Το μνημείο των Μεσσήνιων Μακεδονομάχων στην Καλαμάτα

Ένα μεγάλο μέρος των ανδρών που συμμετείχαν στον Μακεδονικό Αγώνα είχε την καταγωγή του από την περιοχή της Μεσσηνίας, με προεξάρχοντα βέβαια τον θρυλικό Σαράντο Αγαπηνό, τον Τέλλο Άγρα του βάλτου των Γιαννιτσών που καταγόταν από τους Γαργαλιάνους. Μπροστά από το κτίριο της Νομαρχίας Μεσσηνίας στην πόλη της Καλαμάτας υπάρχει μνημείο το οποίο τιμά και μνημονεύει όλους του Μεσσήνιους Μακεδονομάχους.

Πρόκειται για έναν ορειχάλκινο ανδριάντα, έργο του γλύπτη Ευθύμιου Καλεβρά. Ο ανδριάντας αναπαριστά έναν μακεδονομάχο ντυμένο με την κλασική, παραδοσιακή στολή. Φέρει όπλο στην πλάτη και μαχαίρι στην μέση. Μπροστά ακριβώς από το βάθρο υπάρχει μεγάλη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα παρακάτω λόγια:

ΜΕΣΣΗΝΙΟΙ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΙ

ΣΑΡΑΝΤΗΣ ΑΓΑΠΗΝΟΣ ΤΕΛΟΣ ΑΓΡΑΣ ΥΠΛ/ΓΟΣ ΠΕΖΙΚΟΥ ΓΑΡΓΑΛΙΑΝΟΙ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΝΔΡΟΒΙΤΣΑΝΕΑΣ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΑΛΕΒΟΣ ΑΝΘ/ΛΓΟΣ ΠΕΖΙΚΟΥ ΑΛΑΓΟΝΙΑ

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΒΕΤΣΟΓΛΟΥ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΙ

ΝΕΙΛΟΣ ΓΙΑΝΝΟΥΚΟΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΔΑΜΗΛΑΤΗΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΔΑΜΙΑΝΕΑΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΣΑΪΔΟΝΑ

ΖΗΣΗΣ ΔΗΜΟΥΛΙΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΗΛΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΣ ΑΝΤΙΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΜΕΓΑΛΗ ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΔΙΚΑΙΑΚΟΣ ΑΝΘΥΠΟΜΟΙΡΑΡΧΟΣ ΧΩΡ - ΚΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΡΑΓΩΝΑΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΒΕΡΓΑ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΚΚΑΒΟΣ ΑΝΤΙΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΦΙΛΙΑΤΡΑ

ΧΑΡΙΛΑΟΣ ΚΑΜΙΝΕΑΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΓΟΥΡΝΙΤΣΑ ΚΑΡΜΔΑΜΥΛΗΣ

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΜΠΟΥΡΗΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΠΡΟΣΗΛΙΟ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑ

ΠΑΝΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗ ΜΑΝΤΙΝΕΙΑ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΡΒΕΛΑΣ ΥΠΟΛΟΧΑΓΟΣ ΠΕΖΙΚΟΥ ΚΑΡΒΕΛΙ

ΑΡΓΥΡΗΣ ΚΑΡΤΣΩΛΗΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΘΟΥΡΙΑ

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΑΨΑΛΟΠΟΥΛΟΣ ΙΕΡΟΜΟΝΑΧΟΣ

ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΚΙΤΡΙΝΙΑΡΗΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΠΕΤΡΟΒΟΥΝΙ ΚΑΡΔΑΜΥΛΗΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΜΟΥΤΣΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑ

ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΚΟΙΛΑΚΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΣΤΡΑΤΗΣ ΚΟΜΠΟΙΛΙΡΗΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΡΜΑΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΑΡΣΙΝΟΗ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΚΗΣ ΕΠΙΛΟΧΙΑΣ ΚΑΜΠΣ ΑΒΙΑΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΥΚΟΥΤΣΗΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΜΑΛΤΑ ΑΒΙΑΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΥΜΟΥΝΔΟΥΡΕΑΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΛΑΓΚΑΔΑ ΚΑΡΔΑΜΥΛΗΣ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΡΕΑΣ ΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ ΜΑΛΤΑ ΑΒΙΑΣ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΟΥΤΡΟΥΒΙΔΑΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΧΩΡ - ΚΗΣ ΝΟΜΙΤΣΙ ΚΑΡΔΑΜΥΛΗΣ

ΞΕΝΟΦΩΝ ΚΩΣΤΕΑΣ  ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ ΓΟΥΡΝΙΤΣΑ ΚΑΡΔΑΜΥΛΗΣ

[..]ΑΓΓΕΛΟΣ ΜΠΑΙΡΑ[...]ΑΣ [...] ΛΟΧΑΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΥ ΚΑΡΔΑΜΥΛΗ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΠΑΞΕΒΑΝΑΚΗΣ ΥΠΟΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΠΥΡ. ΚΑΛΥΒΕΣ ΚΑΡΔΑΜΥΛΗΣ

ΤΑΣΟΣ ΝΙΚΓΦΟΡΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΘΟΥΡΙΑ

ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΤΡΙΦΥΛΙΑΣ

ΚΩΣΤΑΣ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΤΑΪΦΩΤΗΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΚΥΠΑΡΙΣΣΙΑ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΕΥΑ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΠΑΤΖΑΝΕΤΕΑΣ ΥΠΟΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΠΥΡ. ΚΑΛΥΒΕΣ ΚΑΡΔΑΜΥΛΗΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΤΣΑΛΕΑΣ Ή ΠΕΤΣΑΛΗΣ ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΛΕΥΚΤΡΟΥ

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΠΕΖΙΚΟΥ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΚΑΡΜΟΥΤΣΟΣ ΕΠΙΛΟΧΙΑΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΚΟΠΕΤΕΑΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΕΞΩΧΩΡΙ ΚΑΡΔΑΜΥΛΗΣ

ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΣΚΟΠΕΤΕΑΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΕΞΩΧΩΡΙ ΚΑΡΔΑΜΥΛΗΣ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΠΙΝΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΣΠΕΡΧΟΓΕΙΑ

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΗ

ΠΟΥΛΟΣ ΣΤΑΜΑΤΕΛΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΤΣΕΤΣΕΚΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΆΜΜΟΣ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΙΛΙΚΑΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΣΚΑΛΑ

ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΣΙΜΠΙΔΑΡΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝ ΤΣΙΠΙΔΑΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΙΝΑΚΗΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ

ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΣΙΤΟΥΡΑΣ ΚΑΠΕΤΑΝ ΝΤΟΥΡΑΣ ΑΡΙΣ

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΦΑΛΗΡΕΑΣ ΚΑΠΕΤΑΝ ΖΑΚΑΣ ΚΑΡΔΑΜΥΛΗ

ΑΡΙΣΤΟΔΗΜΟΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΛΟΧΑΓΟΣ ΠΕΖΙΚΟΥ ΟΙΧΑΛΙΑ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΑΡΙΣΤΟΔΗΜΙΟ

ΜΑΡΙΝΟΣ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝ ΚΡΟΜΠΑΣ ΑΝΘ/ΓΟΣ ΠΕΖΙΚΟΥ ΑΡΙΣΤΟΔΗΜΙΟ

ΑΡΙΣΤΟΜΕΝΗΣ ΦΙΛΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΑΓΡΙΛΟΒΟΥΝΟ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΡΑΓΚΑΚΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝ ΜΑΛΕΑΣ ΓΙΑΝΙΤΣΑΝΙΚΑ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΠΟΥΛΟΣ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΗΣ ΒΑΛΥΡΑ

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΠΕΤΑΝ ΒΟΥΛΚΑΝΟΣ ΛΟΥΤΡΟ

Στα πλαϊνά του βάθρου είναι χαραγμένη η επιγραφή:

ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΒΟΡΕΙΟΕΛΛΑΔΙΤΩΝ ΜΕΣΣΙΝΙΑΣ

6 ΜΑΪΟΥ 2001

ΕΠΙ ΠΡΟΕΔΡΙΑΣ

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΟΒΑΤΣΗ

ΓΛΥΠΤΗΣ ΈΡΓΟΥ

ΕΥΘΥΜΙΟΣ ΚΑΛΕΒΡΑΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του Σπύρου Αλεξανδράκη στην Καλαμάτα

Ο Σπύρος Αλεξανδράκης γεννήθηκε το 1808 στον Κάμπο της μεσσηνιακής Μάνης. Ανέπτυξε εμπορική δραστηριότητα και το 1836 έστησε τον πρώτο του εμπορικό οίκο στην πόλη της Καλαμάτας. Η Καλαμάτα τότε ήταν ένα από τα σημαντικά κέντρα του μικρού, νεοσύστατου ελληνικού βασιλείου. Ασχολήθηκε κυρίως με εισαγωγές και εξαγωγές αλευριού, ξυλείας και διάφορων τοπικών μεσσηνιακών προϊόντων. Το 1853 πρωτοστάτησε στην δημιουργία του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου. Θεωρούνταν ο μεγαλύτερος έμπορος της Καλαμάτας την εποχή εκείνη. Πεθαίνοντας (1871) κληροδότησε στην πόλη της Καλαμάτας μέρος από την περιουσία του από την οποία κτίστηκαν μεταξύ άλλων και το Γηροκομείο δίπλα από το ναό της Υπαπαντής το οποίο φέρει το όνομα του "Αλεξανδράκειο Γηροκομείο".

Η προτομή του βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του Γηροκομείου. Είναι φτιαγμένη από μάρμαρο. Ο Αλεξανδράκης αποδίδεται σε μεγάλη ηλικία. Έχει μεγάλο μέτωπο και ελάχιστα μαλλιά , μεγάλο μουστάκι και μεγάλα, χαρακτηριστικά μάτια. Φοράει σακάκι, πουκάμισο και παπιγιόν. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΣΠΥΡΙΔΩΝ

ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΚΗΣ

ΕΚ ΚΑΜΠΟΥ ΑΒΙΑΣ

ΜΕΓΑΣ ΕΥΕΡΓΕΤΗΣ

1808 - 1871

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το μνημείο της 23ης Μαρτίου στην Καλαμάτα

Η Καλαμάτα σύμφωνα με τις πηγές υπήρξε το πρώτο μεγάλο κάστρο της Πελοποννήσου που απελευθερώθηκε από τον οθωμανικό ζυγό κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821. Ήδη από της 22 Μαρτίου περιμετρικά της πόλης είχαν συγκεντρωθεί επαναστατικές δυνάμεις από τη Μάνη καθώς και την υπόλοιπη Λακωνία και Μεσσηνία. Μεταξύ των σημαντικών οπλαρχηγών που βρέθηκαν στην περιοχή ήταν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης με τον γιο του Ηλία, ο Παπαφλέσσας και ο Αναγνωσταράς. Ο Οθωμανός διοικητής της πόλης Αρναούτογλου βλέποντας το άσκοπο της αντίστασης, παρέδωσε την πόλη αμαχητί. Ακολούθησε πανηγυρική δοξολογία - κατά πάσα πιθανότητα στο ναό των αγίων Αποστόλων - και έπειτα πραγματοποιήθηκε η δημιουργία της Μεσσηνιακής Γερουσίας η οποία αποτελεί το πρώτο πολιτικό όργανο της ελεύθερης Ελλάδας. Πρόεδρος της ορίστηκε ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης. Το πρώτο σημαντικό ψήφισμα του εξέδωσε ήταν η περίφημη "Προειδοποίησις εις τας ευρωπαϊκάς αυλάς" που ουσιαστικά είναι ένα μανιφέστο των αιτιών που οδήγησαν το ελληνικό έθνος στην εξέγερση και μια πρόσκληση προς τα πολιτισμένα έθνη της Ευρώπης και υποστήριξη και βοήθεια.

