαμάτας έστησε το 2010 στην συμβολή των οδών Νέδοντος και Κροντήρη (στη βόρεια πλευρά της πλατείας του βασιλιά Γεωργίου) μια αναθηματική πλάκα. Πρόκειται για μια μαρμάρινη στήλη ύψους περίπου δυο μέτρων. Η πρόσοψη της καλύπτεται εξ' ολοκλήρου από την παρακάτω επιγραφή:

ΚΑΛΑΜΑΤΑ 13 ΣΕΠ. 1986

ΛΙΜΑΝΙ-ΓΙΟΡΤΗ-ΣΑΒΒΑΤΟ-20.20

ΣΕΙΣΜΟΣ 6,2 ΡΙΧΤΕΡ

ΚΑΛΑΜΑΤΑ ΩΡΑ ΜΗΔΕΝ

50.000 σεισμοπαθείς

άγρυπνοι στο ύπαιθρο

20 ΝΕΚΡΟΙ, 9 ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΙ

ΚΑΙ 300 ΤΡΑΥΜΑΤΙΕΣ.

ΚΑΤΕΡΡΕΥΣΑΝ Η ΥΠΑΠΑΝΤΗ

ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΚΤΙΡΙΑ

ΞΑΦΝΙΚΑ Ο ΔΡΟΜΟΣ ...ΈΦΥΓΕ

ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΑ ΠΟΔΙΑ ΜΑΣ

ΉΔΗ, 1.700 ΑΚΑΤΟΙΚΗΤΑ!

ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΑ 13.440 ΣΠΙΤΙΑ

"ΕΙΣΤΕ ΖΩΝΤΑΝΟΙ;"

πυροσβΈστης λιποθύμησε

μόλις έβγαλε ζωντανή μια 14χρονη

μέσα από τα ερείπια

"Η ΝΙΚΗ ΝΙΚΗΣΕ"

ΞΕΘΑΨΑΝ ΖΩΝΤΑΝΤΑΝΟ ΝΗΠΙΟ 10 ΗΜΕΡΩΝ

Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΣΕΙΣΜΟΣ 5,6 ΡΙΧΤΕΡ

ΝΕΑ ΠΟΛΗ ΑΠΟ ΤΑ ΕΡΕΙΠΙΑ

ΤΧΡΑ ΑΡΧΙΖΕΙ Η ΜΑΧΗ

94 ΑΙΘΟΥΣΕΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΕΣ

3.500 χιλιάδες σκηνές για 10.000 ανθρώπους

Στα πλαϊνά της στήλης υπάρχουν οι ακόλουθες επιγραφές:

ΕΙΣ ΜΝΗΜΗΝ

ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ

ΤΩΝ ΣΕΙΣΜΩΝ

ΤΟΥ 1986

ΕΠΙ

ΔΗΜΑΡΧΟΥ

ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Ε. ΝΙΚΑ

2010

Επίσης στα πλαϊνά της στήλης υπάρχει η υπογραφή του γλύπτη Παναγιώτη Λαμπρινίδη, ένα Λ μέσα σε ένα Π και από κάτω η ημερομηνία 2010.

Αναφορικά με εκείνο το θλιβερό γεγονός, αξίζει να σημειωθεί η ακόλουθη ιστορία. Προ του σεισμού, στην Καλαμάτα κυκλοφορούσαν τρεις εφημερίδες: το "Θάρρος", η "Ελευθερία" και η "Σημαία". Αμέσως μετά το χτύπημα του Εγκέλαδου, τα γραφεία της "Ελευθερίας" και της "Σημαίας" καταστράφηκαν ολοσχερώς. Τότε, ο διευθυντής του "Θάρρους" Γιάννης Αποστολάκης κρίνοντας ανέντιμο να εκμεταλλευτεί την τραγική κατάσταση και να κυκλοφορήσει μόνο η δική του εφημερίδα, κάλεσε στα γραφεία του τους εργαζόμενους των άλλων δυο εφημερίδων και όλοι μαζί κυκλοφόρησαν - μέχρι την αποκατάσταση των ζημιών στα γραφεία - μια κοινή έκδοση με τον τίλο "Καλαματιανά Νέα".

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές:

Το γλυπτό "Η Ελλάδα Στεφανώνει τον Έλληνα Αγωνιστή του 1821" στην Καλαμάτα

Στην διασταύρωση των οδών Νέδοντος και Σταδίου, 180 μέτρα δυτικά της πλατείας της 23ης Μαρτίου, βρίσκεται το γλυπτικό σύνολο με τίτλο "Η Ελλάδα στεφανώνει τον Έλληνα Αγωνιστή του 1821".

Ο γλύπτης Νίκος Γεωργίου φιλοτέχνησε γι' αυτήν την σύνθεση δύο αγάλματα σε φυσικές διαστάσεις τα οποία αναπαριστούν την Ελλάδα να στεφανώνει τον Έλληνα αγωνιστή του 1821. Ο αγωνιστής βρίσκεται στην αριστερή πλευρά όπως κοιτάμε το μνημείο από την πρόσοψη του και είναι τοποθετημένος σε χαμηλότερο σημείο από την μορφή που αναπαριστά την Ελλάδα. Είναι μέσης ηλικίας, έχει μακριά μαλλιά και μουστάκι. Φοράει φουστανέλα, πουκάμισο, γιλέκο και τσαρούχια. Στη μέση του έχει ζωσμένο ένα γιαταγάνι και στο δεξί του χέρι κρατά ένα καρυοφύλλι. Έχει το βλέμμα του στραμμένο προς την πλευρά της Ελλάδας η οποία αναπαρίσταται με μια γυναικεία μορφή, νεαρής ηλικίας, που φοράει αρχαιοπρεπή ενδυμασία και κρατά στο απλωμένο προς την πλευρά του αγωνιστή δεξί της χέρι ένα δάφνινο στεφάνι. Στην αριστερή πλευρά της βάσης, κάτω από τον αγωνιστή, είναι χαραγμένο το όνομα της χορηγού και το έτος κατασκευής:

ΔΩΡΕΑ

ΙΟΛΑΝΔΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ - ROLSHAUSEN

ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΙΑΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΝΙΚΑ 2016

Στην πρόσοψη του πέτρινου βάθρου υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα παρακάτω:

Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΕΦΑΝΩΝΕΙ

ΤΟΝ ΈΛΛΗΝΑ ΑΓΩΝΙΣΤΗ

ΤΟΥ 1821

Δεξιά από το μνημείο υπάρχει μικρή μαρμάρινη στήλη πάνω στην οποία εντοιχίστηκε μεταλλική πλάκα η οποία μνημονεύει την ημέρα των αποκαλυπτήριων:

ΤΑ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΗΡΙΑ ΕΤΕΛΕΣΕ

Η Α.Ε. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΚΥΡΙΟΣ ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΤΗΝ 23η ΜΑΡΤΙΟΥ 2017

Πάνω στα αγάλματα εντοπίζουμε ακόμα δυο επιγραφές οι οποίες μνημονεύουν το όνομα του γλύπτη και το όνομα της χορηγού:

ΝΙΚΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ 2016

ΔΩΡΕΑ

ΙΟΛΑΝΔΗ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ - ROLSHAUSEN

Σύμφωνα με τον τοπικό τύπο, τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν ανήμερα της επετείου της 23ης Μαρτίου (απελευθέρωση Καλαμάτας) αμέσως μετά το πέρας των λοιπών εορταστικών εκδηλώσεων από τον ΠτΔ Προκόπη Παυλόπουλο. Παρούσα ήταν και η χορηγός του έργου Ιολάνδη Παπαδοπούλου καθώς και οι Παναγιώτης Νίκας - Δήμαρχος Καλαμάτας - και Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

Το μνημείο της Μικράς Ασίας και Μικρασιατών στην Καλαμάτα

Το μνημείο της Μικράς Ασίας και των Μικρασιατών προσφύγων βρίσκεται στον περίβολο του ναού της Ανάληψης του Κυρίου στην πόλη της Καλαμάτας.