Το γεγονός της απελευθέρωσης της Καλαμάτας μνημονεύεται και τιμάται με ένα μνημείο στην πλατεία 23ης Μαρτίου της πόλης. Πρόκειται για ένα μαρμάρινο γλυπτό το οποίο αποτελείται από δυο στήλες: μαι κάθετη και άλλη μία οριζόντια. Η κάθετη στήλη - ύψους τεσσάρων μέτρων περίπου - αναπαριστά αφαιρετικά έναν άνθρωπο, μια αναμμένη δάδα και ένα περιστέρι. Στην οριζόντια στήλη είναι χαραγμένο όλο το κείμενο που φέρει τον τίτλο "Προειδοποίησις εις τα ευρωπαϊκάς αυλάς".

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το μνημείο των πεσόντων Μεσσήνιων κληρικών στην Καλαμάτα

Στη νότια πλευρά του ναού της Υπαπαντής στην πόλη της Καλαμάτας υπάρχει γλυπτό μνημείο προς τιμήν των ορθοδόξων κληρικών της Μεσσηνίας που θυσιάστηκαν κατά τους πολεμικούς αγώνες του έθνους.

Πρόκειται για μια μαρμάρινη κατασκευή. Πάνω σε ένα μικρό βάθρο ύψους περίπου ενός μέτρου είναι τοποθετημένος ένας χριστιανικός σταυρός. Ο σταυρός φέρει δυο ανάγλυφα στεφάνια δεμένα με ανάγλυφη κορδέλα. Στο πάνω μέρος του βάθρου είναι χαραγμένη η επιγραφή:

ΓΙΝΟΥ ΠΙΣΤΟΣ ΑΧΡΙ ΘΑΝΑΤΟΥ

Από κάτω ακολουθούν μαίανδροι και παρακάτω η επιγραφή:

ΜΝΗΜΕΙΟΝ ΙΕΡΟΝ

ΑΝΕΓΕΡΘΕΝ ΟΦΕΙΛΕΤΙΚΩΣ

ΕΙΣ ΤΙΜΗΝ Κ ΜΝΗΜΗΝ

ΤΩΝ ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ Κ ΠΑΤΡΙΔΟΣ

ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΕΝ ΜΕΣΣΗΝΙΑ

ΑΟΙΔΙΜΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ

Κάτω από την επιγραφή είναι σκαλισμένο ένα λιβανιστήρι και στην βάση του βάθρου είναι χαραγμένη η επιγραφή:

ΕΠΙ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΘΕΜΕΛΗ

ΕΤΕΙ ΣΩΤΗΡΙΩ 1971

ΔΑΠΑΝΗ ΑΥΤΟΥ

ΤΟΥ ΙΕΡΟΥ ΚΛΗΡΟΥ Κ ΤΩΝ ΙΕΡΩΝ ΝΑΩΝ

ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

Δεξιά και αριστερά του βάθρου υπάρχουν δυο μαρμάρινοι κρατήρες διακοσμημένοι με μαίανδρους και ανάγλυφη φλόγα να βγαίνει από το εσωτερικό τους.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του Σωκράτη Κουγέα στην Καλαμάτα

Ο Σωκράτης Κουγέας γεννήθηκε το 1877 στους Δολούς της Μάνης. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην πόλη της Καλαμάτας. Σπούδασε Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές του στην Γερμανία και την Γαλλία με υποτροφία του ελληνικού κράτους. Υπήρξε καθηγητής στη Φιλοσοφική Σχολή των Αθηνών, στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Από το 1923 έως τον θάνατο του υπήρξε άμισθος διευθυντής του Τμήματος Χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Το 1929 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας των Αθηνών. Έγραψε πλήθος βιβλίων και μελετών, κυρίως με θέμα την Παλαιογραφία. Πέθανε το 1966. 

Η προτομή του βρίσκεται στην βόρεια πλευρά της πλατείας Μαυρομιχάλη (100 μέτρα βορείως του αγίου Νικολάου) στην πόλη της Καλαμάτας. Πρόκειται για μια ορειχάλκινη κατασκευή που δημιουργήθηκε το 1972 από τον Μιχάλη Τόμπρο ο οποίος υπήρξε μαθητής του Σωκράτη Κουγέα και πρόσφερε το πρόπλασμα δωρεάν. Ο ακαδημαϊκός αποδίδεται σε μέση ηλικία. Είναι φαλακρός και φοράει σακάκι, πουκάμισο και γραβάτα. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΣΩΚΡΑΤΗΣ

ΚΟΥΓΕΑΣ

ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΣ

1876 - 1966

Στα πλαϊνά του βάθρου είναι χαραγμένη η ακόλουθη επιγραφή:

ΜΕΡΙΜΝΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΠΡΟΣ ΔΙΑΔΟΣΙΝ ΤΩΝ ΓΡΑΜ-

ΜΑΤΩΝ ΕΣΤΗΘΗ ΤΟ ΈΡΓΟΝ

ΤΟ 1972

Η ΔΑΠΑΝΗ ΕΥΓΕΝΩΣ ΕΧΟ-

ΡΗΓΗΘΗ ΠΑΡΑ ΤΗΣ

ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ΤΟ 

ΔΕ ΠΡΟΠΛΑΣΜΑ ΠΡΟΣΕΦΕ-

ΡΕΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΣ ΜΙΧΑ-

ΛΗΣ ΤΟΜΠΡΟΣ ΜΑΘΗΤΗΣ

ΤΟΥ Σ. ΚΟΥΓΕΑ

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη και το έτος της κατασκευής:

Μ. ΤΟΜΠΡΟΣ

1972

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του Αναστάσιου Κουτουμάνου στην Καλαμάτα

Η προτομή του Λυκειάρχη Αναστάσιου Κουτουμάνου βρίσκεται σε πλατεία ακριβώς μπροστά από τον ορθόδοξο ναό του αγίου Ιωάννη στην πόλη της Καλαμάτας. Ο Κουτουμάνος αποδίδεται σε μέση ηλικία. Έχει μεγάλο μέτωπο, πυκνά φρύδια και μουστάκι. Φοράει σακάκι, πουκάμισο και παπιγιόν. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα παρακάτω λόγια:

ΑΝΑΣΤ. ΤΖ. ΚΟΥΤΟΥΜΑΝΟΣ

ΛΥΚΕΙΑΡΧΗΣ

1872 - 1951

"ΤΟΙΣ ΕΠΙΓΕΝΟΜΕΝΟΙΣ ΤΑΥΤΑ

ΠΑΡΑΓΓΕΛΩ ΕΠΙΚΕΙΚΕΙΑΝ

ΟΜΟΝΟΙΑΝ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΝ ΚΑΙ

ΑΜΟΙΒΑΙΑΝ ΠΡΟΣ ΑΛΛΗΛΟΥΣ

ΑΓΑΠΗΝ."

Στα πλαϊνά του βάθρου υπάρχει επιγραφή στην οποία μνημονεύεται η επωνυμία του χορηγού και το έτος των αποκαλυπτηρίων:

ΑΦΙΕΡΩΜΑ 

ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΤΟΥ ΚΑΙ

ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΠΡΟΣ

ΔΙΑΔΟΣΙΝ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

1974

Πάνω στην προτομή είναι χαραγμένο το όνομα του γλύπτη Ηλία Αναστασόπουλου καθώς και το έτος της κατασκευής:

ΗΛ. ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΠΟΙΕΙ 1953

Βλέπουμε λοιπόν από τις επιγραφές ότι η προτομή κατασκευάστηκε το 1953 και τοποθετήθηκε 21 χρόνια μετά, το 1974.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του Ιωάννη Ψαρέα στην Καλαμάτα

O Ιωάννης Ψαρρέας γεννήθηκε το 1902 στο Νομιτσί της Δυτικής Μάνης του νομού Μεσσηνίας. Σπούδασε ακτινολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ιδιώτευσε στην πόλη της Καλαμάτας ως ακτινολόγος. Συμμετείχε στα κοινά της πόλης διατελώντας δημοτικός σύμβουλος και πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου. Το 1956 εκλέχτηκε για πρώτη φορά βουλευτής με την Ε.Ρ.Ε. του Κωνσταντίνου Καραμανλή και συνέχισε να εκλέγεται μέχρι και το 1977 (εξαιρώντας βέβαια την περίοδο της χούντας όπου ΟΙ λειτουργίες της βουλής είχαν καταργηθεί υπό την απειλή των τανκς). Διετέλεσε επίσης υφυπουργός Υγείας. Πέθανε το 1982 και τάφηκε στο Α΄ Νεκροταφείο των Αθηνών.

Η προτομή του βρίσκεται επί της οδού Υπαπαντής, 150 μέτρα νοτιοδυτικά του ομώνυμου ναού στην πόλη της Καλαμάτας. Ο Μανιάτης πολιτικός αποδίδεται σε προχωρημένη ηλικία. Έχει ελάχιστα μαλλιά στην κεφαλή και φοράει σακάκι, πουκάμισο και γραβάτα. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:

ΙΩΑΝΝΗΣ Γ. ΨΑΡΡΕΑΣ

ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΝΟΙΑΣ

1902 - 1982

Πάνω στην προτομή εντοπίζουμε εγχάρακτη την υπογραφής της - επίσης Μανιάτισσας - γλύπτριας Καλλιόπης Κουτηφάρη:

ΚΑΛ. ΚΟΥΤΗΦΑΡΗ 

ΓΛΥΠΤΡΙΑ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του Νικόλαου Πολίτη στην Καλαμάτα

Ο Νικόλαος Πολίτης γεννήθηκε το 1852 στο Ελαιοχώρι (εκείνη την εποχή έφερε την επωνυμία Γιάννιτσα) του νομού Μεσσηνίας. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Καλαμάτα και μετέπειτα εργάστηκε στη Βιβλιοθήκη της Βουλής και σε διάφορες θέσεις στο Υπουργείο Παιδείας. Το 1890 έγινε καθηγητής Μυθολογίας και Ελληνικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών. Το 1908 ίδρυσε την Ελληνική Λαογραφική Εταιρεία, το 1909 ξεκίνησε την έκδοση του περιοδικού "Λαογραφία" και το 1918 ίδρυσε το Λαογραφικό Αρχείο. Θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης ελληνικής λαογραφίας. Πέθανε το 1921.

Η προτομή του βρίσκεται στην πλατεία του σιδηροδρομικού σταθμού της Καλαμάτας, απέναντι από το κεντρικό κτίριο του σταθμού και την προτομή της Μαρίας Πολυδούρη. Πρόκειται για μια ορειχάλκινη κατασκευή έργο του σπουδαίου γλύπτη Μιχάλη Τόμπρου. Τοποθετήθηκε το 1940 έπειτα από χορηγία του "Εν Καλαμαίς Συλλόγου προς Διάδοσιν των Γραμμάτων". Ο Πολίτης αποδίδεται σε μέση ηλικία. Έχει πυκνά μαλλιά, μουστάκι και μούσι. Φοράει παλτό και γραβάτα. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΝΙΚ. ΠΟΛΙΤΗΣ

1852 - 1921

Στα πλαϊνά του βάθρου υπάρχει επιγραφή με την επωνυμία του χορηγού και το έτος της  τοποθέτησης:

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΤΟΥ ΕΝ ΚΑΛΑΜΑΙΣ 

ΣΥΛΛΟΓΟΥ

ΠΡΟΣ ΔΙΑΔΟΣΙΝ

ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ

1940

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη και το έτος της κατασκευής:

Μ. ΤΟΜΠΡΟΣ

19[..]5

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης στην Καλαμάτα

Το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης βρίσκεται σε μικρή πλατεία μεταξύ των οδών Αρτέμιδος και Νέδοντος, τριάντα μέτρα από το ιστορικό κτίριο του Δημαρχείου της Καλαμάτας.