Το έργο αποτελείται από τρεις μαρμάρινους όγκους. Ο πρώτος λειτουργεί ως βάση πάνω στον οποίο είναι τοποθετημένοι κάθετα οι άλλοι δυο ορθογώνιοι όγκοι. Στο αριστερό μάρμαρο όπως κοιτάμε την πρόσοψη του μνημείου ο καλλιτέχνης αναπαριστά μερικές ανθρώπινες μορφές οι οποίες κρατούν στα χέρια τους μια εκκλησία (αναφορά στον χριστιανισμό της ανατολής), ένα βιβλίο (αναφορά στην πνευματική ρώμη του ελληνισμού της ανατολής) και μια νεκροκεφαλή (αν και από πολλούς ερμηνεύεται ως μεταφορά λειψάνων των προγόνων στη νέα πατρίδα στην πραγματικότητα είναι μια σαφής αναφορά στη Μικρασιατική Καταστροφή και τη Γενοκτονία των ελληνικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας). Κάτω από το ανάγλυφο είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:

ΓΙΝΟΥ ΠΙΣΤΟΣ

ΑΧΡΙ ΘΑΝΑΤΟΥ

ΚΑΙ ΔΩΣΩ ΣΟΙ

ΤΟΝ ΣΤΕΦΑΝΟΝ

ΤΗΣ ΖΩΗΣ

ΑΠΟΚΑΛΥΨΙΣ ΙΩΑΝΝΟΥ

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

Στον έτερο μαρμάρινο όγκο αναπαρίσταται ανάγλυφα ο ιστορικός χάρτης της Μικράς Ασίας με τα αρχέγονα ελληνικά ονόματα της. Μεταξύ άλλων διακρίνονται οι ονομασίες της Καρίας, της Ιωνίας, της Καππαδοκίας, της Κιλικίας, της Παφλαγονίας, του Πόντου και ξεχωρίζουν οι πόλεις της Σμύρνης, της Εφέσου, της Αλικαρνασσού, της Περγάμου, της Τραπεζούντας, της Φιλαδέλφειας και πολλές άλλες. Κάτω ακριβώς από τον ανάγλυφο χάρτη είναι χαραγμένα τα ακόλουθα λόγια:

ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

3000 ΧΡΟΝΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ

ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Στην κάτω δεξιά πλευρά της βάσης είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΙΚΗ ΧΟΡΗΓΙΑ ΤΗΣ

ΜΑΡΙΝΑ ΚΑΛΑΜΑΣ Α.Ε.

ΚΥΡΙΑΚΟΥΛΗΣ

ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΑΙ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑΙ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΗ Α.Ε.

ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΚΜΕΤΑΛΕΥΣΗΣ

ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

Στα πλαϊνά της αριστερής στήλης υπάρχει το όνομα του γλύπτη και το έτος κατασκευής:

ΓΛΥΠΤΗΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ

ΛΑΜΠΡΙΝΙΔΗΣ

2016

Μία ακόμα επιγραφή αναγράφει τα εξής:

ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΕΙΑΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Ε. ΝΙΚΑ

Το έργο κατασκευάστηκε λοιπόν από τον γλύπτη και Διευθυντή του Εικαστικού Εργαστηρίου της Κοινωφελούς Επιχείρησης "Φάρις" του Δήμου Καλαμάτας Δημήτρη Λαμπρινίδη. Τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν το Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2016 από τον ΠτΔ Προκόπη Παυλόπουλο παρουσία του πρώην Πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, του Δημάρχου Καλαμάτας Παναγιώτη Νίκα και του Μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομου.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές:

Δευτέρα 6 Ιανουαρίου 2020

Η προτομή του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου στην Καλαμάτα

Ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος γεννήθηκε το 1815 στον Κάμπο της δυτικής Μάνης του νομού Μεσσηνίας. Διετέλεσε δέκα φορές Πρωθυπουργός της χώρας για συνολικό διάστημα περίπου 7,5 ετών. Η δυσαναλογία των θητειών με την χρονική τους διάρκεια αποδεικνύει το πόσο εύθραυστη υπήρξε η κοινοβουλευτική δημοκρατία στην Ελλάδα κατά το δεύτερο μισό το 19ου αιώνα. Επί των ημερών του προσαρτήθηκε η Θεσσαλία στην Ελλάδα (1881).

Η προτομή του βρίσκεται στην πλατεία Όθωνος της Καλαμάτας, εκατό μέτρα βορειοδυτικά της πλατείας των αγίων Αποστόλων. Ο Έλληνας πολιτικός αποδίδεται σε μέση ηλικία. Έχει κοντά, πυκνά μαλλιά και μουστάκι. Φοράει παλτό, γιλέκο, πουκάμισο και παπιγιόν. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΟΣ

ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ

1815 - 1883

Στα πλαϊνά του βάθρου είναι χαραγμένη η επιγραφή:

ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΙΑΣ

Π.Ε. ΝΙΚΑ

2016

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

Κ.Ε. ΔΟΥΣΗΣ

Στις 31 Δεκεμβρίου του 2015 ο Δήμαρχος της Καλαμάτας υπέγραψε την απόφαση ανάθεσης της φιλοτέχνησης της προτομής του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου στον γλύπτη Κωνστναντίνο Δούση έναντι του ποσού των 4.000 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. Τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου του 2016 από τον επίσης Μεσσήνιο Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

Κυριακή 5 Ιανουαρίου 2020

Η προτομή της Μαρίας Πολυδούρη στην Καλαμάτα

Η ποιήτρια Μαρία Πολυδούρη γεννήθηκε στην Καλαμάτα την Πρωταπριλιά του 1902. Ο πατέρας της είχε καταγωγή από τη Νέδουσα (πρώην Μεγάλη Αναστάσοβα) η οποία βρίσκεται στον ορεινό όγκο του Ταΰγετου μεταξύ Μεσσηνίας και Λακωνίας (στη Νέδουσα γεννήθηκε επίσης και ο σπουδαίος οπλαρχηγός του 1821 Νικηταράς).

Στην Καλαμάτα τελείωσε τις γυμνασιακές της σπουδές και εργάστηκε στη Νομαρχία Μεσσηνίας μέχρι το 1921 όταν και μετατέθηκε στη Νομαρχία των Αθηνών. Πέθανε σε νεαρή ηλικία το 1930 από φυματίωση.

Η προτομή της βρίσκεται στην πλατεία του Σιδηροδρομικού Σταθμού (ή αλλιώς Παπαφλέσσα) της Καλαμάτας, ακριβώς απέναντι (με βόρεια κατεύθυνση) από το επιβατικό κτίριο του σιδηροδρόμου. Η Πολυδούρη αποδίδεται βεβαίως σε νεαρή ηλικία με πυκνά σπαστά μαλλιά και ελαφρώς στραμμένο το κεφάλι της προς τα αριστερά. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα δικά της λόγια:

...Κι ανάμεσο σας είμαι εγώ

το άσκοπο,

το αφηρημένο,

το αδύναμο.