Πρόκειται για μια σύνθεση η οποία κατασκευάστηκε το έτος 1999 από τον γλύπτη Χρήστο Ρηγανά. Πάνω σε ένα μεγάλο, τετράγωνο βάθρο εδράζεται μια αφαιρετική μαρμάρινη μορφή υπερφυσικού μεγέθους. Η μορφή αυτή φαντάζει να έχει το δεξί χέρι υψωμένο προς τον ουρανό και το αριστερό τεντωμένο οριζόντια με σφιχτή την γροθιά. Περιμετρικά του βάθρου υπάρχουν εντοιχισμένα μαρμάρινα ανάγλυφα τα οποία απεικονίζουν και αυτά με τη σειρά τους με αφαιρετικό τρόπο διάφορες μορφές. Πάνω στο βάθρο εντοπίζουμε τις ακόλουθες επιγραφές:

ΜΝΗΜΕΙΟ

ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ

1941 1944

ΑΝΕΓΕΡΘΗ ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΙΑΣ

ΠΑΝΑΓΗ ΚΟΥΜΑΝΤΟΥ

ΤΟ ΈΤΟΣ 1999

ΦΙΛΟΤΕΧΝΗΣΕ

Ο ΓΛΥΠΤΗΣ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΡΗΓΑΝΑΣ

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Το μνημείο της μάχης της Καλαμάτας

Στις 28 Απριλίου του 1941 πραγματοποιήθηκε στην πόλη της Καλαμάτας η τελευταία μάχη εναντίον των Γερμανών εισβολέων σε ελληνικό ηπειρωτικό έδαφος. Επρόκειτο για μια μικρή Δουνκέρκη μιας και στην μεσσηνιακή πρωτεύουσα είχε μαζευτεί ένας μεγάλος αριθμός ανδρών της Κοινοπολιτείας (κυρίως από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία) οι οποίοι περίμεναν το ναυτικό προκειμένου να τους προσφέρει μια δίοδο διαφυγής προς την Κρήτη. Αρκετοί κατάφεραν να διαφύγουν, ένας μεγάλος αριθμός όμως (περίπου 7.000) αιχμαλωτίστηκε και οδηγήθηκε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία. 

Σε ανάμνηση αυτής της μάχης έχει στηθεί στη νότια είσοδο του Δημοτικού Πάρκου Σιδηροδρόμων της Καλαμάτας αναθηματική στήλη η οποία μνημονεύει το γεγονός. Πρόκειται για μια μαρμάρινη πλάκα ύψους περίπου δύο μέτρων. Στην κορυφή της πρόσοψης είναι χαραγμένος ο σταυρός θυσίας της βρετανικής Κοινοπολιτείας, ένας σταυρός ο οποίος εμπεριέχει στο εσωτερικό του ένα ξίφος. Από κάτω είναι χαραγμένα τα ακόλουθα λόγια:

ΣΕ ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΜΑΧΙΚΩΝ ΔΥΝΑ-

ΜΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΕΠΕ-

ΣΑΝ ΣΤΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΤΙΣ

28 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1941 Ή ΑΙΧΜΑΛΩΤΙΣΤΗΚΑΝ Ή

ΔΙΕΦΥΓΑΝ ΓΙΑ ΝΑ ΠΟΛΕΜΗΣΟΥΝ ΚΑΙ

ΠΑΛΙ ΩΣΤΕ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΛΕΥ-

ΘΕΡΟΣ.

ΑΦΙΕΡΩΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΠΟΜΑΧΟΥΣ ΤΗΣ 

ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑΣ ΣΤΙΣ 17 ΜΑΪΟΥ 1944

Από κάτω ακολουθεί η ίδια επιγραφή μεταφρασμένη στην αγγλική γλώσσα.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Η μάχη της Καλαμάτας στις 28 Απριλίου 1941, Βασίλης Μπακόπουλος, eleftheriaonline.gr, 26.04.2015

Η προτομή του μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομου Θέμελη στην Καλαμάτα

Ο Χρυσόστομος Θέμελης γεννήθηκε το 1918 στην Ιστιαία της Εύβοιας με το κοσμικό όνομα Αδάμ. Σπούδασε Θεολογία στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών, χειροτονήθηκε διάκονος το 1944 και πρεσβύτερος ένα χρόνο μετά. Το 1965 εξελέγη μητροπολίτης Μεσσηνίας, θέση που διατήρησε μέχρι το θάνατο του το 2007. 

Η μαρμάρινη προτομή του βρίσκεται στον περίβολο του ναού της Υπαπαντής του Χριστού στην πόλη της Καλαμάτας. Την φιλοτέχνησε ο γλύπτης Χρήστος Ρηγανάς το 2008. Ο Χρυσόστομος αποδίδεται σε μεγάλη ηλικία με πλήρη ιερατική ενδυμασία. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ 

ΘΕΜΕΛΗΣ

1965 - 2007

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

Χ. ΡΗΓΑΝΑΣ 08

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του μητροπολίτη Μεσσηνίας Χρυσόστομου Δασκαλάκη στην Καλαμάτα

Ο Χρυσόστομος Δασκαλάκης γεννήθηκε το 1906 στην Αθήνα με το κοσμικό όνομα Ιωάννης. Χειροτονήθηκε διάκονος το 1930 και πρεσβύτερος το 1933. Από το 1934 έως και το 1939 διετέλεσε ηγούμενος της Μονής Πεντέλης και έπειτα Πρωτοσύγκελος της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Το 1942 χειροτονήθηκε μητροπολίτης της Μητρόπολης Γυθείου και Οιτύλου και μέσω αυτής της θέσης του ανέπτυξε αντιστασιακή δράση από τις τάξεις του Ε.Α.Μ. Το 1945 εξελέγη μητροπολίτης Μεσσηνίας, θέση την οποία διατήρησε έως και το θάνατο του στην Κορώνη το 1961.