Μαρία Πολυδούρη

1902 - 1930

Το έργο φιλοτέχνησε σε μάρμαρο ο γλύπτης Ηλίας Καντζιλιέρης. Σύμφωνα με το πρακτικό συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου της Καλαμάτας με αριθμό απόφασης 534/2009, η προτομή ήταν αρχικά τοποθετημένη στο πάρκο του Ο.Σ.Ε. στη νότια πλευρά της πόλης και μετακινήθηκε στην τωρινή της θέση.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

Πρακτικό συνεδρίασης Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμάτας 31/2009, Αριθμός Απόφασης 534/2009

Η προτομή του Αναγνωσταρά στην πλατεία 23ης Μαρτίου της Καλαμάτας

Η προτομή του Αναγνωσταρά βρίσκεται στην πλατεία της 23ης Μαρτίου στην πόλη της Καλαμάτας. Ο Αναγνωσταράς εισήλθε μαζί με άλλους σπουδαίους οπλαρχηγούς ως απελευθερωτής στην πόλη της Καλαμάτας στις 23 Μαρτίου του 1821. Γεννήθηκε το 1760 στην Πολιανή της Μεσσηνίας και υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα μέλη της Φιλικής Εταιρείας. Έχασε τη ζωή του αγωνιζόμενος εναντίον των εισβολέων του Ιμπραήμ στην Σφακτηρία το 1825.

Η προτομή είναι κατασκευασμένη από μάρμαρο και την φιλοτέχνησε ο γλύπτης Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Ο Αναγνωσταράς αποδίδεται σε νεαρή ηλικία με φέσι στο κεφάλι, μουστάκι, πουκάμισο και γιλέκο. Στην πρόσοψη της προτομής αναγράφονται τα λόγια:

ΧΡΗΣΤΟΣ

ΚΟΡΟΜΗΛΑΣ

Η΄

ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΡΑΣ

1760 - 1825

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

Θ. ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ

Σύμφωνα με το απόσπασμα πρακτικού συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμάτας με αριθμό απόφασης 534/2009, η προτομή μετακινήθηκε από την πλατεία Σιδηροδρομικού Σταθμού (Παπαφλέσσα) στην τωρινή της θέση στην πλατεία 23ης Μαρτίου. Δεν γνωρίζω πότε ακριβώς έγιναν τα αποκαλυπτήρια του έργου, στην ηλεκτρονική έκδοση όμως της εφημερίδας "Ελευθερία" υπάρχει ένα άρθρο το οποίο έχει μια ασπρόμαυρη φωτογραφία του έργου και από κάτω ακολουθεί η λεζάντα "τμήμα από το κηπάριο της πλατείας της δεκαετία του 1950, όπου είχε τοποθετηθεί η προτομή του Αναγνωσταρά".

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

Η προτομή του Νικηταρά στην πλατεία 23ης Μαρτίου της Καλαμάτας

Η προτομή του Νικήτα Σταματελόπουλου - του γνωστού σε όλου μας Νικηταρά - βρίσκεται στην πλατεία της 23ης Μαρτίου στην πόλη της Καλαμάτας. Ο Νικηταράς ήταν ένας από τους σημαίνοντες οπλαρχηγούς που εισήλθαν ως απελευθερωτές στην μεσσηνιακή πρωτεύουσα στις 23 Μαρτίου του 1821.

Η προτομή είναι μαρμάρινη και την κατασκεύασε ο γλύπτης Κωνσταντίνος Δούσης. Ο Νικηταράς αποδίδεται σε μέση ηλικία με παχύ μουστάκι. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΝΙΚΗΤΑΣ

ΣΤΑΜΑΤΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Η΄

ΝΙΚΗΤΑΡΑΣ

1782 - 1849

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

Κ.Ε. ΔΟΥΣΗΣ

Σύμφωνα με τον τοπικό τύπο, το έργο δόθηκε από τον Δήμο της Καλαμάτας με απευθείας ανάθεση στον Κωνσταντίνο Δούση και κόστισε 5.650 ευρώ. Τα αποκαλυπτήρια πραγματοποιήθηκαν στις 10 Ιουνίου του 2012 παρουσία του Δημάρχου Καλαμάτας Παναγιώτη Νίκα και του Μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομου.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