Η προτομή του βρίσκεται στον περίβολο του ναού της Υπαπαντής του Χριστού στην πόλη της Καλαμάτας. Είναι μαρμάρινη και την φιλοτέχνησε ο γλύπτης Μιχάλης Κανδαράς το 1961. Ο Χρυσόστομος αποδίδεται σε μεγάλη ηλικία με πλήρη ιερατική ενδυμασία. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ

1945 - 1961

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη και το έτος της κατασκευής:

ΜΙΧ. Χ. ΚΑΝΔΑΡΑΣ

ΕΠΟΙΕΙ 1961

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του μητροπολίτη Μεσσηνίας Στέφανου Αργυριάδη στην Καλαμάτα

Ο Στέφανος Αργυριάδης γεννήθηκε στο Αίγιο και εκάρη μοναχός στη Μονή Ταξιαρχών Αιγιαλείας. Εκλέχτηκε μητροπολίτης Μεσσηνίας το 1874 ωστόσο δύο χρόνια αργότερα κατηγορήθηκε ότι δωροδόκησε Υπουργούς της Κυβέρνησης προκειμένου να αναλάβει το αξίωμα (τα περίφημα Σιμωνιακά που είδαμε σε προηγούμενη ανάρτηση). Το δικαστήριο τον έκρινε ένοχο και η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδας του επέβαλε τριετή αργία. Το 1877 η ίδια Σύνοδος ζήτησε και έλαβε την παραίτηση του η οποία έγινε δεχτή από την πολιτεία τον Γενάρη του 1878.

Η μαρμάρινη προτομή του έργο του Νίκου Γεωργίου - βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού της Υπαπαντής του Χριστού στην Καλαμάτα. Ο μητροπολίτης αποδίδεται με πλήρη ιερατική ενδυμασία. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΣΤΕΦΑΝΟΣ

ΑΡΓΥΡΙΑΔΗΣ

1874 - 1878

Είναι η πρώτη φορά καθ' όλη την περιήγηση μου κατά μήκος και πλάτος της Ελλάδας που βλέπω να τιμάται με προτομή ένα δημόσιο πρόσωπο το οποίο αποδεδειγμένα παρανόμησε εις βάρος των κανόνων τόσο του κράτους όσο και της εκκλησίας.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του μητροπολίτη Μεσσηνίας Πολύκαρπου Συνοδινού στην Καλαμάτα

Ο Πολύκαρπος Συνοδινός γεννήθηκε το 1864 στο νησί της Σίφνου. Σπούδασε στη θεολογική σχολή της Χάλκης και το 1923 εξελέγη μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως. Το 1933 μεταφέρθηκε στη μητρόπολη της Μεσσηνίας, θέση την οποία διατήρησε μέχρι και το 1945 οπότε και παραιτήθηκε. Πέθανε το 1947 και τάφηκε στο Α΄ Νεκροταφείο των Αθηνών. Μετέπειτα, τα λείψανα του μεταφέρθηκαν στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στη Σίφνο όπου και τοποθετήθηκαν σε ειδική κρύπτη στο παρεκκλήσι του αγίου Πολύκαρπου.

Η μαρμάρινη προτομή του Πολύκαρπου βρίσκεται στον περίβολο του ναού της Υπαπαντής του Χριστού στην πόλη της Καλαμάτας. Ο μητροπολίτης αποδίδεται με πλήρη ιερατική ενδυμασία. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΣ 

ΣΥΝΟΔΙΝΟΣ

1933 - 1945

Πάνω στην προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη:

ΓΛΥΠΤΗΣ

ΝΙΚΟΣ Ι. ΓΕΩΡΓΙΟΥ

ΑΘΗΝΑ 1999

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του μητροπολίτη Μεσσηνίας Πανάρετου Κωνσταντινίδη στην Καλαμάτα

Ο Πανάρετος Κωνσταντινίδης γεννήθηκε το 1839 στην Αθήνα. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου των Αθηνών. Διετέλεσε Β΄ Γραμματέας της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδας και το 1882 εξελέγη μητροπολίτης Μεσσηνίας, θέση που διατήρησε μέχρι και το θάνατο το 1897.

Η μαρμάρινη προτομή του βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού της Υπαπαντής του Χριστού στην Καλαμάτα. Την κατασκεύασε ο γλύπτης Νίκος Γεωργίου. Ο Πανάρετος αποδίδεται με πλήρη ιερατική ενδυμασία. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΠΑΝΑΡΕΤΟΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ

1882 - 1897

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του μητροπολίτη Μεσσηνίας Προκόπιου Γεωργιάδη στην Καλαμάτα

Ο μητροπολίτης Μεσσηνίας και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Προκόπιος Γεωργιάδης γεννήθηκε στο Αίγιο το 1813. Σπούδασε Θεολογία στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Το 1852 εκλέχτηκε μητροπολίτης Μεσσηνίας και το 1874 Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδας. Πέθανε στο 1889 και τάφηκε στο Α΄ Νεκροταφείο της Αθήνας.

Η θητεία του σημαδεύτηκε από το σκάνδαλο των Σιμωνιακών. Το 1874 υπήρχαν τρεις χηρεύουσες θέσεις σε μητροπόλεις της ελληνικής Εκκλησίας: η μητρόπολη Μεσσηνίας, η μητρόπολη Κεφαλληνίας και η μητρόπολη Πατρών. Οι μετέπειτα εκλεγέντες μητροπολίτες κατηγορήθηκαν ότι δωροδόκησαν τους Υπουργούς της κυβέρνησης του Δημητρίου Βούλγαρη Ιωάννη Βαλασόπουλο (Εκκλησιαστικών) και Βασίλειο Νικολόπουλο (Δικαιοσύνης) με χρήματα, μετοχές και κοσμήματα προκειμένου να καταλάβουν τις χηρεύουσες θέσεις. Η δωροδοκία έγινε γρήγορα γνωστή και ξέσπασε μεγάλο σκάνδαλο. Η επόμενη κυβέρνηση (του Χαρίλαου Τρικούπη) οδήγησε την υπόθεση σε δίκη όπου ένοχοι κρίθηκαν τόσο οι δύο Υπουργοί (ποινή φυλάκισης και πρόστιμα) όσο και οι τρεις μητροπολίτες. Το Νοέμβριο του 1877 η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος εξανάγκασε τους τρεις μητροπολίτες σε παραίτηση.