Πέμπτη 2 Ιανουαρίου 2020

Η προτομή του Μητροπέτροβα στην πλατεία 23ης Μαρτίου της Καλαμάτας

Η προτομή του Μήτρου Πέτροβα (ή ευρύτερα γνωστού στην ελληνική ιστοριογραφία ως Μητροπέτροβα) βρίσκεται στην πλατεία της 23ης Μαρτίου της Καλαμάτας. Ο Μητροπέτροβας καταγόταν από την Μέλπεια του νομού Μεσσηνίας, ήταν δηλαδή γέννημα - θρέμμα Μεσσήνιος. Η αρχαία Μέλπεια σύμφωνα με τον Παυσανία βρισκόταν στην Αρκαδία. Οι δυο σύγχρονοι οικισμοί με την ίδια ονομασία (Άνω και Κάτω Μέλπεια) βρίσκονται στα βόρεια του νομού Μεσσηνίας, στα σύνορα με το νομό Αρκαδίας.

Από τις πέντε προτομές που βρίσκονται στην πλατεία, αυτή του Μητροπέτροβα είναι η μοναδική ορειχάλκινη (οι υπόλοιπες τέσσερις είναι μαρμάρινες). Ο ήρωας αποδίδεται σε προχωρημένη ηλικία με μεγάλη γενειάδα και σπάθα ζωσμένη στη μέση. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένη η υπογραφή:

ΜΗΤΡΟΣ

ΠΕΤΡΟΒΑΣ

1745 - 1838

Στα πλαϊνά της προτομής υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή της γλύπτριας Μαργαρίτας Πέτροβα:

ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΑΝΤ. ΠΕΤΡΟΒΑ

Σύμφωνα με το πρακτικό της επιτροπής ποιότητας ζωής του Δήμου της Καλαμάτας (συνεδρίαση 14/11, απόφαση 057/20111, ημερομηνία 21 Σεπτεμβρίου 2011), η προτομή υπήρξε χορηγία συγγενών του αγωνιστή προς τον Δήμο της Καλαμάτας. Σε εκείνη τη συνεδρίαση αποφασίστηκε η αποδοχή της δωρεάς και η τοποθέτηση της στην πλατεία της 23ης Μαρτίου. Τα αποκαλυπτήρια θα πρέπει να έγιναν λίγο αργότερα.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

Πρακτικό συνεδρίασης Επιτροπής Ποιότητας Ζωής Δήμου Καλαμάτας, απόφαση 057/2011, 21.11.2011

Η προτομή του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη στην πλατεία 23ης Μαρτίου της Καλαμάτας

Η προτομή του αρχηγού των μανιάτικων δυνάμεων Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη βρίσκεται στην πλατεία της 23ης Μαρτίου στην πόλη της Καλαμάτας. Ο Μαυρομιχάλης μαζί με άλλους σημαντικούς οπλαρχηγούς εισήλθε επικεφαλής των επαναστατικών δυνάμεων στην πόλη της Καλαμάτας στις 23 Μαρτίου του 1821.

Η προτομή είναι εξ' ολοκλήρου μαρμάρινη. Δημιουργός της υπήρξε ο γλύπτης Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Ο Μαυρομιχάλης αποδίδεται σε μέση ηλικία με φέσι στο κεφάλι και χαρακτηριστικό, παχύ μουστάκι. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

Π. ΜΑΥΡΟΜΙΧΑΛΗΣ

1765 - 1848

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

Θ. ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Τετάρτη 1 Ιανουαρίου 2020

Η προτομή του Παπαφλέσσα στην πλατεία 23ης Μαρτίου της Καλαμάτας

Η προτομή του Παπαφλέσσα βρίσκεται στην πλατεία 23ης Μαρτίου της Καλαμάτας. Ο Παπαφλέσσας συνδέεται με την μεσσηνιακή πρωτεύουσα με δυο τρόπους: πρώτον, είχε καταγωγή από την Πολιανή της Μεσσηνίας ήταν δηλαδή γέννημα - θρέμμα Μεσσήνιος και δεύτερον ήταν ένας από τους σημαντικούς οπλαρχηγούς που μπήκαν ως απελευθερωτές στην Καλαμάτα στις 23 Μαρτίου του 1821.

Το μαρμάρινο αυτό έργο είναι δημιούργημα του γλύπτη Κώστα Γεωργακά. Ο Παπαφλέσσας αποδίδεται με πυκνή γενειάδα, μαντήλι στο κεφάλι και πιστόλες ζωσμένες στην μέση του. Στην πρόσοψη του βάθρου υπάρχει ανάγλυφο μετάλλιο το οποίο αναπαριστά ένα σπαθί και ένα ανοιχτό βιβλίο ανάμεσα σε φύλλα δάφνης. Από κάτω ακολουθεί η επιγραφή:

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΔΙΚΑΙΟΣ

ΠΑΠΑΦΛΈΣΣΑΣ

1788 - 1825

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

Κ. ΓΕΩΡΓΑΚΑΣ

ΓΛΥΠΤΗΣ

Δείτε φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το μνημείο του Καλλίμαχου Αντωνάκου στο κάστρο της Καλαμάτας

Ο Καλλίμαχος Αντωνάκος γεννήθηκε το 1960, καταγόταν από την Μάνη και ήταν αρχαιολόγος στο επάγγελμα. Εργάστηκε στην 5η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων με έδρα την Σπάρτη και διακρίθηκε για το σημαντικό του έργο ως επικεφαλής του Αρχαιολογικού Κλιμακίου της Καλαμάτας, στη διατήρηση και διάσωση των μνημείων της μεσσηνιακής γης αμέσως μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1986. Δολοφονήθηκε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες στο κέντρο της Αθήνας το Νοέμβριο του 1999. Τάφηκε στην Σπάρτη.

Η πόλη της Καλαμάτας τίμησε τη μνήμη του στήνοντας στο κάστρο μια αναθηματική στήλη. Πρόκειται για μια λιτή πέτρινη πλάκα η οποία φέρει έναν χαραγμένο σταυρό και από κάτω την ακόλουθη επιγραφή:

ΚΑΛΛΙΜΑΧΟΣ ΑΝΤΩΝΑΚΟΣ

ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΣ

1960 - 1999

έζησα για την τέχνη, έζησα για την αγάπη

Από κάτω ακολουθεί μια εντοιχισμένη μικρή πλάκα στην οποία αναγράφονται τα παρακάτω λόγια:

Ο Καλλίμαχος Αντωνάκος υπήρξε ο επικεφαλής του Αρχαιολογικού Κλιμακίου

Καλαμάτας στα δύσκολα χρόνια μετά τον σεισμό του 1986. Υπό την επίβλεψη του

καταγράφηκαν, φωτογραφήθηκαν, μελετήθηκαν και αναστηλώθηκαν υποδειγματικά

εκατοντάδες μνημεία σε ολόκληρη την Μεσσηνία, δημιουργώντας μια σπουδαία

παρακαταθήκη για την Αρχαιολογική Έρευνα στην περιοχή και την προβολή και

αξιοποίηση της Πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Από κάτω ακολουθεί η μετάφραση του κειμένου στην αγγλική γλώσσα. Η ποιήτρια Γιώτα Αργυροπούλου συμμαθήτρια του Καλλίμαχου Αντωνάκου, έγραψε στην ποιητική της συλλογή με τίτλο "Νερά Απαρηγόρητα" (2004) δυο ποιήματα για τον σημαντικό αυτόν αρχαιολόγο τα οποία αξίζει να παραθέσουμε:

Καλλίμαχου

Άγιε Θεέ.

Ένας μελαχροινός άγγελος

έρχεται σήμερα κοντά σου.

Να του γιατρέψεις τις πληγές,

να τόνε γιάνεις,

και να του δώσεις ένα καλό ποδήλατο

για να 'ρχεται ανήμερα των Αρχαγγέλων Μιχαήλ

και Γαβριήλ

να συντηρεί τις εκκλησιές σου.

9-11-99

ΙΙ