Τα "Σιμωνιακά" είναι ένα επεισόδιο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας το οποίο μας δείχνει σε πιο βαθμό κατάπτωσης βρισκόταν τόσο το ελληνικό κράτος όσο και η ελλαδική εκκλησία κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Ο Εμμανουήλ Ροΐδης έγραψε επί τούτου: "Αν ουδέν άλλο προκύψει όφελος εκ της ανακρίσεως περί των επισκοπικών, η νεοελληνική γλώσσα θέλει τουλάχιστον πλουτισθή δια νέας λέξεως: εις τον μητροπολίτην δηλαδή θέλει προστεθεί και ο μιτροπωλητής".

Η προτομή του Προκόπιου βρίσκεται στον περίβολο του ναού της Υπαπαντής του Χριστού στην πόλη της Καλαμάτας. Την κατασκεύασε σε μάρμαρο ο γλύπτης Νίκος Γεωργίου. Ο Προκόπιος αποδίδεται με πλήρη ιερατική ενδυμασία. Στην πρόσοψη του βάθρου αναγράφονται τα λόγια:

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ

ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ

1852 - 1874

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του μητροπολίτη Μεσσηνίας Μελέτιου Σακελλαρόπουλου στην Καλαμάτα

Ο μητροπολίτης Μεσσηνίας Μελέτιος Σακελλαρόπουλος γεννήθηκε το 1852 στη Βασαρά του νομού Λακωνίας φέροντας το κοσμικό όνομα Μιχαήλ. Ανέβηκε στον επισκοπικό θρόνο της Μεσσηνίας το 1904 κρίθηκε όμως έκπτωτος από το Εκκλησιαστικό Δικαστήριο λόγω της συμμετοχής του στο ανάθεμα εναντίον του Βενιζέλου και έχασε τη θέση του στις 27 Οκτωβρίου του 1917. Επανήλθε στο αξίωμα του το 1923 και παρέμεινε σε αυτό μέχρι το θάνατο του το 1933.

Η προτομή του Μελέτιου βρίσκεται στον περίβολο του ναού της Υπαπαντής του Χριστού στην Καλαμάτα. Πρόκειται για μια μαρμάρινη προτομή κατασκευασμένη το 1972 από την γλύπτρια Μαρία Καρέτσου. Ο μητροπολίτης αποδίδεται με πλήρη ιερατική ενδυμασία. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΜΕΛΕΤΙΟΣ

ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ

1904 - 1933

Στο πίσω μέρος του βάθρου αναγράφονται τα παρακάτω λόγια:

ΕΓΕΝΕΤΟ

ΑΡΧΙΕΡΑΤΕΥΟΝΤΟΣ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΘΕΜΕΛΗ

ΔΑΠΑΝΗ 

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΝΑΟΥ ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ

ΚΑΙ

ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΙΣΑΡΗ

1973

Πάνω  στην υπογραφή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή της γλύπτριας:

ΜΑΡΙΑ

ΚΑΡΕΤΣΟΥ

1972

Μελετώντας τις επιγραφές, διακρίνουμε ότι το έργο κατασκευάστηκε το 1972 και τα αποκαλυπτήρια του πραγματοποιήθηκαν ένα χρόνο μετά, το 1973. Βλέπουμε επίσης πως στην επιγραφή παραδίδεται η ημερομηνία 1904 - 1933, χωρίς να αναφέρεται η εξαετία κατά την οποία υπήρξε έκπτωτος λόγω της συμμετοχής του στο μεσαιωνικό και σκοταδιστικό ανάθεμα εναντίον του Βενιζέλου. 

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του Μητροπολίτη Γαλλίας Μελέτιου Καραμπίνη στην Καλαμάτα

Ο Μητροπολίτης Γαλλίας Μελέτιος Καραμπίνης γεννήθηκε το 1914 στην Καλαμάτα φέροντας το κοσμικό όνομα Ιωάννης Καραμπίνης. Σπούδασε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου των Αθηνών και χειροτονήθηκε διάκονος το 1938 και πρεσβύτερος το 1940. Κατά την διάρκεια της Κατοχής συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση υπό το Ε.Α.Μ. Το 1946 έφυγε στη Γαλλία και το 1963 εξελέγη μητροπολίτης της νεοσύστατης Μητρόπολης της Γαλλίας, θέση από την οποία παραιτήθηκε το 1988 για λόγους υγείας. Πέθανε στην Αθήνα το 1993.

Η προτομή του βρίσκεται στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας της Υπαπαντής του Χριστού στη γενέθλια πόλη της Καλαμάτας. Ο Μελέτιος Καραμπίνης αποδίδεται σε μέση ηλικία φορώντας πλήρη ιερατική ενδυμασία. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα λόγια:

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ

ΜΕΛΕΤΙΟΣ

ΚΑΡΑΜΠΙΝΗΣ

ΕΚ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ

1963 - 1993

Οι αναγραφόμενες ημερομηνίες αναφέρονται στην θητεία του Μελέτιου Καραμπίνη ως μητροπολίτη στην Μητρόπολη της Γαλλίας. Στην πίσω πλευρά του βάθρου αναγράφονται τα παρακάτω λόγια:

ΕΓΕΝΕΤΟ

ΑΡΧΙΕΡΑΤΕΥΟΝΤΟΣ

ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΘΕΜΕΛΗ

ΔΑΠΑΝΗ

ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΕΨΙΟΥ ΑΥΤΟΥ

ΑΝΔΡΕΟΥ Π. ΚΑΡΑΜΠΙΝΗ ΙΑΤΡΟΥ

Πάνω στην μαρμάρινη προτομή υπάρχει εγχάρακτη η υπογραφή του γλύπτη, ο τόπος και το έτος της κατασκευής:

ΓΛΥΠΤΗΣ

ΝΙΚΟΣ Ι ΓΕΩΡΓΙΟΥ

ΑΘΗΝΑ 2003

ΤΗΛ 210 - 9224523

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του Μητροπολίτη Μεσσηνίας Ιωσήφ του από Ανδρούσης στην Καλαμάτα

Ο μητροπολίτης Μεσσηνίας και πρώην μητροπολίτης Ανδρούσης Ιωσήφ γεννήθηκε το 1770 στην Τρίπολη και το κοσμικό του όνομα ήταν Ιωσήφ Νικολάου. Χειροτονήθηκε ιερέας το 1806 και διετέλεσε αρχικά μητροπολίτης Ανδρούσης και έπειτα Μεσσήνης (νυν Μητρόπολη Μεσσηνίας). Υπήρξε μέλος της Φιλικής Εταιρείας και ήταν ένας από τους ομήρους που στάλθηκαν στην Τρίπολη λίγο πριν το ξέσπασμα της Επανάστασης του 1821. Το 1822 διορίστηκε από την Εθνοσυνέλευση Μινίστρος των Θρησκευτικών, θέση που κράτησε μέχρι το 1825. Το 1833 τοποθετήθηκε ως μητροπολίτης στη Μητρόπολη Μεσσήνης όπου και πέθανε το 1844.

Η προτομή του βρίσκεται στον προαύλιο χώρο του ναού της Υπαπαντής του Χριστού στην πόλη της Καλαμάτας. Ο μητροπολίτης Ιωσήφ αποδίδεται σε μεγάλη ηλικία φορώντας ιερατική ενδυμασία. Στην πρόσοψη του βάθρου είναι χαραγμένα τα παρακάτω λόγια:

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ

ΙΩΣΗΦ

Ο ΑΠΟ ΑΝΔΡΟΥΣΗΣ

1833 - 1844

Οι αναγραφόμενες ημερομηνίες αναφέρονται στην περίοδο της θητείας του Ιωσήφ ως μητροπολίτης Μεσσήνης. Στα πλαϊνά της μαρμάρινη προτομής είναι χαραγμένη η υπογραφή του γλύπτη Νίκου Γεωργίου, ο τόπος και το έτος της κατασκευής:

ΓΛΥΠΤΗΣ

ΝΙΚΟΣ Ι. ΓΕΩΡΓΙΟΥ

ΑΘΗΝΑ 2003

ΤΗΛ. 210 -9294903

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Η προτομή του Σωτήριου Σταύρου στην Καλαμάτα

Ο Σωτήριος Σταύρου ήταν Έλληνας στρατιωτικός ο οποίος πολέμησε εναντίον των Τούρκων κατά την διάρκεια της εισβολής τους στην Κύπρο το 1974. Ήταν επικεφαλής της 2ης διμοιρίας του Α λόχου του 361 Τάγματος Πεζικού. Περιοχή δράσης του ήταν η Κλεπίνη της Κερύνειας όπου και έπεσε μαχόμενος, πιστός στο καθήκον του. Τελευταία φορά εθεάθη στις 14 Αυγούστου του 1974 και για πολλά χρόνια θεωρούνταν αγνοούμενος. Ένα μικρό του οστό ανακαλύφτηκε και ταυτοποιήθηκε σε μαζικό τάφο στην τοποθεσία Κορνόκηπου, κοντά στη Χαλεύκα σε απόσταση περίπου 8 χιλιομέτρων σε ευθεία γραμμή από την Κλεπίνη. Τον Ιανουάριο του 2016 τα οστά του Σωτήριου Σταύρου παραδόθηκαν στους συγγενείς του.

Η προτομή του ήρωα βρίσκεται στην πόλη της Καλαμάτας, επί της οδού Αριστομένους μπροστά από το κτίριο του Δημοτικού Περιφερειακού θεάτρου της πόλης και δίπλα από την προτομή του - ακόμα αγνοούμενου - έτερου ήρωα του Κυπριακού Νικόλαου Κατούντα. Ο Σωτήριος Σταύρου αποδίδεται σε νεαρή ηλικία με πλήρη πολεμική εξάρτηση.Στην πρόσοψη του βάθρου υπάρχει εντοιχισμένη μαρμάρινη πλάκα στην οποία αναγράφονται τα παρακάτω λόγια:

ΣΤΑΥΡΟΥ Θ. ΣΩΤΗΡΙΟΣ

ΑΝΘΥΠΑΣΠΙΣΤΗΣ (ΠΖ)

ΕΞΗΦΑΝΙΣΘΗ ΤΗΝ 14.08.1974

ΜΑΧΟΜΕΝΟΣ ΗΡΩΙΚΑ ΕΝΑΝΤΙΟΝ

ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΩΝ ΕΙΣΒΟΛΕΩΝ ΣΤΗ

ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΛΕΠΙΝΗΣ ΚΕΡΥΝΕΙΑΣ

ΚΥΠΡΟΥ ΩΣ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΗΣ 2ης

ΔΙΜΟΙΡΙΑΣ Α ΛΟΧΟΥ ΤΟΥ 361 Τ.Π.

Το έργο στήθηκε το 2002 έπειτα από πρωτοβουλία του Γ.Ε.Σ.

Φωτογραφίες από το μνημείο εδώ

Πηγές

• Μεγαλώσαμε περιμένοντας ότι θα γυρίσουν, Η Καθημερινή, 24.01.2016
• Καλαμάτα: οστά του συνταγματάρχη Σωτήριο Σταύρου παραδόθηκαν στους συγγενείς του, eleftheriaonline.gr, 20.01.2016